نړۍ
4 دقیقې خواندن
امریکايي سناتوران د ایرانی اټومي ځایونو پر ضد د بریدونو د اغېزې په اړه اختلاف لري
د امریکا سناتوران د ایران د اټومي بنسټونو پر وړاندې د وروستیو امریکایي هوايي بریدونو د اغېزمنتیا په اړه اختلاف د نظر لري. ډیموکراټان د دې عملیاتو د بریا په اړه شک څرګندوي، په داسې حال کې چې جمهوري غوښتونکي د دې ماموریت له پایلو دفاع کوي.
امریکايي سناتوران د ایرانی اټومي ځایونو پر ضد د بریدونو د  اغېزې په اړه اختلاف لري
/ Reuters
27 جون 2025

د امریکا سناتوران د ایران د اټومي بنسټونو پر وړاندې د وروستیو امریکایي هوايي بریدونو د اغېزمنتیا په اړه اختلاف د نظر لري. ډیموکراټان د دې عملیاتو د بریا په اړه شک څرګندوي، په داسې حال کې چې جمهوري غوښتونکي د دې ماموریت له پایلو دفاع کوي.

دا غبرګونونه د هغه محرم راپور وروسته څرګند شول چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د دې عملیاتو د امر په اړه سناتورانو ته وړاندې کړ. د سنا د ډیموکراټانو مشر چک شومر د عملیاتو د پلان د نشتوالي نیوکه وکړه او ویې ویل چې هغه د ټرمپ له دې ادعا چې د ایران اټومي پروګرام "له منځه وړل شوی" دی، قانع کوونکی ځواب ترلاسه نه کړ.

شومر خبریالانو ته وویل: "هیڅ منظم ستراتیژي، هیڅ پای هدف، او هیڅ پلان شتون نه درلود." هغه د جګړې د واکونو د قانون د پلي کولو غوښتنه وکړه، چې موخه یې د ولسمشر د دې وړتیا محدودول دي چې د کانګرس له اجازې پرته پوځي عملیات ترسره کړي.

د کنیکټیکټ ایالت سناتور کریس مورفي وویل چې دغه راپور د هغه نظر تایید کړ چې هوايي بریدونه یوازې د څو میاشتو لپاره د ایران پروګرام ځنډولی دی. هغه د ټرمپ څرګندونې مبالغه وبللې او زیاته یې کړه: "تاسو نشئ کولی پوهه د بمونو په واسطه له منځه یوسئ، که هر څومره ساینسپوهان ووژنئ هم."

د ارکنساس ایالت جمهوري غوښتونکي سناتور ټام کاټن وویل چې بریدونو "ویجاړونکی زیان" اړولی دی، ځکه چې د ایران د اټومي وسلو هڅو کلیدي برخې لکه سنټرفیوجونه، د بدلون تاسیسات او اټومي ساینسپوهان یې په نښه کړي دي. هغه وویل: "موږ ډاډه یو، ځکه چې دا ټول د ناکامۍ واحد ټکي دي."

د سویلي کارولینا ایالت سناتور لینډسي ګراهام هم د بریدونو اغېزمن ګڼل تایید کړل، خو خبرداری یې ورکړ چې ستونزه لا نه ده ختمه شوې. هغه وویل: "زه نه غواړم خلک فکر وکړي چې ستونزه ختمه شوې، ځکه چې داسې نه ده. هغوی به بیا هم دې هڅو ته دوام ورکړي."

د بریدونو د اغېزمنتیا په اړه دوامداره بحثونه:

محرم راپور د دې په اړه بحثونه لا زیات کړل چې آیا بریدونو د ایران اټومي وړتیاوې په ریښتیا زیانمنې کړې دي او که یوازې یې لنډمهاله ځنډ رامنځته کړی دی. د عملیاتو د ستراتیژیکو پایلو او وخت په اړه پوښتنې لا هم زیاتېږي.

د اروپایي استخباراتو یو راپور چې په همدې وخت کې خپور شو، څرګنده کړه چې بریدونو زیان اړولی دی، خو د ایران اټومي تاسیسات یې په بشپړ ډول نه دي ویجاړ کړي. راپور وویل چې ډېری زیانمن شوي تاسیسات په پای کې بیا رغول کېدای شي.

ټرمپ د امریکا پر رسنیو لکه سي اېن اېن او نیویارک ټایمز نیوکه وکړه، چې راپورونه یې د بریدونو د ناکامۍ په اړه خپاره کړي وو او ویلي یې وو چې دا بریدونه د ایران اټومي هڅې پای ته نه دي رسولې.

خامنه‌ای د پېښو مبالغه ګڼلې:

په ورته وخت کې، د ایران ستر مشر علي خامنه‌ای په یوه تلویزیوني وینا کې چې د اسراییلو سره د جګړې د اوربند وروسته یې خپله لومړۍ څرګندونه وه، د ایران د اسراییلو پر وړاندې "بریا" وستایله، ژمنه یې وکړه چې د امریکا فشار ته به هیڅکله تسلیم نه شي او ټینګار یې وکړ چې واشنګټن ته یو سپکاوی شوی "څپېړه" ورکړل شوې ده.

خامنه‌ای وویل: "د امریکا ولسمشر په غیر معمولي ډول پېښې مبالغه کړې، او ښکاره شوه چې هغه دې مبالغې ته اړتیا لرله." هغه د امریکا دا ادعا رد کړه چې د ایران اټومي پروګرام د لسیزو لپاره شاته غورځول شوی دی. هغه ټینګار وکړ چې بریدونو د ایران اټومي بنسټونو ته "هیڅ مهم زیان" نه دی اړولی.

خو د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي وویل چې زیان "جدي" دی او د دې په اړه یو تفصیلي ارزونه روانه ده.

د اسراییلو پوځ وویل چې د ایران اټومي ځایونو ته "د پام وړ" زیان رسېدلی دی، خو خبرداری یې ورکړ چې د زیان بشپړه ارزونه لا وختي ده. د اسراییلو لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو وویل چې اسراییلو د ایران اټومي پروژه شنډه کړې ده، او خبرداری یې ورکړ چې که ایران د دې بیا رغولو هڅه وکړي، نو ورته شدت سره به مخ شي.

ایران په دوامداره توګه د اټومي وسلو جوړولو هڅې رد کړې دي او د اټومي انرژۍ د سوله ییزې استفادې لپاره خپل "قانوني حقونه" دفاع کوي. د ایران د روغتیا وزارت په وینا، د اسراییلو بریدونو لږ تر لږه ۶۲۷ ملکي وګړي وژلي دي، په داسې حال کې چې د اسراییلو د معلوماتو له مخې، د ایران بریدونو ۲۸ کسان وژلي دي.

وپلټۍ
سوډان د تورکیې سوله‌ایز منځګړیتوب وړاندیز ته هرکلی وايي — د سوډان د بهرنیو چارو وزیر.
د لوور په موزیم کې تاریخي بدلون: "موناليزا" لپاره ځانګړې خونه.
د تورکي سریالونه په نړۍ کې د تورکي انځور ته بدلون ورکوي.
دمصر په حتشپسوت معبد کې نوي اثار کشف شول.
د جګړې د جرمونو محکمه په خطر کې ده: دجرمونو نړیوالې محکمې مشر.
'زما یوازینۍ غوښتنه مرګ وو': ژغورل شوي بندي د اسد په زندانونو کې شکنجه افشا کړه.
په نړۍ کې له ۱۰۰۰ څخه زیات ساینس پوهان د غزې د اوربند لپاره لیک لاسلیک کړ.
لبنان د سوریې د اغیزو لاندې نه  د ژغورنې په خاطر په مخ کې ډیره اوږده لار لري.
ایران په اسرائیل کې د ټولنیز پلوه منزوي شوي ځینې یهودان څه ډول د جاسوسانو په توګه جذب کړل؟
د ګولان د لوړو اهمیت او سرائیلو لخوا ددې سیمې د کنټرولو د هلو ځلو لامل په ډاګه شو
اروپایي اتحادیه که روسیه؟ په رومانیا کې دیموکراسي په ریښتیا څوک کمزورې کوي؟
یو فلسطیني ډاکټر چې د غزې نه د وتو څخه انکار کړی وو د اسرائیلو په زندان کې ژوند د لاسه ورکړ.
د اکتوبر په اومه د اسرائیلو او فلسطین د نښتې تاریخي اهمیت
ولې ۲۰۲۴ د بریکس د پرمختګ لپاره یو مهم کال و؟
د شولز تر سقوط وروسته، جرمني خپل ځان د پولې په سر مومي.
ټي آر ټي ګلوبل ته یوه کتنه وکړئ. خپل نظرونه زمونږ سره شریک کړئ!
Contact us