Իրանի գերագույն առաջնորդ Ալի Խամենեին մերժել է ԱՄՆ-ի կոչերը՝ դադարեցնել միջուկային հարստացումը՝ նշելով, որ այդ գործընթացը կարևոր է երկրի միջուկային ծրագրի համար։
«ԱՄՆ-ը ոչինչ չի կարող անել Իրանի միջուկային գործունեության դեմ»,- ասել է Խամենեին չորեքշաբթի օրը Թեհրանում՝ նշելով Իսլամական Հանրապետության հիմնադիր Ռուհոլլահ Խոմեյնիի մահվան 36-րդ տարելիցը։
Իրանի առաջնորդը նշել է, որ Վաշինգտոնի հիմնական պահանջն այն է, որ Իրանը ամբողջությամբ հրաժարվի իր միջուկային արդյունաբերությունից և կախված լինի ԱՄՆ-ից՝ իր էներգետիկ կարիքների համար։
«Մեր պատասխանը Ամերիկայի անհեթեթություններին պարզ է. նրանք ոչինչ չեն կարող անել այս հարցում»,- ասել է նա՝ մերժելով ԱՄՆ-ի պահանջները՝ ամբողջությամբ դադարեցնել ուրանի հարստացումը։
Անցած ամսվանից Թեհրանը և Վաշինգտոնը մասնակցել են միջուկային անուղղակի բանակցությունների հինգ փուլերին Մուսկատում և Հռոմում՝ Օմանի միջնորդությամբ։ Չնայած կողմերը նշել են որոշակի առաջընթաց, վճռական առաջխաղացում դեռ չի գրանցվել։
Բանակցությունները բարդացնում է ԱՄՆ-ի պահանջը, որ Իրանը ապամոնտաժի իր ուրանի հարստացման ծրագիրը, ինչը Իրանի բարձրաստիճան պաշտոնյաները, այդ թվում՝ արտաքին գործերի նախարար և գլխավոր բանակցող Աբբաս Արաղչին, անվանել են «անհնարին բանակցելի»։
«Հիմնարար արդյունաբերություն»
Երեքշաբթի օրը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը սոցիալական ցանցերում կրկնել է իր վարչակազմի դիրքորոշումը Իրանի հարստացման վերաբերյալ։
«AUTOPEN-ը վաղուց պետք է կանգնեցներ Իրանին՝ ուրանի հարստացումից։ Մեր հնարավոր համաձայնագրի շրջանակներում՝ ՄԵՆՔ ՉԵՆՔ ԹՈՒՅԼԱՏՐԻ ՈՉ ՄԻ ՀԱՐՍՏԱՑՈՒՄ»,- գրել է նա։
Նրա մեկնաբանությունները հնչել են մի քանի օր անց այն բանից հետո, երբ Օմանի արտաքին գործերի նախարար Բադր Ալ-Բուսաիդին փոխանցել է այն, ինչ Արաղչին անվանել է «ԱՄՆ-ի առաջարկի տարրեր», որոնք ուղղված են միջուկային համաձայնագրի կնքմանը։ Առաջարկի մանրամասները դեռևս գաղտնի են։
Մամուլի հաղորդագրությունների համաձայն՝ առաջարկը կարող է թույլ տալ Իրանին իրականացնել «սահմանափակ ցածր մակարդակի ուրանի հարստացում» իր տարածքում՝ դեռևս չսահմանված ժամանակահատվածի համար։
Խամենեին, ընդունելով մարտահրավերը, ընդգծել է, որ ազգային անկախությունը նշանակում է «չսպասել ԱՄՆ-ից կանաչ կամ կարմիր լույսի»։
Նա Իրանի միջուկային արդյունաբերությունը նկարագրել է որպես «հիմնարար արդյունաբերություն»՝ ընդգծելով երկրի հաջողությունը միջուկային վառելիքի ամբողջական ցիկլի ստեղծման գործում՝ իրանցի գիտնականների տարիների ջանքերի շնորհիվ։
Խամենեին նաև կոչ է արել ուժեղացնել երկրի պաշտպանական կարողությունները՝ նկարագրելով դա որպես «ազգային անկախության ևս մեկ հենասյուն»։