ԱՄՆ-ի և Իսրայելի աջակցությամբ ստեղծված Գազայի Մարդասիրական Հիմնադրամը (GHF) երեքշաբթի սկսեց իր գործունեությունը Գազայի հարավում գտնվող օգնության բաշխման կենտրոնում։
Անհանգիստ տեսարաններ տեղի ունեցան, երբ հազարավոր պաղեստինցիներ շտապեցին Ռաֆահում գտնվող կենտրոն, հաղորդում են AFP-ի լրագրողները և տեղական իշխանությունները։
«Մենք երեկ տեսանք սարսափելի պատկերներ՝ սոված մարդիկ, ովքեր հրմշտվում էին ցանկապատերի մոտ՝ հուսահատ սնունդ ստանալու համար։ Դա քաոսային էր, անպատիվ և վտանգավոր», - ասաց Պաղեստինյան փախստականների հարցերով ՄԱԿ-ի գործակալության (UNRWA) ղեկավար Ֆիլիպ Լազարինին Տոկիոյում։
Դեպքը տեղի ունեցավ մի քանի օր անց այն բանից հետո, երբ մասնակիորեն թուլացվեց մարտի 2-ին Իսրայելի կողմից սահմանված օգնության ամբողջական շրջափակումը, որը հանգեցրել էր սննդի և դեղորայքի լուրջ պակասի։
Կրակոցներ
Գազայի Պաղեստինի առողջապահության նախարարությունը հայտարարեց, որ առնվազն մեկ մարդ սպանվել է, իսկ 48-ը վիրավորվել են, երբ Իսրայելի ուժերը կրակ բացեցին օգնության կենտրոնի մոտ հավաքված ամբոխի վրա։
Ավելի վաղ ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գրասենյակը չորեքշաբթի օրը հայտարարեց, որ տասնյակ մարդիկ վիրավորվել են, երբ փորձել են սննդի օգնություն ստանալ Գազայում GHF-ի կողմից կազմակերպված բաշխման կետերում։
«47 մարդ վիրավորվել է կրակոցների հետևանքով», - լրագրողներին Ժնևում ասաց ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի ղեկավար Աջիթ Սունգհայը՝ վկայակոչելով տեղում աշխատող գործընկերների տվյալները։
Նա նշեց, որ կրակոցները եղել են «Իսրայելի պաշտպանության ուժերի» կողմից։ ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գրասենյակը չկարողացավ հստակ նշել, թե որտեղ են մարդիկ վիրավորվել։
«Աղետալի ձախողում»
Միևնույն ժամանակ, ԱՄՆ-ը հայտարարեց, որ հարյուր հազարավոր սննդի տուփեր է բաժանել պաղեստինցիներին, ովքեր «հուսահատորեն դրա կարիքն ունեն»։
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակ Թամի Բրյուսը երեքշաբթի օրը հայտարարեց, որ համատեղ ԱՄՆ-Իսրայել օգնության խումբը 462,000 սննդի բաժին է տրամադրել 8,000 սննդի տուփերի միջոցով։
Բրյուսը հրաժարվեց անդրադառնալ Իսրայելի բանակի կողմից հարավային Ռաֆահ քաղաքում օգնության բաշխման կենտրոնում պաղեստինցիների վրա հարձակման մասին հաղորդումներին՝ կենտրոնանալով հիմնադրամի օգնության բաշխման հաջողությունների վրա։
Գազայի Պաղեստինի կառավարական լրատվական գրասենյակը նույն օրը հայտարարություն տարածեց՝ նշելով. «Իսրայելի օկուպացիայի օգնության բաշխման ծրագիրը այսպես կոչված բուֆերային գոտում աղետալիորեն ձախողվել է»։
Մարդասիրական առաջնահերթությունների վտանգում
ՄԱԿ-ի Մարդասիրական հարցերի համակարգման գրասենյակը (OCHA) նախազգուշացրեց, որ GHF-ի կողմից օգնության բաշխումը կարող է շեղել Գազայում հրատապ մարդասիրական առաջնահերթություններից, ինչպիսիք են կայուն հասանելիությունը, անվտանգ պայմանները և արտակարգ մատակարարումների արագացված հաստատումը։
Փետրվարին ստեղծված հիմնադրամը խիստ քննադատության է ենթարկվել ՄԱԿ-ի կողմից, որի պաշտոնյաները նշել են, որ դրա օգնության բաշխման ծրագրերը միայն կխթանեն պաղեստինցիների հարկադիր վերաբնակեցումը և ավելի շատ բռնություններ։
Համաշխարհային սովի մոնիտորինգի կազմակերպությունը նախազգուշացրել է, որ սովը սպառնում է կես միլիոն մարդու՝ Գազայի բնակչության մեկ քառորդին։
Իսրայելը մարտի 2-ից փակ է պահում Գազայի անցակետերը սննդի, բժշկական և մարդասիրական օգնության համար՝ խորացնելով արդեն իսկ ծանր մարդասիրական ճգնաժամը, որը ազդում է Գազայի 2.4 միլիոն բնակիչների վրա։