Երկու աղբյուրների համաձայն՝ Axios լրատվական կայքը հայտնել է, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ծրագրում է հանդիպել Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի հետ՝ քննարկելու Գազայի հրադադարի և պատանդների մասին համաձայնագիրը, ինչպես նաև Իրանի հետ միջուկային բանակցությունները։
Երկուշաբթի օրը Իսրայելի վարչապետ Նեթանյահուն և Թրամփն առաջին հեռախոսազրույցն են ունեցել երկու շաբաթ առաջ Սպիտակ տուն այցելությունից հետո։ Օմանում և Իտալիայում բանակցությունների երկու «կառուցողական» փուլից հետո Իրանն ու ԱՄՆ-ը պատրաստվում են անցնել Մուսկատում կայանալիք երրորդ կարևոր փուլին:
Երկուշաբթի Թրամփը հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ը շատ լավ բանակցություններ է վարել Իրանի հետ։ Իրանը մեղադրել է Իսրայելին իր միջուկային ծրագրի և Արևմուտքի պատժամիջոցների շուրջ Վաշինգտոնի հետ բանակցությունները «փչացնելու» մեջ:
«Ձևավորվում է մի տեսակ կոալիցիա՝ խարխլելու և խաթարելու դիվանագիտական գործընթացը... Իսրայելը կանգնած է այս ջանքերի հետևում», - երկուշաբթի լրագրողներին ասաց Իրանի ԱԳՆ խոսնակ Իսմայիլ Բաքային։ Մամուլի խոսնակը նաև հավելեց, որ այս կոալիցիային զուգահեռ «ԱՄՆ-ում կան նաև որոշ անուններ, որոնք պատերազմամետ միտումներ ունեն և տարբեր քաղաքական խմբակցություններից են»։
Հինգշաբթի օրը New York Times-ը հաղորդել է, որ Թրամփը հուսահատեցրել է Իսրայելին կարճաժամկետ հեռանկարում հարձակվել Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա:
Նեթանյահուն ընդգծել է, որ Իսրայելը երբեք թույլ չի տա Իրանին միջուկային զենք ձեռք բերել։
Արևմտյան տերությունները և Իսրայելը՝ Մերձավոր Արևելքի միակ միջուկային զենք ունեցող պետությունը, վաղուց են մեղադրում Թեհրանին միջուկային զենք ստեղծելու փորձի մեջ, թեև Թել Ավիվը ո՛չ ընդունում է, ո՛չ էլ հերքում միջուկային զինանոցի գոյությունը։
Իրանը միշտ հերքել է այս մեղադրանքը՝ հայտարարելով, որ իր միջուկային ծրագիրը միայն քաղաքացիական նպատակներով է։
2015 Միջուկային գործարք
2018-ին Թրամփը դուրս եկավ Միացյալ Նահանգներին 2015-ին կնքված միջուկային համաձայնագրից, որն առաջարկում էր պատժամիջոցների մեղմացում՝ Իրանի միջուկային ծրագիրը սահմանափակելու դիմաց:
Մեկ տարի անց Իրանը սկսեց աստիճանաբար խախտել համաձայնագրի պայմանները, մասնավորապես՝ ուրանը հասցնելով բարձր մակարդակի։
Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալությունը (ՄԱԳԱՏԷ) հաղորդել է, որ Թեհրանը հարստացրել է ուրանը մինչև 60 տոկոս՝ մոտ 90 տոկոսի մակարդակին, որն անհրաժեշտ է զենք արտադրելու համար, և շարունակում է կուտակել մեծ քանակությամբ տրոհվող նյութեր:
2015 թվականի միջուկային գործարքը սահմանափակեց այս ցուցանիշը մինչև 3,67 տոկոս: Իրանը և Միացյալ Նահանգները, որոնք 1979 թվականի իսլամական հեղափոխությունից ի վեր երդվյալ թշնամիներ են, պատրաստվում են հանդիպել Օմանի միջնորդությամբ բանակցությունների երրորդ փուլի համար:
