Թաիլանդի և Կամբոջայի առաջնորդները Մալայզիայում արտակարգ հանդիպում են անցկացնում՝ կարգավորելու սահմանային մահացու բախումները, որոնք մտել են իրենց հինգերորդ օրը և շարունակվում են՝ չնայած խաղաղության միջազգային կոչերին։
Կամբոջայի վարչապետ Հուն Մանեթը և Թաիլանդի ժամանակավոր վարչապետ Ֆումթամ Վեչայաչայը նախատեսում են երկուշաբթի օրը բանակցություններ անցկացնել Մալայզիայի վարչապետ Անվար Իբրահիմի պաշտոնական նստավայրում, ով որպես Հարավարևելյան Ասիայի երկրների ասոցիացիայի (ASEAN) նախագահ հյուրընկալում է հանդիպումը:
Մարտերը սկսվել են անցած հինգշաբթի՝ սահմանին ականապատ պայթյունից հետո, որը վիրավորել է հինգ թաիլանդցի զինվորների:
Երկու կողմերն էլ մեղադրում են միմյանց բախումները սկսելու մեջ, որոնք արդեն խլել են առնվազն 35 մարդու կյանք և ստիպել ավելի քան 260,000 մարդու լքել իրենց տները երկու կողմերում: Երկու երկրներն էլ հետ են կանչել իրենց դեսպաններին, իսկ Թաիլանդը փակել է Կամբոջայի հետ բոլոր սահմանային անցումները՝ բացառությամբ Կամբոջայի միգրանտ աշխատողների վերադարձի:
Երկուշաբթի օրը երկու կողմերի զորքերը հաղորդել են շարունակվող մարտերի մասին սահմանային շրջաններում: Կրակոցներ են լսվել Կամբոջայի Օդդար Մեանչեյ նահանգի Սամրոնգ քաղաքում, Associated Press-ի լրագրողների հաղորդմամբ:
Անվարը կիրակի երեկոյան հայտարարել է, որ երկու կողմերն էլ կներկայացնեն իրենց պայմանները խաղաղության համար, բայց «կարևորն անմիջական հրադադարի հաստատումն է»:
«Հուսով եմ, որ սա կաշխատի», ասել է Անվարը՝ ըստ Մալայզիայի ազգային լրատվական գործակալության Bernama-ի: «Թեև սա այնքան վատ չէ, որքան այլ երկրներում, մենք պետք է կանգնեցնենք բռնությունը»:
Հանդիպումը տեղի է ունենում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի ուղղակի ճնշումներից հետո, ով նախազգուշացրել է, որ Միացյալ Նահանգները կարող է չշարունակել առևտրային համաձայնագրերը որևէ երկրի հետ, եթե թշնամական գործողությունները շարունակվեն:
Մինչ Կուալա Լումպուր մեկնելը Ֆումթամը Բանգկոկում լրագրողներին ասել է, որ ԱՄՆ-ի և Չինաստանի ներկայացուցիչները նույնպես կմասնակցեն որպես դիտորդներ: Նա նշել է, որ հիմնական ուշադրությունը կդրվի անմիջական հրադադարի վրա, բայց ընդգծել է, որ վստահությունը կարող է խնդիր լինել, քանի որ Կամբոջան չի դադարեցրել իր հարվածները:
«Մենք հայտնել ենք, որ Կամբոջայի նկատմամբ վստահություն չունենք: Նրանց գործողությունները ցույց են տալիս, որ նրանք անկեղծ չեն այս խնդիրը լուծելու հարցում: Նրանք պետք է մանրամասն ներկայացնեն, թե ինչպես են պատրաստվում ապացուցել իրենց անկեղծությունը», ասել է նա:
Բռնությունը հազվադեպ դեպք է, երբ ASEAN-ի անդամ պետությունների միջև բաց ռազմական բախում է տեղի ունենում: Այս 10-երկրային տարածաշրջանային բլոկը միշտ հպարտացել է չհարձակման, խաղաղ երկխոսության և տնտեսական համագործակցության սկզբունքներով:
Երկուշաբթի օրը ASEAN-ի արտաքին գործերի նախարարները հայտարարություն են տարածել՝ մտահոգություն հայտնելով զոհերի թվի աճի, հանրային գույքի ավերման և մեծ թվով մարդկանց տեղահանման վերաբերյալ սահմանային վիճելի տարածքներում:
Նրանք կոչ են արել երկու երկրներին լուծել իրենց վեճերը բանակցությունների միջոցով և աջակցություն հայտնել երկուշաբթի օրվա բանակցությունների ընթացքում միջին ուղի գտնելու ջանքերին:
Հակամարտությունը նաև գրավել է Հռոմի պապ Լեո XIV-ի ուշադրությունը:
Կիրակի օրը Վատիկանում պապը հայտարարել է, որ աղոթում է աշխարհի պատերազմներից տուժած բոլոր մարդկանց համար, այդ թվում՝ «Թաիլանդի և Կամբոջայի սահմանին բախումներից տուժածների, հատկապես երեխաների և տեղահանված ընտանիքների համար»:
Թաիլանդի և Կամբոջայի միջև 800 կիլոմետրանոց (500 մղոն) սահմանը տասնամյակներ շարունակ վիճելի է եղել, բայց անցյալ բախումները սահմանափակ և կարճատև են եղել:
Վերջին լարվածությունը սկսվել է մայիսին, երբ Կամբոջայի զինվոր է սպանվել բախման ժամանակ, ինչը դիվանագիտական ճգնաժամ է առաջացրել և խաթարել Թաիլանդի ներքին քաղաքականությունը: