ئىقتىساد
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپ: خىتاي ئامېرىكاغا ئاز ئۇچرايدىغان مېتال ئېلېمېنتلىرىنى ئېكسپورت قىلىشنى قايتا باشلايدۇ
ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ئامېرىكا ۋە خىتاي ۋەكىللەر ئۆمىكىنىڭ كېلەر ھەپتە لوندوندا ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى سودا ئۇرۇشىنى مۇزاكىرە قىلىش سۆھبەت يىغىنى ئاچىدىغانلىقىنى ئېيتتى.
ترامپ: خىتاي ئامېرىكاغا ئاز ئۇچرايدىغان مېتال ئېلېمېنتلىرىنى ئېكسپورت قىلىشنى قايتا باشلايدۇ
/ AP
June 7, 2025

ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ خىتاي دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭنىڭ ئاز ئۇچرايدىغان مېتال ئېلېمېنتلىرى ۋە ماگنىتلارنى ئامېرىكا قوشما ئىشتاتلىرىغا ئېكسپورت قىلىشنى قايتا باشلاشقا قوشۇلغانلىقىنى ئېيتتى.

ترامپ جۈمە كۈنى پىرېزىدېنت مەخسۇس ئايروپىلانى «Air Force One» دا بىر مۇخبىرنىڭ شى جىنپىڭنىڭ بۇ ئىشقا قوشۇلغان-قوشۇلمىغانلىقى ھەققىدىكى سوئالىغا: «ھەئە، قوشۇلدى» دەپ جاۋاب بەردى.

ترامپ يەنە: «بىز خىتاي بىلەن بولغان كېلىشىمدە ئىنتايىن ئىلگىرىلىگەن بىر باسقۇچتا تۇرۇۋاتىمىز» دېدى.

ئامېرىكا ئاپتوموبىل تەمىنلىگۈچىلىرىگە ۋەكىللىك قىلىدىغان بىر گۇرۇپپا 4-ئىيۇن بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاينىڭ ئاز ئۇچرايدىغان مېتال ئېلېمېنتلىرى، مىنېراللار ۋە ماگنىت ئېكسپورتىنى چەكلىشىگە قارىتا جىددىي تەدبىر قوللىنىشنى تەلەپ قىلىپ، بۇ مەسىلىنىڭ ئاپتوموبىل زاپچاسلىرى ئىشلەپچىقىرىشىنى قىسقا ۋاقىت ئاقسىتىپ قويىدىغانلىقى ھەققىدە ئاگاھلاندۇرغان ئىدى.

مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارTRT Global - US auto suppliers urge action over China rare earths restrictions; Beijing rejects allegations

لوندون يىغىنى

ترامپ ئىلگىرى ئامېرىكا ۋە خىتاي ۋەكىللەر ئۆمىكىنىڭ داۋاملىشىۋاتقان ئىككى تەرەپلىك سودا ئۇرۇشىنى ھەل قىلىش ئۈچۈن كېلەر ھەپتە لوندوندا ئۇچرىشىدىغانلىقىنى ئېيتقان ئىدى.

ترامپ ئىجتىمائىي تاراتقۇدا: «مالىيە مىنىستىرى سكوت بېسسېنت، سودا مىنىستىرى خوۋارد لۇتنىك ۋە ئامېرىكا سودا ۋەكىلى باش ئەلچى جەمىيسون گرېرنىڭ 2025-يىلى 9-ئىيۇن دۈشەنبە كۈنى لوندوندا خىتاي ۋەكىللىرى بىلەن سودا كېلىشىمى ھەققىدە كۆرۈشىدىغانلىقىنى ئېلان قىلغانلىقىمدىن خۇشالمەن. يىغىننىڭ ناھايىتى ياخشى ئۆتۈشى كۈتۈلمەكتە» دەپ يازدى.

بۇ بايانات ترامپنىڭ خىتاي دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ بىلەن بىر يېرىم سائەت داۋاملاشقان تېلېفون سۆھبىتىدىن بىر كۈن كېيىن ئېلان قىلىندى. ترامپ تېلېفون سۆھبىتىدىن كېيىن، بۇ ئالاقىنىڭ «ھەر ئىككى دۆلەت ئۈچۈن ناھايىتى ئىجابىي نەتىجىلەنگەنلىكىنى» ۋە ھەر ئىككى دۆلەتنىڭ كەڭ كۆلەملىك سودا كېلىشەلمەسلىكىنى ھەل قىلىشقا تىرىشىۋاتقانلىقىنى ئېيتتى.

ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدىكى سودا سۆھبىتى، دۇنيادىكى بۇ ئىككى چوڭ ئىقتىسادىي گەۋدە 12-ماي تاموژنا بېجىنى تۆۋەنلىتىش توغرىسىدا كېلىشىم ھاسىل قىلغاندىن كېيىنلا توختاپ قېلىش گىرۋىكىگە بېرىپ قالغان ئىدى.

ئامېرىكا ۋە خىتاي بۇ كېلىشىم دائىرىسىدە، كۆپ قىسىم تاموژنا بېجىنى 90 كۈنلۈك توختىتىپ تۇرۇشنى ۋە ئاپرېلنىڭ بېشىدىن بۇيان يولغا قويۇلغان تەدبىرلەرنى بىكار قىلىشنى قوبۇل قىلغان.

بۇ جەرياندا ھەر ئىككى تەرەپ بىر-بىرىنى كېلىشىم شەرتلىرىگە خىلاپلىق قىلىش بىلەن ئەيىبلىدى. ترامپ خىتاينىڭ كېلىشىمگە ئەمەل قىلمىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەندە، بېيجىڭ بۇ ئەيىبلەشلەرنىڭ «ئاساسسىز» ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ، ئۆزىنىڭ ئىقتىسادىي مەنپەئەتىنى قوغداش ئۈچۈن كۈچلۈك تاقابىل تۇرۇش تەدبىرلىرىنى قوللىنىدىغانلىقىنى ئېيتىپ ئاگاھلاندۇردى.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە بىلەن ئەنگلىيە سۈرىيەگە قويۇلغان چەكلىمىلەرنى شەرتسىز بىكار قىلىش مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلدى
ياۋروپا ئىتتىپاقى بىريۇسسېلدا ھەممىلا يەردە جاسۇسلار نىڭ بارلىقى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇردى
جۇمھۇر رەئىس ئەردوغان: لىۋاندىكى ئۇرۇش توختىتىش  كېلىشىمىدىن خۇرسەنمىز
ترامپ ۋە مودى ھىندىستاندىكى كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكلىرىنى كۆرمەسكە سالدى
غەززەنىڭ كۆزى: پلېستىيا ئەلئەققادنىڭ پەلەستىندىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى چۈشەندۈرۈش كۈرىشى
تۈركىيە تېلېۋىزىيە تىياتىرلىرى تۈركىيەنىڭ دۇنيادىكى تونۇشىنى ئۆزگەرتىۋاتىدۇ
ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى دەۋرىدىكى رامىزان ۋە ھۇزۇر مۇنازىرىلىرى
ئوتتۇز كۈنلۈك غەلىبە: 1897-يىلدىكى ئوسمانلى -گىرېتسىيە ئۇرۇشى
تۈركىيە «تېخىمۇ ئادىل بىر دۇنيا» بەرپا قىلىش ئۈچۈن خەلقئارا ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنلىرى چاقىرماقتا
داتچادىكى ئوسمانلى دەۋرىگە ئائىت كېمە چۆكۈپ كېتىش ۋەقەسى
تارىخىي «رىگاتا» سۇ تەنتەربىيەسى بايرىمى نىگېرىيەنىڭ مەدەنىيەت مىراسىنى نامايان قىلدى
جەنۇبىي كورېيە پارلامېنت ئەزالىرى پىرېزىدېنتنىڭ جىددىي ھالەت جاكارلاش قارارىنى رەت قىلدى
گىرۇزىيە ئەڭ يۇقىرى سوت مەھكىمىسى پىرېزىدېنتنىڭ سايلام نەتىجىسىنى بىكار قىلىش تەلىپىنى رەت قىلدى
نېپال بىلەن خىتاي «بىر بەلباغ، بىر يول قۇرۇلۇشى» تۈرى توغرىسىدا رامكا كېلىشىمى ئىمزالىدى
جەنۇبىي كورىيە ساقچى ئىدارىسى «توپىلاڭ» سەۋەبىدىن پىرېزىدېنتنى تەكشۈرۈشكە باشلىدى
TRT Global نى كۆرۈپ چىقىڭ. پىكىرلىرىڭىزنى ھەمبەھىرلەڭ!
Contact us