Նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ ԱՄՆ օրենսդիրները պետք է չեղարկեն 2022 թվականի երկկուսակցական օրենքը, որը նախատեսում է 52.7 միլիարդ դոլարի սուբսիդիաներ կիսահաղորդչային չիպերի արտադրության համար, և այդ միջոցները օգտագործեն պետական պարտքը նվազեցնելու համար։
«Ձեր CHIPS օրենքը սարսափելի, սարսափելի բան է։ Մենք հարյուրավոր միլիարդավոր դոլարներ ենք տալիս, բայց դա ոչինչ չի նշանակում։ Նրանք վերցնում են մեր գումարը և չեն ծախսում այն ճիշտ նպատակներով»,- ասաց Թրամփը երեքշաբթի Կոնգրեսում ունեցած ելույթի ժամանակ։ «Դուք պետք է չեղարկեք CHIPS օրենքը, և ինչ էլ որ մնա, պարոն խոսնակ, դուք պետք է օգտագործեք այն պարտքը նվազեցնելու համար»։
CHIPS և գիտության մասին օրենքը, որը ստորագրվել էր նախագահ Ջո Բայդենի կողմից 2022 թվականի օգոստոսին, ներառում էր 39 միլիարդ դոլարի սուբսիդիաներ կիսահաղորդչային արտադրության և հարակից բաղադրիչների համար, ինչպես նաև 75 միլիարդ դոլարի պետական վարկային լիազորություններ։
Թրամփի մեկնաբանությունները CHIPS օրենքի վերաբերյալ մինչ օրս ամենաուժեղ քննադատությունն էին։ «Մենք պարտավոր չենք նրանց գումար տալ»,- ասաց Թրամփը՝ առաջարկելով, որ նոր մաքսատուրքերի խուսափումը բավարար կլինի նրանց համոզելու համար՝ ԱՄՆ-ում գործարաններ կառուցելու։
Առևտրի նախարար Հովարդ Լուտնիկը գովաբանել է ծրագիրը, բայց նախկինում նշել է, որ ցանկանում է վերանայել Բայդենի օրոք հաստատված դրամաշնորհները։
Նախկին առևտրի նախարար Ջինա Ռայմոնդոն, Բայդենի օրոք, համոզել էր հինգ առաջատար կիսահաղորդչային ընկերություններին տեղակայել իրենց գործարանները ԱՄՆ-ում՝ պետական դրամաշնորհների միջոցով՝ նպատակ ունենալով նվազեցնել ներմուծված չիպերից բխող ազգային անվտանգության ռիսկերը։
Բայդենի վարչակազմի վերջին շաբաթներին Առևտրի նախարարությունը հաստատել էր ավելի քան 33 միլիարդ դոլարի դրամաշնորհներ, ներառյալ 4.745 միլիարդ դոլար՝ Հարավային Կորեայի Samsung Electronics-ին, մինչև 7.86 միլիարդ դոլար՝ Intel-ին, 6.6 միլիարդ դոլար՝ Taiwan Semiconductor Manufacturing Co-ին և 6.1 միլիարդ դոլար՝ Micron-ին։
Որոշ պաշտոնյաներ մտահոգություն են հայտնել, որ Թրամփը կարող է փորձել անվավեր ճանաչել Բայդենի վարչակազմի օրոք կնքված պարտադիր դրամաշնորհային համաձայնագրերը։
Նյու Յորքի նահանգապետ Քեթի Հոչուլը երեքշաբթի ասել է, որ օրենքը «պատճառ է, որ Micron-ը 100 միլիարդ դոլար և 50,000 աշխատատեղ է բերում Կենտրոնական Նյու Յորք»։
«Թրամփը պարզապես ասաց, որ ցանկանում է այն չեղարկել»։
«Ուղղակի հարձակում»
TSMC-ն այս շաբաթ Թրամփի հետ հայտարարեց, որ նախատեսում է 100 միլիարդ դոլարի նոր ներդրում կատարել ԱՄՆ-ում, որը ներառում է առաջիկա տարիներին հինգ լրացուցիչ չիպերի գործարանների կառուցում։
Լուտնիկը Սպիտակ տանը տեղի ունեցած միջոցառման ժամանակ անդրադարձել է TSMC-ի համար նախատեսված 6.6 միլիարդ դոլարի դրամաշնորհին՝ նշելով, որ վարչությունը չի նախատեսում նոր սուբսիդիաներ տրամադրել TSMC-ին, թեև այն իրավունք ունի 25 տոկոս արտադրական ներդրումային հարկային վարկի։
TSMC-ն անցյալ ամիս հայտնել էր, որ արդեն ստացել է իր դրամաշնորհի 1.5 միլիարդ դոլարը։
Ներկայացուցիչ Գրեգ Սթենթոնը Թրամփի մեկնաբանությունները որակել է որպես «ուղղակի հարձակում Արիզոնայի կիսահաղորդչային արդյունաբերության և տասնյակ հազարավոր աշխատողների վրա»։ Նա նշել է, որ TSMC-ի 100 միլիարդ դոլարի ներդրումը չէր լինի առանց օրենքի։
Այս շաբաթ մոտավորապես ԱՄՆ Առևտրի նախարարության գրասենյակի աշխատակիցների մեկ երրորդը, որը վերահսկում է չիպերի արտադրության համար նախատեսված 39 միլիարդ դոլարի սուբսիդիաները, ազատվել է աշխատանքից, երկու աղբյուրների համաձայն։
Reuters-ը անցյալ ամիս հայտնել էր, որ նոր Թրամփի վարչակազմը, որը սկսել է դաշնային կառավարության արմատական վերափոխում, վերանայում է հաստատված նախագծերը։