ساینس او ټکنالوژي
3 دقیقې خواندن
چینایي ستور مزلي تيانگونګ فضایي سټېشن ته د تګ لپاره چمتو دي، ځکه چې له امریکا سره سیالي توده شوې ده
په وروستیو کلونو کې د چین په فضایي پروګرام کې میلیاردونه ډالر لګول شوي دي.
چینایي ستور مزلي تيانگونګ فضایي سټېشن ته د تګ لپاره چمتو دي، ځکه چې له امریکا سره سیالي توده شوې ده
Astronauts for the Shenzhou-20 mission at Jiuquan Satellite Launch Centre. / Reuters
24 اپریل 2025

چین به د پنجشنبې په ورځ خپل نوی ټیم د فضایي ستورمزلو د تیانګونګ فضایي سټېشن ته واستوي، ځکه چې دغه هېواد د دې هڅه کوي چې د فضایي ځواک په برخه کې د متحده ایالاتو سیال شي.

په وروستیو کلونو کې بیجینګ په خپل فضایي پروګرام کې میلیاردونه ډالر پانګونه کړې، ترڅو هغه څه ترلاسه کړي چې ولسمشر شي جینپینګ یې د چینایي خلکو د "فضایي خوب" په توګه یادوي.

د نړۍ دویم ستر اقتصاد لرونکی هېواد پلان لري چې د دې لسیزې تر پایه د سپوږمۍ لپاره د انسانانو یو ماموریت ترسره کړي او په پای کې د سپوږمۍ پر سطحه یوه اډه جوړه کړي. د دې وروستی پرمختګ به د پنجشنبې په ورځ ولمانځل شي، کله چې د شینژو-۲۰ ماموریت به درې ستورمزلي د دې هېواد د ځان جوړ شوي تیانګونګ فضایي سټېشن ته ورسوي.

دغه درې کسیزه ټیم به د مازديګر په ۵:۱۷  دقيقو د جیوچوان د سپوږمکۍ د توغولو له مرکز څخه، چې د هېواد په شمال لویدیځې دښتې کې موقعیت لري، خپل سفر پیل کړي. د ماموریت مشري به ۴۶ کلن چن دونګ کوي، چې یو پخوانی جنګي پیلوټ او تجربه لرونکی فضایي سپړونکی دی. هغه په ۲۰۲۲ کال کې لومړنی چینایي ستورمزلی شو چې په مدار کې یې له ۲۰۰ ورځو زیات وخت تېر کړ.

نور دوه غړي، ۴۰ کلن پخوانی د هوايي ځواک پیلوټ چن ژونګروي او ۳۵ کلن پخوانی د فضایي ټکنالوژۍ انجنیر وانګ جی، به خپل لومړنی فضایي سفر ترسره کړي.

چن ژونګروي د چهارشنبې په ورځ یوې خبري غونډې ته وویل: "نن زه د دې په درشل کې یم چې خپل د فضایي الوتنې خوب پوره کړم." دغه ټیم به د شپږو میاشتو لپاره په تیانګونګ کې کار وکړي، د فزیک او ژوند ساینس په برخو کې به تجربې ترسره کړي او د فضایي خځلو پر وړاندې حفاظتي وسایل نصب کړي.

د لومړي ځل لپاره، دوی به په الوتکه کې پلنیرین - د اوبو فلیټ چینجي هم له ځان سره یوسي چې د دوی د بیا تولید وړتیاو لپاره پیژندل کیږي. دغه ټیم به د فضایي تګونو ترڅنګ، د اړتیا وړ توکي بیا ډک کړي او د سټېشن په جوړښت کې عمومي ساتنې ترسره کړي. اوس مهال په تیانګونګ کې درې ستورمزلي شتون لري چې د اپرېل په ۲۹مه به د ځمکې پر لور راستانه شي.

‘آسماني ماڼۍ’

د چهارشنبې په ورځ د حکومت د یوې لیدنې پر مهال، د AFP خبریالانو ولیدل چې راکټ په یوه اسماني شین برج کې ځای پر ځای شوی، چې شاوخوا سره یې بیرغونه رپېدل او کارکوونکي په شین یونیفورم کې د توغولو لپاره وروستي چمتووالی نیسي.

د چین فضایي پروګرام د نړۍ درېیم پروګرام دی چې انسانان یې مدار ته رسولي دي، او همدارنګه یې روبوټیک سپړونکي د مریخ او سپوږمۍ پر سطحه ښکته کړي دي، ترڅو د متحده ایالاتو او روسیې په څېر د فضایي ځواکونو سره سیالي وکړي. تیانګونګ، چې په چینایي ژبه کې د "آسماني ماڼۍ" په معنا دی، د دې پروګرام د بریا ستره نښه ده او هر شپږ میاشتې وروسته درې کسیزه ټیمونه پکې ځای پر ځای کېږي.

چین له ۲۰۱۱ کال راهیسې د نړیوال فضایي سټېشن څخه بهر پاتې دی، کله چې متحده ایالاتو ناسا ته له بیجینګ سره په همکارۍ بندیز ولګاوه. له هغه وخت راهیسې، چین هڅه کړې چې نور هېوادونه خپل فضایي پروګرام ته راجلب کړي، او د فبرورۍ په میاشت کې یې له خپل اوږدمهاله ملګري پاکستان سره یوه هوکړه وکړه ترڅو د تیانګونګ په فضایي سټېشن کې لومړنی بهرنی ستورمزلی ځای پر ځای کړي.

د دې پروسې په ترڅ کې، د CMSA په وینا، "دوه پاکستاني ستورمزلي به د روزنې لپاره چین ته واستول شي."

وپلټۍ
سوډان د تورکیې سوله‌ایز منځګړیتوب وړاندیز ته هرکلی وايي — د سوډان د بهرنیو چارو وزیر.
د لوور په موزیم کې تاریخي بدلون: "موناليزا" لپاره ځانګړې خونه.
د تورکي سریالونه په نړۍ کې د تورکي انځور ته بدلون ورکوي.
دمصر په حتشپسوت معبد کې نوي اثار کشف شول.
د جګړې د جرمونو محکمه په خطر کې ده: دجرمونو نړیوالې محکمې مشر.
'زما یوازینۍ غوښتنه مرګ وو': ژغورل شوي بندي د اسد په زندانونو کې شکنجه افشا کړه.
په نړۍ کې له ۱۰۰۰ څخه زیات ساینس پوهان د غزې د اوربند لپاره لیک لاسلیک کړ.
لبنان د سوریې د اغیزو لاندې نه  د ژغورنې په خاطر په مخ کې ډیره اوږده لار لري.
ایران په اسرائیل کې د ټولنیز پلوه منزوي شوي ځینې یهودان څه ډول د جاسوسانو په توګه جذب کړل؟
د ګولان د لوړو اهمیت او سرائیلو لخوا ددې سیمې د کنټرولو د هلو ځلو لامل په ډاګه شو
اروپایي اتحادیه که روسیه؟ په رومانیا کې دیموکراسي په ریښتیا څوک کمزورې کوي؟
یو فلسطیني ډاکټر چې د غزې نه د وتو څخه انکار کړی وو د اسرائیلو په زندان کې ژوند د لاسه ورکړ.
د اکتوبر په اومه د اسرائیلو او فلسطین د نښتې تاریخي اهمیت
ولې ۲۰۲۴ د بریکس د پرمختګ لپاره یو مهم کال و؟
د شولز تر سقوط وروسته، جرمني خپل ځان د پولې په سر مومي.
ټي آر ټي ګلوبل ته یوه کتنه وکړئ. خپل نظرونه زمونږ سره شریک کړئ!
Contact us