استفاده شرکت چینایی از تراشه های TSMC در آخرین تکنالوژی هوش مصنوعی خود با وجود تحریم ها، پرسش هایی را در مورد تلاش بیجینگ برای خودکفایی در بخش حیاتی ایجاد می کند.

صنعت نیمه هادی که توسط رقابت برای تسلط تکنالوژیکی هدایت شده است، به یک عرصه رقابت جیوپولیتیک تبدیل شده است.

هواوی، یکی از غول‌های پیشتاز تکنالوژی چین، با وجود تحریم های ایالات متحده که هدف آن جلوگیری از چنین معاملات است، به استفاده از چیپ های پیشرفته توسط شرکت تولید نیمه هادی تایوان (TSMC) در آخرین تکنالوژی هوش مصنوعی خود متهم شده است.

این افشاگری‌ها هفته گذشته به دنبال گزارش های مبنی بر اینکه هواوی با کار با شرکت های شخص ثالث مانند طراح چیپ مستقر در چین سوفگو و شرکت تجهیزات استخراج کریپتوکارنسی بیت مین، محدودیت های تجاری ایالات متحده را دور زده، آشکار شد.

اگرچه هر دو شرکت این اتهامات را رد کرده اند، اما سوابق ثبت شرکت نشان می دهد که مایکری ژان بنیانگذار مشترک سوفگو نیز در تأسیس بیت مین دخیل بوده است. به تعقیب تحریم های ایالات متحده، چین خودکفایی را در صنعت نیمه هادی خود ترویج میکرد.

به عنوان بخشی از این تلاش‌ها، هواوی ماه گذشته آزمایش چیپ Ascend 910C خود را به عنوان یک رقیب احتمالی H100 نویدیا آغاز کرد.

اما، استفاده اخیر هواوی از چیپ های TSMC با وجود ممنوعیت‌های تجارتی، بحث در مورد روایت استقلال تکنالوژیکی چین را دوباره برانگیخته و نگرانی‌ها را در مورد اجرای محدودیت‌های تجارت جهانی بوجود آورده است.

بلومبرگ گزارش داده است که اتکاء هواوی به تولید چیپ های TSMC میتواند منعکس کننده تلاش مداوم چین برای تولید مقادیر کافی چیپ های پیشرفته باشد و توانایی غول آسیایی را در تولید چیپ های سطح بالا در داخل کشور بیشتر تضعیف کند.

تاکتیک های دروازه پشتی

به گفته تونی لوفران، تحلیلگر ریسک و رئیس در Zero Risk International، استفاده از فروشندگان شخص ثالث برای دور زدن تحریم ها – که معمولاً به عنوان "دروازه های پشتی" شناخته می شوند - یک تاکتیک جدید نیست. لوفران به TRT World میگوید: منبع یابی به طریق دروازه پشتی یا شخص ثالث یک میتود است که برای سالها در همه کشورها استفاده شده است.

او این مفهوم را با یک مثال تاریخی توضیح میدهد: در جریان هر دو جنگ عراق، با وجود ممنوعیت های صادرات نفت، کشورها قادر به خرید و فروش نفت در بازار سیاه بودند. زمانیکه تقاضای بالا وجود داشته باشد، معمولاً کسی وجود دارد که مایل به ایجاد یک خط لوله سودآور و یک راه حل باشد.

یک مدل مشابه در هواوی نیز دیده میشود.

پروسس کننده های Ascend 910B احتمالاً با استفاده از تکنالوژی پیشرفته 7 نانومتری TSMC تولید میشوند و بلومبرگ گزارش میدهد که حداقل یکی از این چیپ ها در یک تجزیه آخرین پیشنهادات هوش مصنوعی هواوی کشف شده است.

با در نظر داشت اینکه هواوی در اگست 2020 در لیست سیاه قرار گرفت، این شرکت تا حد زیادی برای تولید چیپ به تولید کنندگان محلی مانند شرکت بین المللی تولید نیمه هادی (SMIC) اتکاء کرده است.

اما، بازدهی پایین گزارش شده برای چیپ های هوش مصنوعی ساخته شده توسط SMIC (تنها 20 فیصد تولید آنها در حد انتظار کار میکند) محدودیت های صنعت نیمه هادی چین را برجسته میسازد و ممکن هواوی را مجبور ساخته باشد تا چیپ ها را از جای دیگری تهیه کند.

چگونه کار میکند؟

پروسه بدست آوردن تکنالوژی محدود از طریق کانال‌های غیرمستقیم اغلب اوقات شامل تجارت های شخص ثالث است که رسماً ادعا میکنند که به مشتریان قانونی خدمت میکنند و در اصل منابع را به طور مخفیانه به نهادهای تحریم شده هدایت میکنند.

متخصص ریسک تونی لوفران توضیح میدهد که این پروسه معمولاً شامل یک تاجر شخص ثالث است که ادعا میکند به مشتریان قانونی خدمت میکند و بتدریج طرف ها را به کشورهای تحریم شده هدایت میکند.

در قضیه هواوی، چیپ ها ممکن قبل از رسیدن به هواوی از طریق چندین تهیه کننده عبور کرده باشند. این زنجیره تامین پیچیده اجازه میدهد تا محدودیت‌ها بدون اینکه مستقیماً تولید کنندگان دخیل متاثر کند، پشت سر گذاشته شود.

لوفران در مورد ریسک‌های مرتبط با چنین کاربردها هشدار میدهد: بزرگترین نگرانی این است که اگر چیپ‌های نیمه هادی بتوانند به آسانی محدودیت‌ها را دور بزنند، حتی باید در مقابل محصولات حساس در ساحات پرخطر مانند اسلحه‌های پیشرفته و سیستم‌های دفاعی احتیاط بیشتری صورت گیرد.

لوفران یک مثال موازی ترسیم کرده و این را به یک قضیه شامل حمله پیجری اسرائیل تشبیه می‌کند.

این سناریو مشابه به قضیه اخیر فروش پیجرهای تایوان به یک قراردادی شخص ثالث و سپس تغییر آنها برای هدف قرار دادن حزب الله است.

مقایسه او پیامدهای احتمالی زنجیره‌های تامین تکنالوژی تنظیم شده به شکل ضعیف را توضیح میدهد.

آیا این امر مبارزه برای عزت نفس است؟

جاه طلبی‌های خودکفایی چین به سنگ بنای سیاست تکنالوژی آن تبدیل شده است و رئیس جمهور شی جین پینگ بر ضرورت استقلال تکنالوژیکی در نتیجه تنش‌های فزاینده با غرب تاکید کرده است.

اما، وابستگی هواوی به TSMC برای پروسس کننده‌های نهایی هوش مصنوعی‌اش بیان میکند که این جاه طلبی‌ها هنوز هم از حقیقت دور است.

این گزارش ها تصویر واضحی از مشکلات هواوی در تولید تراشه‌های خود در مقیاس تجاری قابل اجرا را به تصویر می‌کشد.

بعد از اینکه دولت بایدن کنترول‌های شدید صادرات را وضع کرد، TSMC و دیگر تهیه کنندگان از فروش محصولات یا خدمات به هواوی بدون جواز صادرات وزارت تجارت ایالات متحده منع شدند. زیرا عملیات آنها به شدت به تکنالوژی‌های امریکایی متکی است.

هواوی، به نوبه خود، مجبور شده است تا تولید تقریباً تمام اجزای خود را محلی سازد. این یک پروسه پرهزینه است که احتمالاً صدها میلیون یا حتی میلیاردها دالر هزینه دارد و چندین سال طول میکشد تا تکمیل گردد.

بازدهی محدود چیپ‌های 7 نانومتر SMIC مشکل دستیابی به سطح کنترول کیفیت مورد نیاز برای رقابت با TSMC را نشان می‌دهد.

راه پیش رو

طوریکه جنجال در مورد دسترسی هواوی به نیمه هادی های پیشرفته ادامه دارد، لوگران اقدامات پیشگیرانه را که دولت‌ها و شرکت‌های تکنالوژی میتوانند برای جلوگیری از چنین نقض‌هایی در آینده انجام دهند، پیشنهاد می‌کند.

او خاطرنشان می کند: شرکت های تکنالوژی به ویژه در مناطقی که در معرض تحریم قرار دارند یا نیاز به انطباق امنیتی افزایش یافته دارند، باید با حسابرسان مستقل کار کنند تا تمامیت زنجیره‌های تامین خود را تأیید کنند.

این اقدام میتواند در حفظ شفافیت و جلوگیری از عملیات دروازه پشتی، مانند مواردی که به نظر می رسد در مورد Huawei-TSMC رخ داده است، کمک کند.

برعلاوه، لوفران در مورد نقش ملل متحد در سازماندهی چنین فعالیت ها صحبت کرده و بالای اهمیت همکاری بین المللی تاکید میکند.

او می گوید: نقش سازمان ملل متحد و تحریم‌های احتمالی نیز باید مورد بررسی قرار گیرد تا موضع کنونی امریکا را اعتبار بخشد.

چنین رویکردی می تواند به ایجاد یک چارچوب جهانی برای نظارت و اجرای تحریم‌ها کمک کند و احتمال تخطی‌های آینده را کاهش دهد.