د تورکیې د بهرنیو چارو وزارت د ایران پر وړاندې د اسرائیلو وروستي بریدونه په کلکو ټکو غندلي دي، او دغه بریدونه یې د نړیوالو قوانینو څخه سرغړونه او د سیمې او نړیوال ثبات لپاره یوه جدي پارونه بللې ده.

وزارت په یوه بیان کې ویلي: "موږ د اسرائیلو بریدونه چې د نړیوالو قوانینو څخه سرغړونه کوي، په کلکه غندو."

بیان زیاتوي: "دا یوه پارونه ده چې د اسرائیلو د ستراتیژیک بې ثباتۍ پالیسۍ ته خدمت کوي."

انقرې خبرداری ورکړی چې د بریدونو وخت ښيي چې د نتانیاهو حکومت د ډیپلوماسۍ له لارې د مسایلو حل ته لیوالتیا نه لري.

بیان کې راغلي: "د بریدونو وخت ښيي چې د نتانیاهو حکومت د سیمې ثبات او نړیوالې سولې لپاره د خپلو ګټو په خاطر خطرونه مني او د ډیپلوماسۍ له لارې د ستونزو حل ته لیوالتیا نه لري."

وزارت له اسرائیلو وغوښتل چې خپل پوځي اقدامات سمدستي ودروي.

" اسرائیل باید سمدستي خپل تهاجمي اقدامات ودروي، کوم چې کولی شي نورې شخړې رامنځته کړي،" په بیان کې راغلي، او د منځني ختیځ په سیمه کې د وینې توییدنې د مخنیوي لپاره د تورکیې دریځ یې تکرار کړ.

"موږ بیا وایو چې موږ نه غواړو په منځني ختیځ کې نورې وینې تویې شي او ویجاړۍ رامنځته شي،" وزارت زیاته کړه، او له نړیوالې ټولنې یې وغوښتل چې اقدام وکړي.

"موږ له نړیوالې ټولنې غوښتنه کوو چې د جګړې د خپریدو د مخنیوي لپاره عاجل اقدام وکړي."

غیر قانوني او پاروونکی: د ولسمشر مرستیال یلماز

د تورکیې د ولسمشر مرستیال، جودت یلماز، هم د اسرائیلو بریدونه وغندل او هغه یې "غیر قانوني او پاروونکي" وبلل.

یلماز په خپل ایکس حساب کې په یوه بیان کې وویل: "د ایران په برید سره، اسرائیلو یو بل غیر قانوني او پاروونکی عمل ترسره کړ. موږ د نتانیاهو ادارې تهاجم په کلکه غندو، کوم چې هیڅ قانوني توجیه نه لري او د سیمې د بې ثباتۍ لپاره کار کوي. موږ د ایران د وژل شویو کسانو لپاره خپله خواخوږي څرګندوو."

"په داسې وخت کې چې د اسرائیلو د غزې د نسل وژنې پر وړاندې نړیوال فشار زیاتېږي او د ایران سره د اټومي خبرو اترو پروسه روانه ده، دا برید یو وحشیانه دریځ څرګندوي چې د بشري ارزښتونو او ډیپلوماسۍ پروا نه کوي."

یلماز له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې یو قوي دریځ ونیسي: "ټولې نړیوالې ادارې او اړوند هېوادونه باید د اسرائیلو د هغو کړنو پر وړاندې چې بشري ارزښتونه، نړیوال قانون او د سیمې ثبات ګواښي، یو ډېر قوي دریځ غوره کړي."

تورکیه به د سولې لپاره هڅې جاري وساتي: التون

د تورکیې د اړیکو مشر، فخرالدین التون، هم د اسرائیلو برید په کلکه وغنده او د ایران خلکو او دولت ته یې خپله خواخوږي څرګنده کړه.

"موږ د اسرائیلو لخوا تېره شپه پر ایران ترسره شوی برید په کلکه غندو او د ایران خلکو او حکومت ته خپله خواخوږي وړاندې کوو،" التون د جمعې په ورځ وویل.

هغه خبرداری ورکړ چې دغه برید یو ځل بیا د نتانیاهو ادارې لخوا د سیمې او نړیوالې سولې لپاره د ګواښ څرګندونه کوي.

"دغه برید یو ځل بیا نړیوالې ټولنې ته وښودله چې د نتانیاهو نسل وژونکي اداره د سیمې او نړیوالې ثبات لپاره څومره خطرناکه شوې ده."

التون د نړیوالې ټولنې چوپتیا وغندله او ویې ویل: "د نړیوالې ټولنې چوپتیا دې تاوتریخوالي ته اجازه ورکړې چې خپور شي، ټولې سیمې ته اور واچوي او نړیواله سوله وګواښي."

هغه زیاته کړه چې د ولسمشر رجب طیب اردوغان لخوا د اسرائیلو د تهاجم په اړه ورکړل شوي خبرداري سم ثابت شوي دي.

التون ټینګار وکړ چې د اسرائیلو برید باید اوس له مختلفو اړخونو څخه وڅېړل شي—له انرژۍ امنیت او نړیوال اقتصاد څخه نیولې تر نړیوال قانون او ډیپلوماسۍ پورې.

" هغه وویل، نړیواله ټولنه باید په پای کې د سیمې او نړیوالې سولې د دفاع لپاره اقدام وکړي او د اسرائیلو د بې حده او بې پروا تهاجم پر وړاندې یو واضح دریځ غوره کړي".

"تورکیه به د سیمې او نړۍ د سولې لپاره هڅې جاري وساتي، د اسرائیلو د غیر قانوني کړنو پر وړاندې به ودریږي او په دې لاره کې به د ټولو هڅو ملاتړ وکړي."

د اسرائیلو تهاجم د ټولې نړۍ لپاره ګواښ دی

په همدې حال کې، د تورکیې د عدالت او پراختیا ګوند (AK) وویل چې د اسرائیلو د شپې برید پر ایران هیڅ قانوني مشروعیت یا توجیه نه لري.

"دا یو وحشیانه تهاجم دی،" د ګوند ویاند عمر چلیک د جمعې په ورځ په خپل ایکس حساب کې ولیکل.

هغه وویل چې اسرائیلو په دې برید سره "خپلو وحشیانه او ظالمانه بریدونو ته دوام ورکړی چې ټولې سیمې ته اور اچوي."

چلیک د اسرائیلو دغه غیر قانوني برید په کلکو ټکو وغندلو.

هغه له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې د ولسمشر رجب طیب اردوغان د هغو خبرداریو په اړه غور وکړي چې د اسرائیلو د نسل وژنې د پایلو په اړه یې ورکړي دي.

د اټومي ساینسپوهانو وژل

په داسې حال کې چې د اسرائیلو د غزې د نسل وژنې پر وړاندې نړیوال فشار زیاتېږي، اسرائیلو یو ځل بیا نوی برید ترسره کړ ترڅو د خپلې نسل وژنې څخه پام واړوي.

چلیک وویل چې اسرائیلو دغه برید په داسې حال کې ترسره کړ چې د امریکا او ایران ترمنځ خبرې روانې وې، "چې یو ځل بیا یې وښودله چې اسرائیل د ټولو ډیپلوماټیکو هڅو مخالف دی."

"د اسرائیلو تهاجم د ټولې نړۍ لپاره ګواښ دی،" چلیک زیاته کړه، او له نړیوالې ټولنې یې وغوښتل چې د دې پر وړاندې ګډ او عملي ګامونه پورته کړي.   

اسرائیلو د جمعې په سهار د ایران پر وړاندې پراخه پوځي عملیات ترسره کړل، چې ۲۰۰ الوتکو یې د دې هېواد د اټومي پروګرام او اوږد واټن توغندیو وړتیاوې په نښه کړې. په دې برید کې لوړ پوړي پوځي چارواکي او اټومي ساینسپوهان وژل شوي دي.