Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Ιστάνμπουλ ενόψει των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που έχουν προγραμματιστεί για τη Δευτέρα, με τις δύο αντιπροσωπείες να έχουν ήδη φτάσει στην πόλη.
Ο δεύτερος γύρος συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών αναμένεται να διεξαχθεί στις 13:00 ώρα Τουρκίας (10:00 GMT) τη Δευτέρα στο ιστορικό Παλάτι Τσιραγάν της Ιστάνμπουλ.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, θα προεδρεύσει στις συνομιλίες, στις οποίες αναμένεται να συμμετάσχουν ανώτεροι αξιωματούχοι και από τις τρεις χώρες. Στη συνάντηση αναμένεται να παραστεί και ο επικεφαλής της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών της Τουρκίας (MİT), Ιμπραχήμ Καλίν.
Αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, η Τουρκία έφερε τη Ρωσία και την Ουκρανία στο ίδιο τραπέζι τόσο στην Αντάλια όσο και στην Ιστάνμπουλ.
Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, η Τουρκία κατάφερε για άλλη μια φορά να φιλοξενήσει τις δύο πλευρές για τις πρώτες τους διαπραγματεύσεις έπειτα από περισσότερα από τρία χρόνια σύγκρουσης. Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν στις 16 Μαΐου στο Παλάτι Ντολμάμπαχτσε της Ιστάνμπουλ.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ανταλλάξουν από 1.000 αιχμαλώτους η καθεμία στις συνομιλίες της 16ης Μαΐου, να παρουσιάσουν αναλυτικά τις απόψεις τους για μια πιθανή κατάπαυση του πυρός και να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις. Οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι η ανταλλαγή αιχμαλώτων ολοκληρώθηκε στις 25 Μαΐου.
Με τους διεθνείς παράγοντες να εκφράζουν συχνά την ικανοποίηση τους για την έναρξη της διαδικασίας στην Ιστάνμπουλ, οι συνομιλίες που φιλοξένησε η Τουρκία καλύφθηκαν εκτενώς από τον παγκόσμιο τύπο.
Η Τουρκία συνεχίζει τις μεσολαβητικές προσπάθειες
Η Τουρκία συνέχισε να εργάζεται για την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, με τον υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, να επισκέπτεται τη Μόσχα στις 26-27 Μαΐου και το Κίεβο στις 29-30 Μαΐου.
Στη Μόσχα, ο Φιντάν συναντήθηκε με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ανώτερους αξιωματούχους.
«Η προτίμηση της Ρωσίας για την Ιστάνμπουλ ως τόπο διεξαγωγής απευθείας διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία αποτελεί εκδήλωση της κοινής κατανόησης των χωρών μας με στόχο την εδραίωση της σταθερότητας», δήλωσε ο Φιντάν στη συνάντηση του με τον Λαβρόφ.
Ο Λαβρόφ είπε ότι εκτιμούν την επαναδημιουργία ευκαιριών από την Τουρκία για απευθείας διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.
Όλα τα βλέμματα στράφηκαν ξανά στην Τουρκία όταν ο Λαβρόφ ανακοίνωσε στις 28 Μαΐου ότι πρότειναν στην Ουκρανία να διεξαχθεί ο επόμενος γύρος των συνομιλιών στην Ιστάνμπουλ στις 2 Ιουνίου.
Είπε ότι η αντιπροσωπεία υπό τον σύμβουλο του Πούτιν, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, είναι έτοιμη να παρουσιάσει ένα μνημόνιο που έχει προετοιμάσει η Ρωσία «για όλες τις πτυχές της υπέρβασης των βαθύτερων αιτιών της κρίσης» στην ουκρανική αντιπροσωπεία και να «παράσχει τις απαραίτητες εξηγήσεις» κατά τη διάρκεια του δεύτερου γύρου των απευθείας διαπραγματεύσεων στις 2 Ιουνίου και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την Τουρκία.
Ανώτερος Ρώσος αξιωματούχος δήλωσε την Κυριακή ότι η Μόσχα έχει λάβει το προσχέδιο μνημονίου της Ουκρανίας που προτείνει ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης.
Ο Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, σύμβουλος του Πούτιν και επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας για τις συνομιλίες της Δευτέρας στην Ιστάνμπουλ, επιβεβαίωσε ότι το έγγραφο υποβλήθηκε στα ουκρανικά και στα αγγλικά. Πρόσθεσε ότι η γλώσσα δεν αποτελεί πρόβλημα και πως τα βασικά σημεία είχαν ήδη δημοσιευτεί στα δυτικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Μεντίνσκι ανέφερε επίσης ότι η Ρωσία θα ανακοινώσει τη θέση της κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.
Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας θα ηγηθεί της αντιπροσωπείας στην Ιστάνμπουλ
Μετά την επίσκεψη του στη Ρωσία, ο Φιντάν πραγματοποίησε επίσκεψη εργασίας στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο.
Συναντήθηκε με ανώτερους Ουκρανούς αξιωματούχους, τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον υπουργό Εξωτερικών, Αντρίι Σίμπιχα. Ο Φιντάν επανέλαβε την έκκληση της Τουρκίας για μόνιμη ειρήνη στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Σίμπιχα. Αναφερόμενος στις καλές σχέσεις της Τουρκίας και με τις δύο πλευρές, υπογράμμισε ότι η πρόοδος μπορεί οπωσδήποτε να επιτευχθεί εφόσον παραμείνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η Ουκρανία αρχικά είχε ανακοινώσει ότι ήθελε να δει το μνημόνιο που ετοίμασε η Ρωσία πριν από τον δεύτερο γύρο των διαπραγματεύσεων.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος δήλωσε την Κυριακή ότι, παρόλο που δεν έχει λάβει καμία πρόταση για κατάπαυση του πυρός από τη Ρωσία, η κυβέρνηση του στοχεύει να σημειώσει «τουλάχιστον κάποια πρόοδο» προς την ειρήνη στην Ιστάνμπουλ.
Της ουκρανικής αντιπροσωπείας θα ηγηθεί ο υπουργό Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ και θα περιλαμβάνει τον σύμβουλο του επικεφαλής του Γραφείου του Ουκρανού Προέδρου, Ολεξάντρ Μπεβζ, τον υποδιοικητή του επιτελείου της Διοίκησης Ναυτικών Δυνάμεων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Ντιάκοφ και τον υφυπουργό Εξωτερικών, Σεργκίι Κίσλιτσα.
Παρέμβαση του Τραμπ
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δεσμεύτηκε να τερματίσει τον πόλεμο τόσο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας όσο και μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Αμερικανοί αξιωματούχοι που υποστηρίζουν τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων πραγματοποίησαν υψηλού επιπέδου τηλεφωνικές συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους μετά τον πρώτο γύρο των συνομιλιών.
Ο Τραμπ και ο Πούτιν επικοινώνησαν τηλεφωνικά στις 19 Μαΐου. Ο Αμερικανός Πρόεδρος είπε ότι η συζήτηση πήγε καλά και ανακοίνωσε ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα ξεκινήσουν άμεσα.
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι η Ρωσία κινείται αργά για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός με την Ουκρανία, εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια του γι’ αυτό.
Σε ανάρτηση του στο Truth Social στις 26 Μαΐου, μετά από ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στην Ουκρανία, έγραψε ότι ο Πούτιν έχει «τρελαθεί».
Η Ρωσία, εντωμεταξύ, ανέφερε ότι ο Τραμπ «δεν ήταν επαρκώς ενημερωμένος» για τις «μαζικές τρομοκρατικές επιθέσεις» της Ουκρανίας σε ρωσικές πόλεις και Ρώσοι αξιωματούχοι σημείωσαν ότι οι σκληρές δηλώσεις του σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία μπορεί να είναι αποτέλεσμα «συναισθηματικής υπερφόρτωσης».
Ο Τραμπ επέκρινε επίσης τον Ζελένσκι, υποστηρίζοντας ότι ο Ουκρανός ηγέτης δεν ευνοεί τη χώρα του με τον τρόπο που μιλάει.
Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση λέγοντας: «Ελπίζουμε η Ρωσία και η Ουκρανία να εμπλακούν σε απευθείας συνομιλίες και διαπραγματεύσεις την επόμενη εβδομάδα στην Ιστάνμπουλ. Και πιστεύουμε ότι αυτή η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί».
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν οι ΗΠΑ θα στείλουν εκπρόσωπο σε αυτές τις συνομιλίες.
Η σύγκρουση εντείνεται πριν από τις διαπραγματεύσεις
Ενώ οι πλευρές ετοιμάζονταν να καθίσουν στο τραπέζι στην Ιστάνμπουλ, ήρθαν αναφορές για βίαιες επιθέσεις αργά το Σάββατο και την Κυριακή.
Την Κυριακή, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) δήλωσε ότι οι δυνάμεις της πραγματοποίησαν μια «μεγάλης κλίμακας» επίθεση στη Ρωσία και ότι πάνω από 40 στρατηγικά βομβαρδιστικά καταστράφηκαν στην επίθεση με drones σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του Ιρκούτσκ στη Σιβηρία, του οποίου το διοικητικό κέντρο απέχει περισσότερα από 4.300 χιλιόμετρα από τα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας.
Η επίθεση στόχευσε τέσσερα αεροδρόμια, τα Ολένια, Ιβάνοβο, Ντιαγκίλεβο και Μπελάγια, σύμφωνα με τις αναφορές.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας εξέδωσε επίσης ανακοίνωση αργότερα την Κυριακή.
Το υπουργείο αναγνώρισε επιθέσεις με drones σε πέντε αεροδρόμια σε όλη τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Μούρμανσκ, Ιρκούτσκ, Ιβάνοβο, Ριαζάν και Αμούρ. Χαρακτήρισε τα πλήγματα ως «τρομοκρατικές επιθέσεις» που πραγματοποιήθηκαν από το «καθεστώς του Κιέβου».
Το υπουργείο ανέφερε ότι οι επιθέσεις στα αεροδρόμια Ιβάνοβο, Ριαζάν και Αμούρ «αποκρούστηκαν», ενώ αρκετά «τμήματα αεροσκαφών» πήραν φωτιά στο Μούρμανσκ και το Ιρκούτσκ μετά από εκτοξεύσεις drones από περιοχές κοντά στα αεροδρόμια.
«Συνελήφθησαν ορισμένοι που συμμετείχαν στις τρομοκρατικές επιθέσεις», πρόσθεσε η ανακοίνωση.
