Дали знаевте дека јаболкото е најизвезуваното овошје од македонското поднебје?

Во живописниот регион на Преспа, јаболката се повеќе од само овошје; тие ја претставуваат гордоста и идентитетот на целата област. Земјоделците во овој регион одгледуваат различни сорти на јаболка, секоја со свој уникатен вкус и карактеристики.

ТРТ Балкан го посети Ресен и околината и разговараше со производителите на јаболокото. Еден од нив е и Божидар Вучевски, посветен работник во еден од многуте овоштарници, со ентузијазам ги опишува локалните сорти на јаболка: „Овде најкултивирани сорти се Ајдарет, Муцо, Златен и Ред Делишус, Малиот Шадел и Јонаголд.

Неговата длабока поврзаност со земјата и нејзините производи е очигледна додека го споделува своето знаење, како одраз на богатото земјоделско наследство на Ресен.

Стеван Иваноски, производител, ги дели истите чувства со Божидар.

„Жетвата е добра оваа година, има род, јаболка има многу. Има убав квалитет“, забележува тој, олицетворувајќи го оптимизмот на плодната сезона.

Во 2023 година од земјава се извезени 65 милиони килограми јаболка, што го истакнува потенцијалот на земјата како значаен играч на светскиот пазар на јаболка.

Сепак, патот до успехот е полн со предизвици. Стојче Камбуровски, уште еден искусен производител, дава отрезнувачка перспектива за моменталната состојба на производството на јаболка.

„Оваа година во Преспа се произведуваат некаде над сто илјади тони јаболка, што за жал во моментов поради недостаток на пазарна перспектива значи дека произведуваме претежно индустриски јаболка за концентрат од јаболка, кој има најниска пазарна вредност. “, објаснува тој.

Оваа промена во фокусот на производството го нагласува загрижувачкиот тренд: и покрај обилните жетви, многу земјоделци се борат да најдат профитабилни пазари за своите јаболка.

Стојче дополнително ја нагласува маката на сортата ајдарет, која сочинува 75% од преспанското производство.

„Во изминатиов период се помалку се бара на пазарите“, додава тој, истакнувајќи ја се поголемата неповрзаност меѓу локалните производствени капацитети и барањата на пазарот. Ова несовпаѓање има сериозни импликации за егзистенцијата на земјоделците и одржливоста на индустријата за јаболка во регионот.

Секторот за производство на македонското јаболко не само што е од витално значење за локалната економија, туку и претставува длабоко вкоренето културно значење. Со генерации, овие овоштарници одржуваат семејства, обезбедуваат работни места и негуваат начин на живот тесно поврзан со земјата. Сепак, со години, различни политички и економски одлуки наметнуваат бариери кои им отежнуваат на производителите да ги задржат своите стандарди. Земјоделците често се соочуваат со предизвици во пристапот до модерни технологии и ресурси неопходни за да се натпреваруваат на глобално ниво.

И покрај овие пречки, издржливиот дух на ресенските земјоделци останува непоколеблив. Тие продолжуваат да ги негуваат своите овоштарници со надеж, стремејќи се кон подобри сезони и подобри услови на пазарот. Желбата за промени е опиплива кај производителите, кои сонуваат за време кога преспанскиот регион повторно ќе се слави не само поради количината на произведени јаболка, туку и поради квалитетот и угледот на неговите плодови.

Додека неуморно работат на обработување на земјата, земјоделците од околината на Ресен се држат до надежта дека ќе се создадат поволни услови, кои ќе овозможат нивниот сакан регион да се издигне уште повеќе и ќе влее чувство на гордост кај сите што го нарекуваат дом. Во тој регион, јаболкото останува не само симбол на благосостојба, туку и сведоштво за посветеноста на оние кои ја обработуваат почвата, чекајќи посветла иднина во преспанските овоштарници.