Եվրոպական խորհուրդը պաշտոնապես վերացրել է Սիրիայի նկատմամբ կիրառված լայնածավալ տնտեսական պատժամիջոցները՝ իրականացնելով մայիսի 20-ին ձեռք բերված քաղաքական համաձայնությունը, որը նպատակ ունի աջակցել պատերազմի հետևանքով ավերված երկրի վերականգնմանը և հաշտեցմանը։
«Խորհուրդը ընդունել է իրավական ակտեր, որոնք վերացնում են Սիրիայի նկատմամբ կիրառված բոլոր տնտեսական սահմանափակող միջոցառումները՝ բացառությամբ անվտանգության հիմքով կիրառվողների», - նշվում է Խորհրդի չորեքշաբթի օրվա հայտարարության մեջ։
Որոշումը վերացնում է լայնածավալ տնտեսական պատժամիջոցները, սակայն պահպանում է որոշ միջոցառումներ, որոնք կապված են անվտանգության խնդիրների հետ։ Այն նաև ներառում է 24 կազմակերպությունների ցուցակից հանելը, որոնք նախկինում ենթարկվել էին ակտիվների սառեցման և տնտեսական սահմանափակումների։
‘Քաղաքական անցման և ազգային հաշտեցման խթանում’
ԵՄ առաջնորդները այս քայլը ներկայացրել են որպես քաղաքական անցման և ազգային հաշտեցման խթանման միջոց։
Հայտարարության մեջ Խորհուրդը վերահաստատել է իր նվիրվածությունը՝ աջակցելու սիրիացի ժողովրդին «վերամիավորվել և կառուցել նոր, ներառական, բազմակարծիք և խաղաղ Սիրիա»։
Չնայած տնտեսական ճնշման թուլացմանը՝ Խորհուրդը երկարաձգել է նպատակային պատժամիջոցները այն անձանց և կազմակերպությունների նկատմամբ, որոնք կապված են պաշտոնանկ արված ռեժիմի առաջնորդ Բաշար ալ Ասադի հետ։ Այս ցուցակները կմնան ուժի մեջ առնվազն մինչև 2026 թվականի հունիսի 1-ը՝ ԵՄ-ի շարունակական ջանքերի շրջանակներում՝ ապահովելու հաշվետվողականություն և ժողովրդավարական անցում։
Միևնույն ժամանակ, ԵՄ-ն նոր պատժամիջոցներ է կիրառել իր Գլոբալ մարդու իրավունքների պատժամիջոցների ռեժիմի շրջանակներում՝ թիրախավորելով երկու անձանց և երեք կազմակերպությունների՝ «լուրջ մարդու իրավունքների խախտումների» համար։
«Խորհուրդը կշարունակի հետևել տեղում զարգացումներին և պատրաստ է կիրառել լրացուցիչ սահմանափակող միջոցառումներ մարդու իրավունքների խախտողների և Սիրիայում անկայունություն սերմանողների նկատմամբ», - հավելել է հայտարարությունը։
‘Ճիշտ քայլ՝ ճիշտ ժամանակին’
ԵՄ արտաքին քաղաքականության ղեկավար Կայա Կալլասը ողջունել է այս քայլը՝ այն անվանելով ժամանակին արված աջակցություն Սիրիայի ապագային։
«Այս որոշումը պարզապես ճիշտ քայլ է՝ այս պատմական պահին, որպեսզի ԵՄ-ն իսկապես աջակցի Սիրիայի վերականգնմանը և քաղաքական անցմանը, որը կբավարարի բոլոր սիրիացիների ձգտումները», - նշել է նա։
Այս որոշումը նշանավորում է ԵՄ քաղաքականության էական փոփոխություն՝ ավելի քան տասնամյակ անց այն բանից հետո, երբ պատժամիջոցներ էին կիրառվել Ասադի ռեժիմի կողմից ցուցարարների դեմ դաժան ճնշումների պատճառով Սիրիական քաղաքացիական պատերազմի առաջին տարիներին։