عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در نامهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و اعضای شورای امنیت اعلام کرد که سه کشور اروپایی، به دلیل نقض تعهدات خود در چارچوب برجام و حمایت از اقدامات نظامی اخیر، صلاحیت حقوقی و سیاسی برای استفاده از سازوکارهای توافق هستهای را از دست دادهاند. وی تأکید کرد که این کشورها نمیتوانند با سوءاستفاده از قطعنامهای که خود به آن پایبند نبودهاند، اعتبار نهادهای بینالمللی را زیر سوال ببرند.
عراقچی در این نامه عنوان کرده است که سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) فاقد مشروعیت حقوقی، سیاسی و اخلاقی برای فعال کردن سازوکارهای مرتبط با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (مصوب ۲۰۱۵) هستند، چرا که خود به تعهدات خود در برجام عمل نکردهاند.
وی در این نامه نوشت: سه کشور اروپایی (E3) با اقدامات و اظهارات خود، از جمله حمایت سیاسی و مادی از تجاوز نظامی غیرقانونی و غیرموجه اخیر رژیم اسرائیل و ایالات متحده؛ نقض اصول بنیادین برجام و همچنین قصور مستمر و طولانیمدت در عمل به تعهداتشان، عملاً جایگاه خود را بهعنوان شرکتکننده در برجام از دست دادهاند.
از اینرو، هرگونه تلاش آنان برای احیای قطعنامههای لغوشده شورای امنیت، بیاعتبار و از نظر حقوقی باطل است.
وزیر امور خارجه ایران در واکنش به خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام، ابتدا تمامی سازوکارهای حلوفصل اختلافات مندرج در توافق را بهطور کامل طی کرد و سپس بهتدریج، اقدامات جبرانی خود را مطابق با بند ۳۶ برجام آغاز نمود.
در این مسیر، ایران تلاشهای گستردهای انجام داد تا سایر اعضای باقیمانده در توافق را متقاعد به بازگشت به تعهداتشان کند. با این حال، سه کشور اروپایی نهتنها به تعهدات خود پایبند نماندند، بلکه بهطور فعال در اجرای سیاست موسوم به فشار حداکثری آمریکا مشارکت کردند و اخیراً نیز در تجاوز نظامی علیه مردم ما نقش داشتهاند. بازیگرانی با چنین سابقهای، هرگز نمیتوانند ادعای حسن نیت داشته باشند.
وی اضافه کرد: سه کشور اروپایی نمیتوانند و نباید اجازه یابند با سوءاستفاده از قطعنامهای که خود به آن پایبند نبودهاند، اعتبار شورای امنیت را تضعیف کنند. آنها باید به همان توصیهای عمل کنند که خود در نامه ۲۰ اوت ۲۰۲۰ به ایالات متحده ارائه کردند؛ توصیهای که بر خودداری از هر اقدامی تأکید دارد که منجر به تعمیق شکافها در شورای امنیت شود یا تأثیر منفی جدی بر عملکرد آن بگذارد.
عراقچی در پایان نامه افزود: همانگونه که در نامهام تأکید کردهام، ایران نشان داده که توان مقابله با هرگونه کار کثیف ناشی از توهم را دارد، اما همواره برای پاسخ متقابل به دیپلماسی معنادار و مبتنی بر حسن نیت، آمادگی داشته است.