در پی تشدید تنشها میان ایران و اسرائیل، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در تماسهای دیپلماتیک تلفنی با سران برخی از کشورها، ضمن محکومکردن حملات اسرائیل به ایران، هشدار داد که ادامه این تنشها میتواند بحران را عمیقتر کرده و منطقه را بهسوی درگیریهای گستردهای سوق دهد.
از جمله محورهای مطرحشده در گفتوگوهای تلفنی اردوغان میتوان به محکومیت حملات اسرائیل به ایران و ابراز نگرانی درباره احتمال نشت هستهای در تأسیسات نطنز اشاره کرد. اردوغان همچنین با اشاره به نقش بنیامین نتانیاهو در بیثباتسازی منطقه، از سکوت جامعه جهانی در برابر نسلکشی در فلسطین، انتقاد کرد.
گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور آمریکا
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در گفتوگوی تلفنی با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با تأکید بر اینکه ترکیه تحولات مربوط به تنش میان ایران و اسرائیل را از نزدیک دنبال میکند، اظهار داشت: تنها راهحل پایدار برای حل اختلافات، بازگشت به مذاکرات هستهای است.
وی همچنین ضمن استقبال از موضع آمریکا مبنی بر لزوم ادامه گفتوگوهای دیپلماتیک، افزود: ما از دیدگاه ایالات متحده در خصوص ادامه مذاکرات هستهای برای حلوفصل اختلافات حمایت میکنیم.
رئیسجمهور ترکیه در این گفتوگو تصریح کرد: آنکارا آماده است هر کاری که در توان دارد انجام دهد تا از تشدید تنشها در منطقه جلوگیری کند.
گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور ایران
رجب طیب اردوغان در تماس تلفنی با رئیسجمهور ایران، ضمن محکومیت حملات اسرائیل، از خسارات جانی به مردم ایران ابراز تأسف کرد و بر لزوم حلوفصل دیپلماتیک اختلافات هستهای تأکید کرد.
در این گفتوگو، درگیریهای بین اسرائیل و ایران و مسائل منطقهای و جهانی بررسی شد. رئیسجمهور اردوغان در این تماس تلفنی، ضمن محکومیت حملات غیرقانونی اسرائیل به ایران، به دلیل خسارات جانی به مردم ایران تسلیت گفت.
رئیسجمهور اردوغان تأکید کرد: حملات اسرائیل نقض آشکار حقوق بینالملل و هدف آن شعلهور کردن کل منطقه است؛ نتانیاهو با این حملات تلاش میکند روند مذاکرات هستهای را خراب کند.
وی اظهار داشت: ترکیه تحولات مربوط بهاحتمال نشت هستهای در تأسیسات نطنز را با دقت دنبال میکند و تنها راهحل اختلافات هستهای را مسیر دیپلماتیک میداند.
گفتوگوی تلفنی با سلطان عمان
در گفتوگوی تلفنی با هیثم بن طارق آل سعید، سلطان عمان، اردوغان حملات اسرائیل را تهدیدی جدی برای ثبات منطقه توصیف کرد و هشدار داد که این اقدامات نباید نسلکشی در غزه را به حاشیه ببرد.
وی تأکید کرد که درگیریها که با حملات اسرائیل به ایران آغاز شده، خطر بزرگی برای امنیت منطقه محسوب میشود و منطقه هرگز تحمل یک جنگ جدید را ندارد و افزود دولت نتانیاهو به یک مشکل بزرگ برای ثبات و امنیت جهانی تبدیل شده و زمان وقوع حملات درست پیش از آغاز ششمین دور مذاکرات هستهای، موضوعی تأملبرانگیز است.
رئیسجمهور اردوغان تصریح کرد که ترکیه تنها راهحل برای بحران هستهای را مذاکرات میداند. ادوغان در این گفتوگو تأکید کرد که نباید اجازه داد تحولات اخیر، نسلکشی اعمال شده توسط اسرائیل در غزه را تحتالشعاع قرار دهد.
گفتوگوی تلفنی با امیر کویت
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در تماس تلفنی با شیخ مشعل الاحمد الجابر الصباح امیر کویت، نیز پیرامون درگیری میان اسرائیل و ایران و همچنین تحولات منطقهای و جهانی گفتوگو کرد.
در این گفتوگو، اردوغان تأکید کرد که حملات اسرائیل به ایران امنیت منطقهای را در معرض خطر قرار داده است؛ منطقهای که دیگر تحمل جنگی جدید را ندارد.
وی همچنین با اشاره به سیاستهای کابینه نتانیاهو، این دولت را تهدیدی برای ثبات و امنیت جهانی دانست. وی همچنین با اشاره به مواضع مشترک ترکیه و کویت در محکومیت اقدامات اسرائیل در غزه، گفت: اسرائیل با حمله به ایران تلاش دارد تا نسلکشی در غزه را تحتالشعاع قرار دهد، اما نباید اجازه چنین اقدامی داده شود.
گفتوگوی تلفنی با نخستوزیر عراق
اردوغان با محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق نیز تماس تلفنی داشت. وی در این تماس با اشاره به اینکه دور جدید خشونتهای اسرائیل تهدیدی برای ثبات منطقه است، بر اهمیت دورماندن عراق از این درگیریها و لزوم هوشیاری بیشتر در برابر گروههای تروریستی و عناصر رادیکال در شرایط کنونی تأکید کرد.
وی همچنین با اشاره به اختلافات هستهای میان ایران و آمریکا، اظهار داشت: تنها راه حل این بحران، مذاکره است و باید در این شرایط دشوار، خویشتنداری پیشه کرد و از گسترش دایره خشونت جلوگیری نمود.
گفتوگوی تلفنی اردوغان با ولیعهد عربستان سعودی
رئیسجمهور ترکیه در تماس با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، حملات اسرائیل به ایران را تهدیدی برای ثبات منطقه دانست و هشدار داد ادامه تنشها میتواند به بحران جدید و موج مهاجرت در منطقه منجر شود.
اردوغان در این تماس اظهار داشت: چشمپوشی جامعه بینالمللی از اشغال و نسلکشی در فلسطین، اسرائیل را به رفتارهای بیقانون و تهاجمی سوق داده است و افزود: حمله اسرائیل به ایران در شرایطی که تلاشها برای توافق از طریق مذاکرات هستهای میان آمریکا و ایران ادامه دارد، با هدف تضعیف روند صلح انجام شده و حملاتی که موجب نشت هستهای شدهاند، تهدیدی غیرمسئولانه برای امنیت منطقهای و جهانی محسوب میشوند.
رئیسجمهور اردوغان تصریح کرد: منطقه تاب تحمل بحران جدیدی را ندارد، وقوع یک جنگ ویرانگر میتواند موج مهاجرتهای بیرویه بهسوی کشورهای منطقه ایجاد کند.
سایر تماسهای دیپلماتیک تلفنی
علاوه بر این، در ادامه تماسهای دیپلماتیک تلفنی، رئیسجمهور اردوغان با احمد الشرع، رئیس دولت انتقالی سوریه، عبدالله دوم، پادشاه اردن، عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر و شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان نیز در همین زمینه گفتوگو کرد.