Xitoy, Rossiya va Eron diplomatlari muzokaralar uchun uchrashdi, deb xabar berdi davlat ommaviy axborot vositalari. Ushbu uchrashuv Pekin tomonidan Tehronning yadroviy dasturi bo‘yicha uzoq vaqt to‘xtab qolgan muzokaralarni qayta boshlashga umid sifatida ko‘rilmoqda.
Tehron 2015-yilgi kelishuvga Vashingtonning chiqib ketishidan keyin bir yil davomida rioya qildi, ammo keyinchalik o‘z majburiyatlarini qayta ko‘rib chiqishni boshladi. Kelishuvni qayta tiklashga qaratilgan sa’y-harakatlar esa muvaffaqiyatsizlikka uchradi.
Pekin juma kungi muzokaralar “aloqa va muvofiqlashtirishni kuchaytirish, muloqot va muzokaralarni imkon qadar tezroq qayta boshlash”ga yordam berishiga umid qilayotganini aytdi.
Xitoy davlat telekanali CCTV tomonidan e’lon qilingan uchrashuv bayonotida uch diplomat “Eronning yadroviy masalasi va boshqa umumiy tashvish uyg‘otuvchi masalalar bo‘yicha fikr almashgani” aytilgan.
Davlat ommaviy axborot vositalari muzokaralar tafsilotlarini oshkor qilmadi. Uchrashuvda Xitoy tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Ma Chjaosu, Rossiya tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Sergey Ryabkov va Eron tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Kazem G‘aribobodiy ishtirok etdi.
Tramp, yanvar oyida Oq uyga ikkinchi muddatga qaytganidan so‘ng, Eronga qarshi sanksiyalarni o‘z ichiga olgan “maksimal bosim” siyosatini qayta tikladi. Bu uning birinchi muddatdagi yondashuviga o‘xshashdir.
U Eron bilan yangi muzokaralar o‘tkazishga chaqirdi, ammo Tehron AQSh sanksiyalari bekor qilinmaguncha to‘g‘ridan-to‘g‘ri muzokaralarni rad etdi.
Teng sharoitlar
Bu hafta Tramp Tehronga yadroviy muzokaralar bo‘yicha xat yubordi — agar rad etsa, harbiy harakatlar ehtimoli haqida ogohlantirdi.
Tehron payshanba kuni ushbu xatni — Trampning aytishicha, Eronning oliy rahbari Oyatulloh Ali Xomeneiyga yuborilgan — hozirda “ko‘rib chiqilayotganini” ma’lum qildi.
“Oxir-oqibat, Qo‘shma Shtatlar sanksiyalarni bekor qilishi kerak”, dedi tashqi ishlar vaziri Abbas Arag‘chiy payshanba kuni hukumatning rasmiy gazetasi tomonidan chop etilgan intervyusida.
“Biz bosim va tahdidlardan xoli, teng sharoitlarda va xalq manfaatlari kafolatlanishiga ishonch hosil qilganimizda to‘g‘ridan-to‘g‘ri muzokaralarga kirishamiz.”
Xalqaro Atom Energetikasi Agentligi (IAEA) tomonidan o‘tgan oyda e’lon qilingan hisobotda aytilishicha, Eron 60 foiz tozalikdagi yuqori darajada boyitilgan uran zaxirasini sezilarli darajada oshirgan — bu atom bombasi uchun zarur bo‘lgan 90 foizga yaqinlashgan.
Eronning oliy rahbari Xomeneiy bu hafta o‘z mamlakati “yadroviy qurolga ega emas” va “unga intilmayotganini” aytdi.
BMTning Xalqaro Atom Energetikasi Agentligi (IAEA) tomonidan fevral oyida e’lon qilingan choraklik hisobotda Eronning 60 foiz tozalikdagi yuqori darajada boyitilgan uran zaxirasi sezilarli darajada oshgani aytilgan — bu yadroviy qurol yaratish uchun zarur bo‘lgan 90 foizga yaqinlashgan.
