ایران و ایالات متحده روز جمعه در شهر روم برای پنجمین دور مذاکرات در مورد برنامه هستهای به سرعت پیشرفته تهران آماده شدند، در حالی که موضوع غنیسازی به عنوان مسئله کلیدی مطرح شده است.
مقامات امریکایی از جمله رئیس جمهور دونالد ترامپ اصرار دارند که ایران نباید در هیچ توافقی که ممکن است منجر به رفع تحریم ها بر اقتصاد در حال مبارزه تهران شود، به غنیسازی یورانیوم ادامه دهد. عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران صبح جمعه در فضای مجازی تأکید کرد که بدون غنی سازی، «ما توافقی نداریم.»
عراقچی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «یافتن راهی برای توافق کار پیچیدهای نیست. وقت تصمیم گیری است.»
ایالات متحده در این مذاکرات دوباره توسط استیو ویتکاف نماینده خاورمیانه و مایکل آنتون مدیر برنامه ریزی سیاست وزارت خارجه نمایندگی خواهد شد.
در حالی که مقامات مکان مذاکرات را اعلام نکرده اند، دور دیگری از مذاکرات در پایتخت ایتالیا در سفارت عمان برگزار شده بود.
بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه عمان به عنوان میانجی در این مذاکرات عمل می کند، زیرا این کشور شبه جزیره عربی به عنوان واسطهای مورد اعتماد برای هر دو طرف تهران و واشنگتن شناخته شده است.
غنی سازی همچنان موضوع کلیدی در مذاکرات باقی مانده است. این مذاکرات به دنبال محدود کردن برنامه هستهای ایران در ازای رفع برخی از تحریم های اقتصادی سنگین ایالات متحده است که نزدیک به نیم قرن دشمنی را به همراه داشته است.
ترامپ بارها تهدید کرده است که اگر توافقی حاصل نشود، حملات هوایی علیه برنامه هستهای ایران انجام خواهد داد. مقامات ایرانی به طور فزایندهای هشدار می دهند که ممکن است با ذخایر یورانیوم غنی شده خود که به سطح نزدیک به تسلیحات رسیده است، به دنبال ساخت سلاح هستهای بروند.
تدابیر ویژه
غنی سازی همچنان نقطه اصلی اختلاف است. ویتکاف در یک مقطع پیشنهاد کرد که ایران میتواند یورانیوم را تا ۳.۶۷ درصد غنی سازی کند، اما بعداً گفت که تمام غنی سازی ایران باید متوقف شود. این موضع در طرف امریکایی با گذشت زمان سخت تر شده است.
تامی بروس سخنگوی وزارت خارجه امریکا در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات گفت: «ما باور داریم که در این مذاکرات موفق خواهیم شد» و بر فشار واشنگتن برای توقف غنی سازی تأکید کرد.
بروس روز پنجشنبه گفت: «ایرانی ها در این مذاکرات حضور دارند، بنابراین آنها نیز می دانند که موضع ما چیست و همچنان ادامه می دهند.»
یکی از ایده هایی که تاکنون مطرح شده، این است که ممکن است ایران غنی سازی را در داخل کشور متوقف کند اما از طریق یک کنسرسیوم در خاورمیانه که توسط کشورهای منطقه و ایالات متحده حمایت میشود، تأمین یورانیوم را حفظ کند.
با این حال، وزارت خارجه ایران تأکید کرده است که غنی سازی باید در داخل مرزهای کشور ادامه یابد و یک پیشنهاد مشابه مبادله سوخت در مذاکرات سال ۲۰۱۰ نتوانست موفقیت آمیز باشد.
در همین حال، اسرائیل تهدید کرده است که اگر احساس خطر کند، به تنهایی تأسیسات هستهای ایران را هدف قرار خواهد داد، که این امر تنش ها را در خاورمیانه که از قبل به دلیل جنگ اسرائیل در غزه افزایش یافته است، پیچیدهتر می کند.
عراقچی روز پنجشنبه هشدار داد که ایران «تدابیر ویژهای» برای دفاع از تأسیسات هستهای خود اتخاذ خواهد کرد اگر اسرائیل به تهدیدهای خود ادامه دهد، و همچنین به ایالات متحده هشدار داد که هرگونه حمله اسرائیل را به عنوان همدستی امریکا تلقی خواهد کرد.