نړیوال بانک د سوریې لپاره د ۱۴۶ میلیونه ډالرو مرسته منظوره کړې ترڅو د باور وړ او ارزانه برېښنا بېرته راژوندۍ کړي. دا ګام د سوریې لپاره د جګړې له اوږدې مودې وروسته د بنسټیزو زیربناوو د بیا رغونې په هڅو کې یو مهم پرمختګ ګڼل کېږي.
بانک ویلي چې دغه مرسته به د برېښنا زیربناوو بیا رغونې لپاره ولګول شي، کومې چې د ۱۴ کلنې جګړې له امله سختې زیانمنې شوې دي. دغه جګړه د سون موادو د کمښت او پرلهپسې د برېښنا پرې کېدو سبب شوې ده.
د سوریې د انرژۍ وزیر محمد البشیر د دې پرېکړې هرکلی کړی او ویلي یې دي چې دغه مالي مرسته به د "ستراتیژیکو پروژو" ملاتړ وکړي، په ځانګړې توګه د سوریې د برېښنا شبکې د ګاونډیو هېوادونو تورکیې او اردن سره د بیا نښلولو په برخه کې.
البشیر په یوه پوسټ کې چې په ایکس کې یې خپور کړی، ویلي: "دا د سوریې د انرژۍ امنیت او اقتصادي بیا رغونې لپاره یو مهم ګام دی." هغه د نړیوال بانک څخه د دې ملاتړ مننه هم وکړه.
د تورکیې پراخېدونکی رول
دغه اعلان په داسې حال کې شوی چې تورکیه په سوریه کې د جګړې وروسته د بیا رغونې په برخه کې خپل ملاتړ زیاتوي.
د مې په میاشت کې د تورکیې د انرژۍ وزیر الپ ارسلان بایراکتار د یوې لویې دوه اړخیزې انرژۍ تړون اعلان وکړ چې له مخې به يې انقره هر کال سوریې ته دوه میلیارده مکعب متره طبیعي ګاز ورکړي. دغه تړون تمه کېږي چې تر ۱۳۰۰ میګاواټه پورې برېښنا تولید کړي او د سوریې د برېښنا دایمي کمښت ستونزه هواره کړي.
بایراکتار د دمشق د سفر پر مهال وویل چې تورکیه به په مستقیم ډول سوریې ته ۱۰۰۰ میګاواټه اضافي برېښنا هم ورکړي ترڅو د بیړنیو اړتیاوو لپاره مرسته وکړي. د ګاز او برېښنا تړون د انقرې د اوږدمهاله ستراتیژیکې ژمنتیا نښه ګڼل کېږي چې د سوریې د ثبات او بیا رغونې لپاره یې کړې ده.
یوازې څو ورځې وروسته، د تورکیې د ولسمشر مرستیال جودت یلماز د سوریې ولسمشر احمد الشراع سره په انقره کې د لوړې کچې خبرو اترو کوربه و. دواړو خواوو د مالي او جوړښتي اصلاحاتو لپاره یوه نقشه وڅېړله چې موخه یې د پانګونې جلب، د عامه خدماتو بیا رغونه، او د بندیزونو وروسته د پراخې بیا رغونې لپاره بنسټ ایښودل وو.
نازک پرمختګ، اوږده لاره مخکې
د نړیوالې او سیمهییزې ښکېلتیا د زیاتېدو سره سره، د سوریې د بیا رغونې لاره لا هم پېچلې او نازکه ده.
د هېواد د انرژۍ زیربناوو لویې برخې ویجاړې شوې یا د خرابېدو په حال کې دي، او نړیوال مرسته کوونکي د سیاسي بېثباتۍ او نه حل شویو بشري اندېښنو له امله د بیا رغونې لپاره د مالي مرستو ورکولو په اړه احتياط کوي.
سره له دې، د پنجشنبې د ورځې اعلان ښيي چې ځینې پرمختګونه روان دي. د نړیوال بانک مرسته او د تورکیې د سیمهییز تضمین کوونکي او انرژۍ شریک په توګه پراخېدونکی رول ښايي د سوریې د بیړنیو پرمختیایي اړتیاوو د حل لپاره د نړیوالو همغږو هڅو لوري ته د بدلون نښه وي.