وزارت امور خارجه ترکیه با انتشار بیانیه‌ای جامع خواستار حمایت بیشتر منطقه‌ای و بین‌المللی از روند گذار سیاسی و بازسازی سوریه شد. این درخواست پس از آن مطرح شد که ترکیه از ورود سوریه به «دوره‌ای جدید» پس از سقوط رژیم اسد سخن گفت.
در این بیانیه که روز پنج‌شنبه منتشر شد، تأکید شده است که مردم سوریه در تلاش‌اند تا بر زخم‌های یک درگیری ۱۴ ساله غلبه کنند و باید این فرصت را داشته باشند که از طریق فرآیندی سیاسی و به رهبری خود سوری‌ها، آینده خود را رقم بزنند.
آنکارا تأکید کرده است که گام‌های اخیر سوریه برای بازگشت به دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی باید مورد حمایت قرار گیرد. وزارت خارجه هشدار داد که ادامه انزوا و تحریم‌ها می‌تواند ثبات شکننده موجود را به خطر بیندازد و افزود که مشارکت گسترده‌تر دیپلماتیک و اقتصادی — از جمله رفع تحریم‌ها — برای دستیابی به صلح پایدار ضروری است.
ترکیه این موضوع را هم از جنبه انسانی و هم از نظر استراتژیک ضروری دانسته و اعلام کرده است که تنها راه واقعی برای حذف خطرات بی‌ثباتی، «افزایش حمایت و تعامل عمیق‌تر» است.
اصول کلیدی سیاست سوریه‌ای ترکیه
بر اساس بیانیه وزارت خارجه، سیاست ترکیه در قبال سوریه مبتنی بر حفظ تمامیت ارضی این کشور، حذف تهدیدهای تروریستی، دستیابی به آشتی ملی و حمایت از بازسازی از طریق رفع تحریم‌هاست.
ترکیه بار دیگر مخالفت خود را با هرگونه ابتکاری که به حاکمیت سوریه آسیب برساند یا باعث بقای گروه‌های مسلح و عناصر تجزیه‌طلب خارج از چارچوب دولت شود، اعلام کرد.
در این بیانیه آمده است که فعالیت‌های نظامی در جنوب سوریه کاهش یافته و برخی گروه‌های مسلح در حال ادغام در یک ارتش ملی جدید هستند. با این حال، به بروز درگیری‌های پراکنده محلی ناشی از تحریکات نیز اشاره شده است.
نگرانی‌ها درباره فعالیت تروریست‌های ی‌پ‌د/ی‌پ‌گ
ترکیه نسبت به رابطه در حال تحول میان دولت سوریه و نیروهای س‌د‌ف که تحت سلطه ی‌پ‌د/ی‌پ‌گ هستند، ابراز نگرانی کرده و به تفاهم‌نامه امضا شده میان دو طرف اشاره نموده است.
همچنین از برگزاری کنفرانسی توسط گروه تروریستی ی‌پ‌د/ی‌پ‌گ در قامشلی در تاریخ ۲۶ آوریل انتقاد کرده و اعلام داشته است که پیام‌های ارائه شده در این کنفرانس با توافق دمشق و س‌د‌ف هم‌خوانی ندارد.
آنکارا بار دیگر بر حمایت خود از وحدت سوریه تأکید کرد و نسبت به هر ترتیبی که برنامه‌های تجزیه‌طلبانه را تسهیل کند، هشدار داد. ی‌پ‌د/ی‌پ‌گ شاخه سوری گروه تروریستی پ‌ک‌ک است که مسئول مرگ بیش از ۴۰ هزار نفر، عمدتاً غیرنظامی و کودک، شناخته می‌شود.
قانون اساسی جدید باید فراگیر باشد
ترکیه تأکید کرده است که آینده سوریه باید بر پایه حکمرانی فراگیر بنا شود. این کشور انتظار دارد که قانون اساسی جدید سوریه، حقوق برابر برای تمام گروه‌های قومی و مذهبی را تضمین کند.
وزارت خارجه ترکیه اعلام کرده است که با هر ساختاری که آزادی مردم سوریه در بیان هویت یا باورشان را محدود کند، مخالف است و هرگونه تلاش برای نهادینه‌سازی نابرابری را به شدت رد خواهد کرد.
در این بیانیه همچنین بر مخالفت ترکیه با پ‌ک‌ک و شاخه‌های آن تأکید شده است. آنکارا اعلام کرده که فرصت کافی به دولت سوریه برای مقابله با چالش‌های امنیتی داده شده، اما هشدار داده است که در صورت عدم انحلال نهادهای وابسته به تروریسم، گزینه‌های جایگزین روی میز خواهد بود.
ترکیه همچنین خواستار خلع سلاح پ‌ک‌ک و پایان دادن به ممانعت آن از روند عادی‌سازی شده است. این کشور اعلام کرد که هیچ ابتکاری که حاکمیت سوریه را تضعیف یا گروه‌های مسلح خارج از دولت مرکزی را مشروعیت ببخشد، نخواهد پذیرفت.
مرکز عملیات مشترک علیه تروریسم در حال شکل‌گیری است
ترکیه تأیید کرد که در نشست امنیتی مهمی که در ۹ مارس در عمان برگزار شد و مقاماتی از سوریه و کشورهای همسایه حضور داشتند، شرکت کرده است.
در این نشست، طرفین بر سر ایجاد یک مرکز عملیات مشترک برای هماهنگی تدابیر ضدتروریستی به توافق رسیدند.
ترکیه اعلام کرد که کارهای فنی و دیپلماتیک در این زمینه ادامه دارد و در آینده نزدیک نشست بعدی برگزار خواهد شد.
آنکارا همچنین آمادگی خود را برای همکاری دوجانبه با سوریه در زمینه‌هایی که با منافع امنیت ملی‌اش هم‌راستا است، اعلام کرد و گفت که آماده است هر موضوعی را که به ثبات متقابل کمک کند، در چارچوب توافقات دوجانبه بررسی کند.
تعامل مشروط با دمشق و تلاش برای لغو تحریم‌ها
وزارت خارجه ترکیه در پایان یادآور شد که اگرچه ایالات متحده همچنان رویکرد محتاطانه‌ای نسبت به سوریه دارد، اما وارد تعاملات محدودی با این کشور شده است. به گفته منابع، واشنگتن کاهش تحریم‌ها را مشروط به اقدامات اعتمادساز از سوی دمشق کرده است.
ترکیه اعلام کرد که توانسته ایالات متحده، اتحادیه اروپا و بریتانیا را برای اعطای معافیت‌ها و انعطاف‌پذیری در مورد تحریم‌ها ترغیب کند و همچنان به تلاش‌های دیپلماتیک برای لغو کامل اقدامات تنبیهی ادامه می‌دهد.
این بیانیه با این جمله به پایان رسیده است: «لغو کامل این تحریم‌ها برای بازسازی کشور و ادغام دوباره آن در نظام منطقه‌ای و جهانی حیاتی است.»
