اقتصاد
4 دقیقې خواندن
چین : د امریکا د ګمرکي تعرفو پر وړاندې به مبارزې ته دوام ورکړو
چین ژمنه کړې چې د امریکا د ولسمشر ډونلډ ټرمپ له خوا د ۵۰ سلنې نوو ګمرکي تعرفو پر وړاندې به "تر پایه مبارزه" وکړي. دا تعرفې به د سوداګریزې جګړې کړکېچ لا زیات کړي، کومه چې تر دې وړاندې د نړیوالو بازارونو ته  ټریلیونونه ډالر زیان اړولی دی.
چین : د امریکا د ګمرکي تعرفو پر وړاندې به مبارزې ته دوام ورکړو
Trump upended the world economy last week with sweeping tariffs that have raised the spectre of an international recession. / AP
8 اپریل 2025

د بیجینګ د سوداګرۍ وزارت ویاند د سه شنبې په ورځ وویل: "که امریکا په خپل دریځ ټینګار وکړي، چین به تر پایه ورسره مبارزه وکړي." هغه زیاته کړه چې د ټرمپ ګواښ "یو ځل بیا د امریکا د فشار راوړلو طبیعت څرګندوي."

ویاند وویل: "که امریکا خپلې تعرفې زیاتې کړي، چین به په کلکه متقابل اقدامات وکړي ترڅو خپل حقونه او ګټې خوندي کړي."

د چین د سوداګرۍ وزارت یو ځل بیا ټینګار وکړ چې دوی د امریکا سره "تفاهم" ته لیواله دي او زیاته یې کړه چې "په سوداګریزه جګړه کې هیڅوک ګټونکي نه دي."

تېرې اونۍ ټرمپ د پراخو تعرفو په اعلان سره نړیوال اقتصاد کې زلزله رامنځته کړه، چې د نړیوال اقتصادي بحران اندېښنې یې راپورته کړې، خو ټرمپ ددې ټولو سره سره په خپل دریځ تینګار ته دوام ورکوي.

بیجینګ - چې د واشنګټن لوی اقتصادي سیال دی - د پنجشنبې په ورځ پر امریکايي توکو د ۳۴ سلنې تعرفو د اعلان په کولو سره ځواب ورکړ، چې دا د نړۍ د دوو سترو اقتصادونو ترمنځ د مخامخ کېدو نښه ده.

چین د ټرمپ د تعرفو د بریدونو پر وړاندې د مقاومت له امله د اضافي تعرفو د ګواښونو سره مخ شوی. ټرمپ ګواښ کړی چې  د چینایي توکو پر وړاندې ټولیز تعرفې ۱۰۴ سلنې ته لوړوي.

ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې وویل: "زه د چین درناوی کوم، خو دوی دا کار نشي کولی. موږ به یوازې یو ځل دا کار وکړو... زه وایم، دا زما لپاره ویاړ دی چې دا ترسره کوم."

چین په چټکۍ سره ځواب ورکړ او د امریکا دا کړنه یې "فشار راوړنه" وبلله او ویې ویل چې دوی به هیڅکله داسې اقدامات ونه مني.

د نړۍ د ونډو په بازارونو کې زلزله

 د ټرمپ تعرفو په وروستیو ورځو کې د ونډو په  بازارونو ډراماتیک اغېز کړی، د هانګ کانګ هانګ سینګ شاخص د دوشنبې په ورځ ۱۳.۲ سلنه راولوېد - چې دا د آسیایي مالي بحران راهیسې تر ټولو بده ورځ وه - خو د سه شنبې په ورځ یې ځینې زیانونه بېرته ترلاسه کړل.

د وال سټریټ سټاکونه د بې ثباته معاملاتو وروسته ټیټ پای ته ورسېدل، چې دواړه ډاو او S&P 500 شاخصونه ښکته شول. په وروستیو معاملاتو کې د سټاک بازارونو ګډ ارزښت څخه ټریلیونونه ډالر له منځه تللي دي.

ټرمپ د دوشنبې په ورځ یو ځل بیا ټینګار وکړ چې د تعرفو په پلي کولو کې د ځنډ په اړه فکر نه کوي. هغه همدارنګه د چین سره د تعرفو په اړه هر ډول غونډې لغوه کړې، خو ویې ویل چې امریکا د هر هغه هېواد سره خبرو ته چمتو دی چې د خبرو اترو لیوالتیا ولري.

د دوشنبې په ورځ په شانګهای کې د سټاکونو د سخت زیان وروسته، د چین مرکزي بانک د سه شنبې د معاملاتو له پیل څخه مخکې یوه اعلامیه خپره کړه ترڅو دا څرګنده کړي چې دوی د بازار د ثبات لپاره د یو حاکم صندوق ملاتړ کوي.

په داسې حال کې چې پانګه وال د سوداګریزې جګړې له زیانونو څخه د خلاصون په لټه کې دي، د سه شنبې په ورځ د ټوکیو سټاکونه لوړ شول وروسته له هغه چې د امریکا د خزانې وزیر سکاټ بیسنټ په یوه مرکه کې وویل چې جاپان به د تعرفو په خبرو اترو کې "لومړیتوب" ولري.

د شنبې په ورځ د نړۍ له ګوټ ګوټ څخه د متحده ایالاتو وارداتو باندې د ۱۰ سلنې "بنسټیز" تعرفه نافذ شوه، او د چهارشنبې په ورځ به د لوړو تعرفو سره نور هېوادونه هم مخ شي، چې په دې کې د چینایي توکو لپاره ۳۴ سلنه او د اروپایي اتحادیې محصولاتو لپاره ۲۰ سلنه تعرفې شاملې دي.

د فوکس نیوز سره په خبرو کې بیسنټ وویل چې "د ښو خبرو اترو له لارې، موږ به یوازې د تعرفو کچې راټیټېدو ته وګورو."

د اسرائیل د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو سره د لیدنې پر مهال، چې د تعرفو په اړه یې په شخصي توګه ټرمپ ته لابي وکړه، د متحده ایالاتو ولسمشر وویل: "دائمي تعرفې هم شته، او خبرې اترې هم کیدی شي، ځکه چې داسې شیان شته چې موږ ته د تعرفو څخه هاخوا اړتیا ده."

د اروپایي اتحادیې د سوداګرۍ وزیران د دوشنبې په ورځ په لوګزامبورګ کې د اتحادیې د ځواب په اړه خبرې وکړې، چې جرمني او فرانسې د متحده ایالاتو د ټیکنالوژۍ لویو شرکتونو لپاره د مالیې د وضع کولو ملاتړ وکړ.

د فرانسې د سوداګرۍ وزیر لورینټ سینټ مارټین وویل: "موږ باید د توکو او خدماتو په اړه هیڅ اختیار له پامه ونه غورځوو." هغه زیاته کړه چې د ۲۷ هېوادونو اتحادیه باید "د اروپایي وسایلو بکس پرانیزي، چې خورا پراخ دی او همدارنګه خورا تهاجمي کیدی شي."

وپلټۍ
سوډان د تورکیې سوله‌ایز منځګړیتوب وړاندیز ته هرکلی وايي — د سوډان د بهرنیو چارو وزیر.
د لوور په موزیم کې تاریخي بدلون: "موناليزا" لپاره ځانګړې خونه.
د تورکي سریالونه په نړۍ کې د تورکي انځور ته بدلون ورکوي.
دمصر په حتشپسوت معبد کې نوي اثار کشف شول.
د جګړې د جرمونو محکمه په خطر کې ده: دجرمونو نړیوالې محکمې مشر.
'زما یوازینۍ غوښتنه مرګ وو': ژغورل شوي بندي د اسد په زندانونو کې شکنجه افشا کړه.
په نړۍ کې له ۱۰۰۰ څخه زیات ساینس پوهان د غزې د اوربند لپاره لیک لاسلیک کړ.
لبنان د سوریې د اغیزو لاندې نه  د ژغورنې په خاطر په مخ کې ډیره اوږده لار لري.
ایران په اسرائیل کې د ټولنیز پلوه منزوي شوي ځینې یهودان څه ډول د جاسوسانو په توګه جذب کړل؟
د ګولان د لوړو اهمیت او سرائیلو لخوا ددې سیمې د کنټرولو د هلو ځلو لامل په ډاګه شو
اروپایي اتحادیه که روسیه؟ په رومانیا کې دیموکراسي په ریښتیا څوک کمزورې کوي؟
یو فلسطیني ډاکټر چې د غزې نه د وتو څخه انکار کړی وو د اسرائیلو په زندان کې ژوند د لاسه ورکړ.
د اکتوبر په اومه د اسرائیلو او فلسطین د نښتې تاریخي اهمیت
ولې ۲۰۲۴ د بریکس د پرمختګ لپاره یو مهم کال و؟
د شولز تر سقوط وروسته، جرمني خپل ځان د پولې په سر مومي.
ټي آر ټي ګلوبل ته یوه کتنه وکړئ. خپل نظرونه زمونږ سره شریک کړئ!
Contact us