Թուրքիայի փոխարտգործնախարար Բուրհանեթին Դուրանը ընդգծել է Թուրքիայի աճող դիվանագիտական և տնտեսական ազդեցությունը Աֆրիկայում՝ չորրորդ ամենամյա Անթալիայի դիվանագիտական ֆորումի ընթացքում, որը տեղի ունեցավ Անթալիայի զբոսաշրջային Բելեք շրջանում՝ NEST կոնգրես կենտրոնում։
Ֆորումը կազմակերպվել էր Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հովանու ներքո և արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանի ղեկավարությամբ։ Միջոցառմանը մասնակցել են ավելի քան 6,000 մասնակից 155 երկրներից, ներառյալ պետությունների ղեկավարներ, նախարարներ, դիվանագետներ, գիտնականներ, ՀԿ-ներ և լրատվամիջոցների ներկայացուցիչներ։
Անադոլու գործակալությանը՝ ֆորումի պաշտոնական գլոբալ հաղորդակցության գործընկերոջը, տված հարցազրույցում Դուրանը ընդգծել է ֆորումի ներառական բնույթը։
«Այս առումով, դիվանագիտական ֆորումը, որը մենք կազմակերպեցինք մեր նախագահի (Էրդողանի) հովանու ներքո և արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանի ղեկավարությամբ, ունի այս առանձնահատկությունը. այն հնարավորություն տվեց լսելի դառնալ այն մարդկանց, ովքեր տարբեր հարթակներում և ֆորումներում բավարար չափով չեն ներկայացվում կամ լսվում»,- ասաց նա։
Երեքօրյա միջոցառման ընթացքում անցկացվել է ավելի քան 230 երկկողմ հանդիպում, որոնց ընթացքում քննարկվել են գլոբալ կարևորության հարցեր, ինչպիսիք են Գազայի իրավիճակը, Ուկրաինան, ԱՄՆ-Չինաստան-Ռուսաստան հարաբերությունները, առևտրային պատերազմները և եվրոպական անվտանգությունը։
Աֆրիկայի ուժեղ ներկայացվածության մասին խոսելով՝ Դուրանը նշել է 82 բարձր մակարդակի աֆրիկյան պաշտոնյաների մասնակցությունը։
«82 բարձր մակարդակի մասնակիցներով Աֆրիկան կրկին շատ կարևոր ներդրում ունեցավ այս տարվա Անթալիայի դիվանագիտական ֆորումում»,- ասաց նա։
Դուրանը ընդգծել է Թուրքիայի «հաղթանակ-հաղթանակ» մոդելը Աֆրիկայի հետ համագործակցության մեջ, որը հիմնված է հավասար գործընկերության և փոխադարձ հարգանքի վրա։
«Թուրքիան վստահելի դերակատար է Աֆրիկայում։ Երբ հարցնում ենք՝ «Ո՞րն է դրա հիմնական պատճառը», պատասխանը հետևյալն է՝ մենք հարաբերություններ ենք կառուցում հավասար հիմքի վրա։ Մենք չունենք գաղութատիրական անցյալ։ Հետևաբար, մենք ներգրավված ենք այնպիսի ջանքերում, որոնք նպաստում են աֆրիկյան երկրներին, և քանի որ նրանք դա տեսնում են, վստահում են Թուրքիային»,- ասաց փոխարտգործնախարարը։
Թուրքիայի առևտրի ծավալը Աֆրիկայի հետ վերջին տարիներին տասնապատկվել է՝ 3.6 միլիարդ դոլարից հասնելով 36 միլիարդ դոլարի։ Թուրքական ներդրումները մայրցամաքում գերազանցել են 92 միլիարդ դոլարը։
Դուրանը այս աճը վերագրել է ազգային հաստատությունների լայն ցանցին, ներառյալ Turkish Airlines-ը, Maarif հիմնադրամը, Թուրքիայի համագործակցության և համակարգման գործակալությունը և Յունուս Էմրե ինստիտուտը։
Տնտեսական համագործակցությունից բացի, Դուրանը ներկայացրել է Թուրքիայի ներդրումը Աֆրիկայում անվտանգության և կայունության ապահովման գործում՝ պաշտպանական արդյունաբերության գործընկերությունների և հակաահաբեկչական աջակցության միջոցով։
Նա ընդգծել է Թուրքիայի շարունակական միջնորդական ջանքերը՝ անդրադառնալով 2024 թվականի Անկարայի հռչակագրին, որը ստորագրվել է Սոմալիի և Եթովպիայի միջև, ինչպես նաև նախատեսվող մի շարք հետագա բանակցություններին։
Ֆորումի ավելի լայն նպատակների մասին խոսելով՝ Դուրանը եզրափակել է․
«Շատ կարևոր էր ստեղծել հարթակ, որտեղ աշխարհի խնդիրները կարող էին ավելի արդյունավետ քննարկվել, բացել այն բոլորի համար և հնարավորություն տալ մարդկանց հավաքվել և ընդունել դիվանագիտությունը՝ փոխարենը հակամարտության կամ պատերազմի»։
Արևմտյան երկրները, ըստ նրա, ուշադիր հետևում էին ֆորումին։
«Կարծում եմ, բոլոր այն ուղերձները, որոնք նախատեսված էին նրանց համար, փոխանցվեցին մասնակիցների կողմից և համապատասխան կերպով ընդունվեցին»,- ասաց նա։
