Οι ταλαιπωρημένοι από τον πόλεμο Παλαιστίνιοι οι οποίοι βιώνουν ψυχικό τραύμα ξύπνησαν με μια ακόμη κακή είδηση: Ο διάσημος ιατρός Δρ Αντνάν Αλ Μπουρς ο οποίος συνέχισε να περιθάλπει τους τραυματίες στη Γάζα ακόμη και όταν οι βόμβες έπεφταν βροχή γύρω του, είχε σκοτωθεί υπό ισραηλινή στρατιωτική κράτηση.
Ο επικεφαλής του ορθοπεδικού τμήματος στο βομβαρδισμένο νοσοκομείο Al-Shifa στη Γάζα, Αλ Μπουρς πέθανε στη στρατιωτική φυλακή Όφερ του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, γνωστή ως ένα από τα κέντρα κράτησης όπου οι Παλαιστίνιοι υποβάλλονται σε απάνθρωπες συνθήκες.
Ο Βρετανο-Παλαιστίνιος πλαστικός και επανορθωτικός χειρουργός Γκασάν Αμπού Σιτάχ ο οποίος συνεργάστηκε με τον Αλ Μπουρς σε νοσοκομεία της Γάζας κατά τη διάρκεια των προηγούμενων συγκρούσεων δηλώνει «Τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου. Πρώην κρατούμενοι που ήταν στην ίδια φυλακή μαζί του είπαν ότι είχε σημάδια τραύματος στο πρόσωπο και το κεφάλι του».
Η είδηση του θανάτου του Αλ Μπουρς δημοσιοποιήθηκε μόνο αφότου ορισμένοι κρατούμενοι που απελευθερώθηκαν στο συνοριακό πέρασμα Καράμ Αμπού Σαλάμ στις 2 Μαΐου ενημέρωσαν τις παλαιστινιακές ΜΚΟ σχετικά με το θέμα. Ο ισραηλινός στρατός έσπευσε να επιβεβαιώσει τις ειδήσεις ότι ο γιατρός είχε όντως πεθάνει στις 19 Απριλίου.
Οι Ισραηλινοί αρνήθηκαν να παραδώσουν τη σορό του Αλ Μπουρς και οι ακτιβιστές λένε ότι αυτό συμβαίνει επειδή το Τελ Αβίβ δεν θέλει να μάθει ο κόσμος ότι βασανίστηκε μέχρι θανάτου.
«Ο ΠΟΥ θα πρέπει να απαιτήσει την επιστροφή της σωρού του, ώστε να προσδιοριστεί η αιτία θανάτου του και η οικογένειά του να βρει γαλήνη», δήλωσε ο Αμπού Σιτάχ. «Οι ζωές των 100 εργαζομένων στον τομέα της υγείας που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο».
Στις 11 Μαΐου, το CNN δημοσίευσε ένα ερευνητικό ρεπορτάζ που βασίστηκε σε συνεντεύξεις με πληροφοριοδότες που εργάζονται στα κέντρα κράτησης, στο οποίο αναφέρεται πώς ξυλοκοπούνται οι Παλαιστίνιοι που συλλαμβάνονται από τη Γάζα, πως τους δένουν τα μάτια, τους κόβουν τα χέρια εξαιτίας των πληγών που προκαλούν οι χειροπέδες και τους κλωτσάνε και τους γρονθοκοπούν για εκδίκηση.
Ο Αμπού Σιτάχ λέει ότι ο Αλ Μπουρς και ένας άλλος Παλαιστίνιος γιατρός, ο Δρ Άχμεντ Μουχάνα, συνελήφθησαν τον Δεκέμβριο για λόγους «εθνικής ασφάλειας» κατά τη διάρκεια επιδρομής του ισραηλινού στρατού στο νοσοκομείο Al Awda στον καταυλισμό Τζιμπαλίγια στην πόλη της Γάζας. Έκτοτε, δεν υπήρχαν πληροφορίες για την κατάστασή τους μέχρι που το Ισραήλ επιβεβαίωσε ότι ο Αλ Μπουρς πέθανε στη φυλακή Όφερ.
Ο Αμπού Σιτάχ λέει στο TRT World ότι ο Μουχάνα βρίσκεται ακόμη στη φυλακή: «Δεν υπάρχει δικηγόρος, δεν υπάρχει ICRC, δεν υπάρχει τίποτα». Ο Αμπού Σιτάχ πρόσθεσε ότι οι Παλαιστίνιοι που κρατούνται από τις 7 Οκτωβρίου δεν έχουν καμία νομική εκπροσώπηση, καμία επαφή με ξένους και «καμία δικαστική διαδικασία».
Εθελοτυφλία
Δύο παλαιστινιακές ενώσεις κρατουμένων στις 2 Μαΐου ανακοίνωσαν ότι τουλάχιστον 18 Παλαιστίνιοι από τη Γάζα, μεταξύ των οποίων και ο Αλ Μπουρς, πέθαναν υπό ισραηλινή κράτηση.
Παρά τις άφθονες αποδείξεις για βασανιστήρια στις φυλακές, οι ηγέτες του δυτικού κόσμου είναι απρόθυμοι να αναλάβουν δράση. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν ήταν απασχολημένη με τη συζήτηση για το τι είδους όπλα θα πρέπει να δοθούν στον αναντικατάστατο σύμμαχό της, το Ισραήλ.
«Οι ανεξάρτητες έρευνες σχετικά με τις συνθήκες που περιβάλλουν τους θανάτους του Δρ. Αντνάν Αλ Μπουρς και άλλων υπό ισραηλινή κράτηση είναι ζωτικής σημασίας για την διεκδίκηση της δικαιοσύνης και την απόδοση ευθυνών. Το Ισραήλ θα πρέπει να επιστρέψει τη σορό του Δρ Αντνάν στην οικογένειά του για μια αξιοπρεπή ταφή», δήλωσε η ερευνήτρια για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) Μιλένα Ανσάρι.
«Η ατιμωρησία τροφοδοτεί περαιτέρω παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων- το Ισραήλ κακομεταχειρίζεται και βασανίζει Παλαιστίνιους κρατούμενους εδώ και δεκαετίες» δήλωσε η Ανσάρι στο TRT World. Η Ανσάρι δεν είπε αν ο θάνατος του Αλ Μπουρς συνιστά έγκλημα πολέμου ή όχι, ωστόσο η ομάδα της κατέγραψε «βασανιστήρια και κακομεταχείριση κατά των Παλαιστίνιων κρατουμένων».
Ένας πόλεμος κατά των νεκρών
Πέρα από τις αναφορές για βασανιστήρια και κακομεταχείριση, το Τελ Αβίβ έχει μια πολιτική κατάσχεσης των σωρών των Παλαιστινίων κρατουμένων.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2019 από το Κέντρο Νομικής Βοήθειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ιερουσαλήμ (JLAC), η ισραηλινή νομοθεσία επιτρέπει στην κυβέρνηση να κρατάει τα πτώματα των Παλαιστινίων «ως μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος αντεπίθεσης» και να τα χρησιμοποιεί «ως πιθανά διαπραγματευτικά μέσα».
«Το 2017, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ έκρινε ότι το κράτος δεν είχε καμία νομική βάση για να κρατήσει τα πτώματα. Το 2019, ανέστρεψε την πορεία του και επικύρωσε την πολιτική της κυβέρνησης να κρατάει τις σορούς των ανθρώπων που συνδέονται με τη Χαμάς και εκείνων που σκότωσαν ή τραυμάτισαν Ισραηλινούς», δήλωσε η Ανσάρι από τη HRW.
Ωστόσο, αυτή η πολιτική είναι σαφώς αντίθετη με την απαίτηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου να «καταβάλλεται προσπάθεια να διευκολύνεται η επιστροφή των λειψάνων των νεκρών κατόπιν αιτήματος του μέρους στο οποίο ανήκουν» αναφέρει.
«Η σκόπιμη και παράνομη τιμωρία των οικογενειών των νεκρών, οι οποίες δεν έχουν κατηγορηθεί για κανένα αδίκημα, συνιστά μια μορφή συλλογικής τιμωρίας, η οποία αποτελεί άλλη μια σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Μπορεί επίσης να ισοδυναμεί με σκληρή, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση των οικογενειών των θανούντων, η οποία αποτελεί επίσης παραβίαση του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Τώρα βασανίζεται η οικογένεια του Αλ Μπουρς .
«Μέχρι στιγμής δεν έχουμε παραλάβει τη σορό του και προσεύχομαι στον Θεό να μην ταφεί στο νεκροταφείο των αριθμών ή να μην αφεθεί στο νότο. Θέλω να επιστρέψει στο βορρά όπου θα μπορώ να τον αποχαιρετήσω και να δω πώς ήταν οι τελευταίες του στιγμές πριν πέσει μάρτυρας», δήλωσε η σύζυγος του Δρ Αντνάν, Ουμ Γιαζάν, στο Al Jazeree. Πιστεύει ότι ο σύζυγός της βασανίστηκε μέχρι θανάτου από το Ισραήλ.
Η Ανασάρι η οποία στο παρελθόν εργαζόταν για την οργάνωση Παλαιστίνιων κρατουμένων Addameer, δήλωσε ότι αυτή η ισραηλινή πολιτική εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες και ότι τα πτώματα συχνά φυλάσσονται σε νεκροτομεία ή θάβονται στο «νεκροταφείο των αριθμών». Υπάρχει ένας κρατούμενος του οποίου το πτώμα είναι κρυμμένο από τη δεκαετία του '90.
«Είναι μέρος ενός συστήματος καταπίεσης, κυριαρχίας. Για την τιμωρία των οικογενειών και την αποτροπή άλλων», λέει η Ανσάρι.
Οι Ισραηλινοί πιθανότατα θέλουν επίσης να αποκρύψουν στοιχεία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δηλώνει. Το Addameer έχει αναφέρει στο παρελθόν ότι η πρακτική της απόκρυψης των πτωμάτων εμποδίζει τις έρευνες που θα μπορούσαν να ρίξουν φως στις συνθήκες των εξωδικαστικών εκτελέσεων.
Με τον θάνατο του Αλ-Μπουρς, τουλάχιστον 496 εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας έχουν σκοτωθεί από τον ισραηλινό στρατό τους τελευταίους επτά μήνες.
Περισσότεροι από 45.000 Παλαιστίνιοι, κυρίως γυναίκες και παιδιά, έχουν σκοτωθεί σε ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα.
Αναπαύσου εν ειρήνη στη Γάζα!
Ο Αλ Μπουρς γεννήθηκε στη Τζαμπαλίγια, βόρεια της Γάζας. Σπούδασε ιατρική στη Ρουμανία και έλαβε ιατρική εκπαίδευση σε νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας.
«Ήταν πραγματικά εραστής της ζωής. Συνήθιζε να ξυπνάει νωρίς για να μπορεί να κολυμπάει στη θάλασσα πριν έρθει στη δουλειά. Κολυμπούσε ακόμη και το χειμώνα. Ήταν πολύ ζωηρός, πάντα χαμογελαστός» δηλώνει ο Αμπού Σιτάχ.
Στις 14 Νοεμβρίου 2023, ο Αλ Μπουρς κατέγραψε ένα συγκινητικό βίντεο από το νοσοκομείο Al-Shifa, τη μεγαλύτερη ιατρική εγκατάσταση στη Γάζα. Έδειξε στον κόσμο πώς το νοσοκομείο αναγκάστηκε να λειτουργήσει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και νερό.
Στις 8 Μαΐου πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση για τον Αλ Μπουρς έξω από το King's College του Λονδίνου, όπου σπούδασε ορθοπεδικός χειρουργός.
«Ο Δρ Αντνάν Μπουρς ήταν σίγουρα ένα σύμβολο των δεινών που έζησαν οι Παλαιστίνιοι, αλλά και της αποφασιστικότητας και του θάρρους. Αφιέρωσε τη ζωή του στη ίαση και τη θεραπεία των ανθρώπων», δήλωσε ο Παλαιστίνιος-Αμερικανός καθηγητής Σαμί Αλ Αριάν.
«Συνελήφθη κατά τη διάρκεια του πολέμου ενώ υπηρετούσε ως ορθοπεδικός χειρουργός σε νοσοκομείο», δήλωσε ο Αριάν στο TRT World.
«Αφιέρωσε τη ζωή του» για να βεβαιωθεί ότι οι Παλαιστίνιοι “δεν θα εγκαταλείψουν τα δικαιώματά τους” και θα συνεχίσουν να στέκονται ενάντια στην ισραηλινή καταπίεση μέχρι να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους, πρόσθεσε ο καθηγητής.
«Ήταν ένας εξαιρετικός γιατρός και ένας καταπληκτικός άνθρωπος για όλους τους ανθρώπους με τους οποίους μίλησα», δήλωσε ο Βρετανο-Παλαιστίνιος ακαδημαϊκός και αναλυτής Καμέλ Χαββάς.
«Απλώς δείχνει ότι οι Ισραηλινοί δεν βλέπουν τους Παλαιστίνιους ως ανθρώπινα όντα», δήλωσε ο Χαββάς στο TRT World.
Ο Χαββάς δήλωσε ότι η άρνηση του Ισραήλ να παραδώσει τη σορό του Αλ Μπουρς στην οικογένειά του ήταν μια «πράξη εκδίκησης» κατά των Παλαιστινίων. Ο Χαββάς ανυπομονεί να δει μια μέρα τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπεντζαμίν Νετανιάχου και άλλους Ισραηλινούς ηγέτες να δικάζονται ως εγκληματίες πολέμου στη Χάγη για τα εγκλήματά τους κατά των Παλαιστινίων.
Ίσως αυτό που δεν αντιλαμβάνεται το Ισραήλ είναι ότι, παρ' όλες τις φρικαλεότητές του, οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα δεν θα εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η ζωή του Αλ Μπουρς είναι η απόδειξη γι' αυτό.
«Με σπουδές στη Γερμανία, την Ιορδανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, θα μπορούσε εύκολα να βρει δουλειά οπουδήποτε στον κόσμο. Αλλά όταν τον ρώτησα κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2021, «μετανιώνεις που επέστρεψες», ο Αλ Μπουρς είπε ότι δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα περνούσε τη ζωή του οπουδήποτε αλλού εκτός από τη Γάζα», λέει ο Γκασάν Αμπού Σιτάχ.