Како посредник меѓу Етиопија и Сомалија, Туркије е домаќин на втората рунда разговори меѓу министрите за надворешни работи на африканските земји во Анкара.

Турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан се сретна со етиопскиот министер за надворешни работи Таје Атске Селасие, а подоцна и со сомалискиот министер за надворешни работи Ахмед Моалим Фиќи, соопшти турското Министерство за надворешни работи на Х.

Тензиите меѓу двете источноафрикански земји избувнаа во јануари откако Етиопија се согласи да закупи 20 километри крајбрежје од Сомалиленд - отцепениот регион Сомалија - во замена Адис Абеба да ги признае нејзините тврдења дека е независна држава.

Во јуни оваа година, Фидан беше домаќин на колегите од Етиопија и Сомалија во Анкара, каде што ги предводеше разговорите за решавање на нивните разлики „во заемно прифатлива рамка“.

Во текот на изминатата деценија, турската дипломатија направи значителен упад низ различни региони во светот, особено во Африка, под нејзиниот визионерски стратешки ангажман. Оживувањето на дипломатските врски меѓу Туркије и многу африкански земји доведе до зголемување на бројот на турски амбасади на над 40, при што речиси 40 африкански држави основаа дипломатски претставништва во Анкара.

Туркије даде приоритет на отворањето дипломатски претставништва во сите африкански земји за дополнително зајакнување на односите со континентот. Во 2002 година, Туркије имаше само 12 амбасади во Африка; до 2022 година, овој број се искачи на 44.

„Овој пристап е од огромна корист и за Туркије и за нејзините глобални сојузници“, објасни Федерико Донели, професор по меѓународни односи на италијанскиот универзитет во Трст.

Тој ја поздрави Анкара што се етаблира како неутрален партнер во Африка.

„Во последниве години, Анкара изгради завидна репутација низ Африка како доверлив и непристрасен посредник“, рече Донели.

Ценетиот посредник

Туркије ги покани претставниците од Адис Абеба и Могадишу во Анкара на 1 јули, обезбедувајќи погодна атмосфера за дијалогот.

Во центарот на недоразбирањето, беше потпишувањето на контроверзниот Меморандум за разбирање (МоУ) меѓу Етиопија и самопрогласената Република Сомалиленд, со кој на Етиопија, која е земја без излез на море, и се дава пристап до Црвеното Море.

Договорот ги зголеми тензиите меѓу Могадишу и Адис Абеба. Могадишу протестираше против поморскиот договор, нарекувајќи го „повреда на нејзиниот суверенитет“ - направен без да се вклучи владата на Сомалија.

Етиопија го бранеше својот договор, посочувајќи дека и други нации склучиле договори со Сомалиленд.

Сомалија доби солидарност од глобалните, регионалните и континенталните тела како што се Арапската лига и неколку други нации.

Етиопија смета дека договорот е витален за нејзините економски интереси, особено за пристапот до пристаништето Бербера. Ова стратешко пристаниште е од суштинско значење за Етиопија без излез на море, нудејќи ѝ клучна алтернатива на пристаништата во Џибути и Еритреја за трговија и логистика.

Експертите ја опишуваат дипломатијата на Анкара како пријателски и легитимен пристап, кој е поздравен од нејзините билатерални партнери. „Туркије има одлични односи со двете земји. Покрај тоа, врската директно вклучува лидерство. И Абиј Ахмед и Хасан Шеик имаат личен однос со претседателот Ердоган. Сето ова може да создаде поволна средина за преговори“, вели професорот Донели.

Во неодамнешното минато, турската дипломатија објасни дека приоритетите во филозофијата на надворешната политика: „Придонес за мирот и безбедноста во регионот и создавање нови модели за соработка“, е градење на мирот и подобрување на безбедноста за поттикнување на регионалната стабилност, соработка и меѓусебна доверба за успешна дипломатија и дијалог.

„Нашата посветеност на мирот, дипломатијата и добрата волја не тера да воспоставиме дијалог и да најдеме заеднички јазик“, им рече Хакан Фидан на новинарите во Анкара.

Професорот д-р Мехмет Озкан, експерт за надворешна политика на Турскиот национален универзитет за одбрана, објаснува за TRT World дека холистичкиот пристап на Туркије значително влијаел.

Самиот Фидан, во неодамнешното минато, ја објасни својата надворешнополитичка филозофија под „Придонес за мирот и безбедноста во регионот и создавање нови модели за соработка“, каде што ја откри својата приоритетност за градење мир и подобрување на безбедноста за поттикнување на регионалната стабилност, соработка и меѓусебна доверба како еден од најдобрите пристапи за успешна дипломатија и дијалог.

„Нашата посветеност на мирот, дипломатијата и добрата волја не тера да воспоставиме дијалог и да најдеме заеднички јазик каде што е можно“, рече Фидан на новинарите во Анкара во присуство на министрите за надворешни работи на Етиопија и на Сомалија по нивните разговори.

Долгогодишните врски носат надеж

Сомалија и Туркије го развија своето блиско пријателство во 2011 година, откако турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган беше во историска посета на Могадишу, среде страшната суша, бескрајна граѓанска војна, за да ги предводи инфраструктурните проекти од танзаниската железница Стандард мерач до стадионот Сенегал и да го подобри управувањето со клучните инфраструктури.

Туркије има силни историски врски со Сомалија на принципот на односи „победник-победник“, вклучително и повеќе од 150 проекти за развојна помош спроведени од Турската агенција за соработка и координација (ТИКА) од 2011 година.

Туркије ја има својата најголема амбасада во Могадишу и таму го изгради својот најголем воен објект во странство за обука на Сомалиската национална армија.

Двете нации потпишаа одбранбен пакт во февруари според кој Анкара ќе обезбеди поморска безбедносна поддршка за Сомалија за да и помогне на африканската земја да ги брани своите територијални води.

„Туркије ја имаше заслугата што ги спои Етиопија и Сомалија“, изјави Донели за TRT World.

Улогата на Туркије во унапредувањето на врските со двете земји поттикна растечка надеж и позитивни очекувања. Туркије дава приоритет на нивниот успех бидејќи двете нации ќе се сретнат за уште една рунда разговори предводени од Анкара.

Влијанието на Ердоган

Турскиот претседател Ердоган неколку пати разговараше со своите колеги од Сомалија и Етиопија за да се смират тензиите меѓу двете источноафрикански земји.

Во неделата, Ердоган имаше одделни телефонски разговори со претседателот Хасан Шеик Мохамуд од Сомалија и премиерот Абиј Ахмед Али од Етиопија.

За време на разговорот со премиерот Али, претседателот Ердоган истакна дека Туркије продолжува со напорите за решавање на тензиите меѓу Сомалија и Етиопија, соопшти турската Дирекција за комуникации.

Ердоган, исто така, изјави дека активностите на Етиопија за решавање на загриженоста на Сомалија за единство, суверенитет и територијален интегритет ќе помогнат да се олесни решавањето на процесот, додаде Дирекцијата.

Во текот на телефонскиот разговор со неговиот сомалиски колега, турскиот претседател изјави дека се очекуваат конкретни резултати во втората рунда разговори што се одржува во Туркије за да се постигне помирување меѓу двете земји.