Seorang wartawan Amerika telah mengambil tindakan undang-undang terhadap kerajaan India setelah pihak berkuasa membatalkan status Overseas Citizen of India (OCI) beliau dan menghalangnya daripada melakukan perjalanan ke negara itu.

Semua ini berlaku selepas Raphael Satter menulis sebuah artikel bertajuk ‘How an Indian startup hacked the world’ tentang seorang ahli perniagaan India yang terkenal, Rajat Khare, pada November 2023.

Pada Disember 2023, Satter, yang merupakan wartawan keselamatan siber untuk Reuters yang berpusat di Washington DC, telah dimaklumkan oleh Kementerian Dalam Negeri India bahawa kad OCI beliau telah dibatalkan. Beliau dituduh oleh kerajaan kerana menerbitkan karya yang mempunyai "niat jahat" merosakkan reputasi India. Satter, yang memperoleh status OCI melalui perkahwinan, tidak lagi boleh melakukan perjalanan ke India, di mana ahli keluarganya tinggal.

Kes Satter bukanlah satu kes yang terpencil tetapi sebahagian daripada trend yang semakin meningkat di India di bawah pemerintahan Perdana Menteri Narendra Modi. Walau bagaimanapun, ia menambah kebimbangan yang semakin meningkat terhadap pembatalan keistimewaan OCI, terutamanya untuk wartawan, aktivis dan ahli akademik yang kritikal terhadap kerajaan Modi.

Modi telah menukar nama kad People of Indian Origin (PIO) yang dahulu kepada kad OCI dengan begitu meriah, mencipta tanggapan yang mengelirukan dalam kalangan diaspora India bahawa ia memberikan keistimewaan "seperti warganegara". Pada hakikatnya, kad OCI diberikan dan dibatalkan mengikut budi bicara kerajaan, seringkali menyasarkan wartawan, ahli akademik dan aktivis yang kritikal terhadap pentadbiran. Perlu diingatkan bahawa tidak banyak kes sedemikian di bawah sistem PIO yang sebelumnya.

Kad OCI yang pada asalnya bertujuan untuk memudahkan perjalanan dan perniagaan di India untuk orang yang berasal dari India dengan kewarganegaraan asing dan keluarga mereka, kini — dalam satu cara — telah menjadi senjata kerajaan.

Human Rights Watch (HRW) telah menggambarkan tindakan sedemikian sebagai sebahagian daripada corak yang lebih luas "penindasan yang bermotifkan politik" di bawah parti pemerintah Bharatiya Janata Party (BJP).

Menurut Pengarah Asia HRW, Elaine Pearson, tindakan balas kerajaan India terhadap anggota diaspora yang mengkritik dasar BJP yang menyalahgunakan dan mendiskriminasi menunjukkan menunjukka peningkatan permusuhan pihak berkuasa terhadap kritikan dan dialog yang semakin meningkat.

"Pihak berkuasa nampaknya berhasrat untuk mengembangkan penindasan yang bermotifkan politik terhadap aktivis dan ahli akademik India di dalam negara kepada warganegara asing yang berasal dari India di luar sempadan India," tambahnya.

Pada tahun 2021 sahaja, kerajaan India menurunkan keistimewaan 4.5 juta pemegang kad OCI dengan mengkategorikan semula mereka sebagai "warganegara asing", dan memerlukan mereka mendapatkan kebenaran khas untuk menjalankan penyelidikan dan kewartawanan, atau melawat mana-mana kawasan di India yang disenaraikan sebagai "dilindungi".

Sepanjang dekad yang lalu, kerajaan telah membatalkan lebih daripada 100 permit dan mengusir beberapa pemegang status kerana didakwa menunjukkan "ketidakpuasan terhadap Perlembagaan". Ini telah meningkatkan kebimbangan untuk pemegang kad OCI sama ada yang tinggal di India atau di luar negara, ramai di antara mereka mempunyai ibu bapa yang sudah tua dan hubungan peribadi yang kuat dengan India.

Ramai wartawan dan ahli akademik, termasuk Aatish Taseer dari Majalah Time yang membesar di New Delhi, wartawan Perancis Vanessa Dougnac yang telah tinggal di India selama 22 tahun, dan profesor Universiti Westminster Nitasha Kaul, telah dipaksa meninggalkan negara tersebut selepas kad OCI mereka dibatalkan.

Penulis dan wartawan Taseer memberitahu TRT World bahawa pada September 2019, ibunya menghantar mesej kepadanya dan memberitahu bahawa dia telah menerima surat dari Kementerian Dalam Negeri India. Dalam surat itu, Taseer dimaklumkan bahawa kerajaan telah membatalkan kad OCI beliau. Surat itu menyatakan bahawa beliau mempunyai 21 hari untuk membalas dan mempertikaikan tuntutan tersebut.

Pada November, selepas The Print melaporkan bahawa status OCI beliau sedang dikaji semula, kerajaan secara terbuka mengumumkan di X (dahulu Twitter) bahawa ia telah dibatalkan — ini adalah kali pertama beliau mendengar tentangnya.

Keputusan itu dibuat selepas penerbitan artikel sampulnya untuk majalah Time pada Mei, tepat sebelum pilihan raya India, bertajuk ‘India’s Divider in Chief’, yang sangat kritikal terhadap tindakan Modi semasa berkuasa.

Modi membalas artikel tersebut dan berkata: "Majalah Time adalah asing, penulis juga mengatakan bahawa dia berasal dari keluarga politik Pakistan. Itu sudah cukup untuk kredibiliti beliau."

BJP menyatakan bahawa artikel itu adalah satu percubaan untuk mencemarkan imej Modi dan telah menuduh Taseer, anak kepada wartawan India Tavleen Singh dan ahli politik dan ahli perniagaan Pakistan yang telah meninggal dunia Salmaan Taseer, kerana mengejar agenda Pakistan.

Bagi pihaknya, Taseer tidak menyangka akan mendapat reaksi sedemikian apabila beliau menulis cerita itu. "Semua orang membuat penulisan sebegitu pada masa itu. Saya benar-benar terkejut dengan tindakan itu," katanya.

"Dalam kes saya, mereka [BJP] menjalankan kempen penuh terhadap saya. Jurucakap BJP memanggil saya ejen ISI dan mereka menggunakan kewarganegaraan ayah saya — yang saya tidak temui sehingga saya berusia 21 tahun — sebagai sebab," kata wartawan itu.

"Mereka membina naratif musuh dalaman. Tidak seperti Raphael [Satter], saya tinggal di India selama 10 tahun sebelum itu. Saya telah menghabiskan 30 daripada 40 tahun di sana. Semua niat baik yang saya bina telah dicemari. Saya dibuat kelihatan mencurigakan," tambahnya.

Taseer memfailkan permohonan semakan untuk OCI semasa Covid19. Menurut beliau, OCI — lebih daripada kad hijau Amerika — hanyalah visa. "Ia kelihatan seperti sesuatu yang lebih bermakna tetapi anda tidak boleh memaksa mana-mana kerajaan untuk memberikan visa — kita boleh melihat ini dengan kes Mahmoud Khalil," katanya.

Diharamkan dari rumahnya, Taseer tidak dapat pulang ketika neneknya meninggal dunia atau ketika bapa tirinya jatuh sakit. Ibunya, yang menulis tentang anaknya yang dibuang negeri, kini berusia 75 tahun.

Menurut Taseer, tiada cara untuk pulang ke rumah. "Terdapat tahap pemeriksaan yang gila. Saya tidak dapat melihat bagaimana saya boleh patuhi semua ini. Semuanya untuk mendiamkan. Lupakan menjadi penulis atau wartawan, malah orang bebas pun tidak akan dapat mengikut seperti yang mereka mahu saya ikut," katanya.

Taseer kini mendesak untuk pulang. "Tiada ruang untuk nostalgia. Saya mempunyai ramai kawan dan keluarga tetapi ia telah menjadi sangat mendesak dan perlu disegerakan. Jika sesuatu berlaku kepada ibu saya — siapa yang akan menjaga dia? Adakah saya akan dapat? Seseorang perlu menerima hakikat bahawa nenek saya meninggal tanpa saya dapat melihatnya. Kami sedang berusaha untuk menyelesaikannya," tambahnya.

Bercakap tentang kad OCI, Taseer menegaskan bahawa dalam situasi terkini, ia hanyalah visa.

"Ini adalah kerajaan yang sangat sensitif dan mudah tersinggung. Orang seperti kita, dalam erti kata, sekurang-kurangnya kita selamat, tak seperti Umar Khalid yang dipenjarakan," katanya.

"Mereka telah menjadikan visa ini [kad OCI] sebagai alat senjata. Mereka telah berjaya meletakkan sesiapa sahaja yang menimbulkan risiko kepada reputasi kerajaan mereka di bawah notis," tambahnya.

Taseer berkongsi bahawa dia terpaksa menguatkan hatinya terhadap sebarang ikatan sentimental dengan India, kerana pertimbangan praktikal terhadap ibu bapa yang semakin tua telah menjadi sangat berat.

Proses mahkamah

Menurut The Guardian, Satter menafikan pernah menjalankan kewartawanan di India dan hanya melakukan perjalanan ke negara itu untuk melawat keluarga.

Walaupun kerajaan India tidak memberikan butiran khusus kepada peguam Satter tentang bagaimana kerja beliau merupakan ancaman keselamatan negara, peguamnya menyatakan bahawa OCI beliau dibatalkan pada masa yang sama dengan kes fitnah yang telah difailkan terhadapnya di India untuk artikelnya tentang Appin, sebuah syarikat keselamatan siber yang diasaskan bersama oleh Khare.

Pada hari yang sama, seorang hakim di New Delhi, memberikan injunksi terhadap cerita itu, memaksanya untuk diturunkan sementara. Ia dipulihkan 10 bulan kemudian.

Semasa bekerja tentang artikel itu, Satter memberitahu The Guardian bahawa beliau telah menerima beberapa siri ancaman yang dibuat oleh individu yang berkaitan dengan syarikat itu.

Menurut petisyennya: "Pemohon dan majikannya, Reuters, mula menerima ancaman daripada individu yang berkaitan dengan sebuah syarikat bernama Appin, yang telah menggodam organisasi di India dan luar negara".

Apa yang mengejutkan adalah bahawa Satter bukanlah satu-satunya wartawan yang mengikuti Khare dan Appin — juga bukan satu-satunya yang menerima notis undang-undang. Menurut siasatan oleh Reporters Without Borders, sekurang-kurangnya 15 media, termasuk The New Yorker dan Sunday Times, yang menyiasat Appin menerima notis undang-undang dan lima telah dikenakan prosiding undang-undang.

Menurut Reporters Without Borders, magnitud saman henti bercakap ini "tidak pernah berlaku sebelum ini".

Pendengaran mahkamah pertama Satter adalah minggu ini di New Delhi. Beliau memberitahu The Guardian bahawa keputusan kerajaan India untuk membatalkan OCI beliau telah secara efektif memutuskan hubungannya dengan ahli keluarganya dan sebuah negara yang sangat dia sayangi dan hormati.

Satter percaya bahawa keputusan itu adalah "kesilapan atau berdasarkan salah faham". Menjelaskan mengapa beliau pergi ke mahkamah, Satter berkata, beliau memutuskan untuk pergi ke mahkamah setelah tidak menerima sebarang jawapan kepada rayuannya yang dibuat kepada kerajaan lebih daripada setahun yang lalu.

Pendengaran seterus Satter adalah pada 22 Mei.