در ۲۸ فوریه ۲۰۲۵، دیداری در کاخ سفید برگزار شد که به دلیل ماهیت غیرمعمول و بی‌سابقه‌اش در دیپلماسی آمریکا، مورد توجه قرار گرفت. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین که در پایتخت‌های غربی به عنوان «نماد مقاومت» شناخته می‌شود، در این دیدار با فضایی متفاوت روبه‌رو شد.
این نشست که انتظار می‌رفت یک گفت‌وگوی دیپلماتیک باشد، به فضایی سرد و با تقابلی تند تبدیل شد و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده و معاونش، جی‌دی‌ونس، انتقادات صریحی را متوجه زلنسکی کردند.
چالش‌ها میان دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی پیش از این دیدار شدت گرفته بود. در اوایل فوریه، رئیس‌جمهور ایالات متحده، همتای اوکراینی خود را «دیکتاتوری که بدون برگزاری انتخابات حکومت می‌کند» و «کمدینی با موفقیت محدود» توصیف کرده و هشدار داده بود که در صورت عدم اقدام سریع، ممکن است دیگر کشوری برای او باقی نماند.
این اظهارات در شبکه اجتماعی تروث سوشال پس از آن منتشر شد که زلنسکی، ترامپ را به گرفتار شدن در «حباب اطلاعات نادرست روسیه» متهم کرده بود. ترامپ بارها تأکید کرده بود که اوکراین، ۳۵۰ میلیارد دلار از بودجه ایالات متحده دریافت کرده است. این اظهارات تا زمان دیدار رهبران، بیش از پیش در جریان بود و مورد توجه قرار گرفته بود.
با آغاز دیدار در کاخ سفید، بینندگان در سراسر جهان لحظاتی پرتنش در عرصه دیپلماسی را مشاهده کردند. زلنسکی تلاش کرد توضیح دهد که چرا یک آتش‌بس صرف نمی‌تواند بحران را حل کند و اظهار داشت: ما به راه‌حلی فراتر از یک آتش‌بس نیاز داریم. تنها آتش‌بس نمی‌خواهیم؛ پوتین تاکنون ۲۵ بار آن را نقض کرده است، از جمله در دوران ریاست‌جمهوری شما، آقای رئیس‌جمهور.
ترامپ با قاطعیت پاسخ داد: روسیه نمی‌خواهد به جنگ بازگردد، هیچ‌کس نمی‌خواهد بازگردد.
هنگامی که رئیس‌جمهور اوکراین تلاش کرد توضیح دهد که آتش‌بس به تنهایی کافی نخواهد بود، ترامپ سخنان او را قطع کرد و اظهار داشت: به ما نگویید که چگونه باید به این بحران نگاه کنیم. ما در حال مدیریت یک بحران هستیم و شما در موقعیتی نیستید که برای ما تصمیم بگیرید. در حال حاضر، برگ برنده‌ای در دست ندارید. ادامه این مسیر می‌تواند خطر تشدید تنش‌ها و حتی وقوع جنگ جهانی سوم را در پی داشته باشد. این روند، به این شکل پایدار نخواهد بود و شما با این رویکرد، در حال قمار روی آینده هستید. انتظار می‌رود قدردان‌تر باشید.
جی‌دی‌ونس معاون رئیس‌جمهور آمریکا، در ادامه اظهار داشت که زلنسکی نسبت به ایالات متحده و دولت ترامپ رویکردی غیرمحترمانه داشته است. ونس اظهار داشت: شما در حال حاضر با کمبود نیروی نظامی روبه‌رو هستید. باید از رئیس‌جمهور بابت تلاش‌هایش برای پایان دادن به این درگیری قدردانی کنید. مگر برای جذب نیروی نظامی برای ارتش خود، دچار مشکل نشده‌اید؟
ترامپ از زلنسکی خواست تا قدردان‌تر باشد و اضافه کرد: باید قدردان‌تر باشید، چون واقعیت این است که شما هیچ برگ برنده‌ای ندارید. با ما یک فرصت دارید، اما بدون ما، شانسی نخواهید داشت.
هنگامی که زلنسکی درباره نیاز اوکراین به تضمین‌های امنیتی سخن می‌گفت، رئیس‌جمهور آمریکا صحبت او را قطع کرد و تأکید کرد که ابتدا باید توافقی حاصل شود و سپس به مسائل امنیتی پرداخته شود، زیرا در آن لحظه نمی‌خواست بر این موضوع تمرکز کند.
اصطلاح «برگ برنده» به موضوع اصلی این جدال لفظی میان دو رهبر تبدیل شد. ترامپ اظهار داشت : شما در موقعیت خوبی نیستید. در حال حاضر برگ برنده‌ای ندارید. با ما که باشید، برگ‌های برنده‌ای در دست خواهید داشت. سپس ادامه داد: باید قدردان باشید، چون شما برگ برنده‌ای ندارید.
ترامپ بر لزوم برقراری آتش‌بس تأکید کرد. اما زلنسکی با متانت پاسخ داد: من برای بازی (بازی سیاسی) به اینجا نیامده‌ام.
این گفت‌وگو به‌وضوح تفاوت دیدگاه رهبران را آشکار می‌کند. برای ترامپ، این موضوع بیشتر یک بازی ژئوپلیتیکی و فرصتی برای مذاکره بود، در حالی که برای زلنسکی، مسئله بقای کشورش در میان بود. چنین صحنه‌ای در دیپلماسی مدرن بی‌سابقه است. رؤسای جمهور آمریکا همیشه اهمیت حفظ دیپلماسی را حتی در مذاکرات پرتنش درک کرده‌اند و به‌ویژه در برابر افکار عمومی به این موضوع اهمیت داده‌اند.
طرف‌های درگیر و کشورهای هم‌پیمان آمریکا نیز باید به این موضوع توجه داشته باشند. بااین‌حال، در این نشست، شاهد ناکامی جدی در روند مذاکره، دیپلماسی، عقلانیت، اصول اخلاقی و آداب دیپلماتیک بودیم.
در پایان این دیدار، ترامپ لحن خود را تندتر کرد و اندکی پیش از آنکه آنها بخواهند برای مذاکرات خصوصی به پشت درهای بسته بروند، اظهار داشت: به لطف ما، شانس خوبی برای خروج از این وضعیت دارید!... شما هرگز تنها نبودید، هرگز تنها نبودید... ما از طریق این رئیس‌جمهور احمق (جو بایدن)، ۳۵۰ میلیارد دلار به شما دادیم.
پس از پایان بخش محرمانه مذاکرات، ترامپ پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال منتشر کرد که بازتابی از اختلافات در این دیدار بود: امروز در کاخ سفید نشستی مهم داشتیم. مباحثی مطرح شد که بدون این نشست و شرایط خاص آن شاید به این وضوح درک نمی‌شد. احساسات گاهی حقایق را نمایان می‌کند. به نظر من، رئیس‌جمهور زلنسکی تا زمانی که آمریکا در این روند حضور داشته باشد، برای صلح آماده نیست، زیرا او احساس می‌کند که حضور ما به او در مذاکرات برتری می‌دهد. اما من به دنبال برتری نیستم، من صلح می‌خواهم. رفتار او در دفتر بیضی کاخ سفید که یکی از نمادهای دیپلماسی آمریکا است، محترمانه نبود. بازگشت او به مذاکرات، زمانی معنا خواهد داشت که آماده توافق برای صلح باشد.
زلنسکی آمریکا را دست خالی ترک کرد؛ او نه وعده‌ای برای کمک نظامی بیشتر دریافت کرد، نه تضمینی برای امنیت کشورش و نه اطمینانی از اینکه ایالات متحده همچنان به عنوان یک متحد قابل‌اعتماد در برابر روسیه کنار اوکراین خواهد ماند.
اکنون حمایت آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. بدون دریافت تسلیحات جدید از ایالات متحده، اوکراین احتمالاً تا پایان تابستان قادر به ادامه جنگ خواهد بود. با وجود افزایش تولید تسلیحات نظامی در داخل اوکراین (به طوری که ۴۰ درصد از تسلیحات جنگی، ساخت داخلی است)، این کشور همچنان برای برخی سلاح‌های کلیدی، به‌ویژه در دفاع هوایی به حمایت آمریکا نیاز دارد و بدون آن، این تجهیزات را از دست خواهد داد.
لغو کنفرانس مطبوعاتی مشترک ترامپ و زلنسکی، آخرین ضربه به این شکست دیپلماتیک بود. برای اوکراین، این روز می‌تواند نقطه عطفی در جنگ باشد، آغازی بر دورانی که کی‌یف ناچار است بیش از همیشه به توانایی‌های خود و حمایت متحدان اروپایی تکیه کند، نه به متحدی آن‌سوی اقیانوس که اکنون کاهش تنش را با شروط خود دنبال می‌کند.
این نوشته توسط یکی از همکاران فریلنسر تی‌آرتی گلوبال فارسی به رشته تحریر درآمده است. نظرات بیان شده در این نوشته نظر نویسنده مطلب است و الزاما بازتاب رویکرد تی‌آرتی گلوبال فارسی نمی‌باشد.
