თურქეთი გმობს საბერძნეთის საზღვაო გეგმას და აცხადებს, რომ დაიცავს თავის უფლებებს ეგეოსისა და აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვაში.
საგარეო საქმეთა სამინისტრო ხაზს უსვამს, რომ დახურულ ან ნახევრად დახურულ ზღვებში თავიდან უნდა იქნას აცილებული ცალმხრივი ინიციატივები და შეახსენებს, რომ საერთაშორისო საზღვაო სამართალი ხელს უწყობს სანაპირო სახელმწიფოებს შორის თანამშრომლობას.
თურქეთმა მკაცრად გააკრიტიკა საბერძნეთის მიერ ახლად გამოცხადებული „საზღვაო სივრცითი დაგეგმარების“ (DMP) ზოგიერთი ნაწილი და განაცხადა, რომ ეს გეგმა არღვევს თურქეთის საზღვაო იურისდიქციის ზონებს როგორც ეგეოსის, ისე აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვაში.
ოთხშაბათს საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიერ გავრცელებულ განცხადებაში კიდევ ერთხელ აღინიშნა, რომ ათენის ამგვარ ცალმხრივ ნაბიჯებს თურქეთისთვის არანაირი იურიდიული ძალა ან შედეგი არ გააჩნია.
„საბერძნეთის მიერ ევროკავშირის კანონმდებლობის შესაბამისად გამოცხადებულ „საზღვაო სივრცით დაგეგმარებაში“ (DMP) მითითებული ტერიტორიების ნაწილი არღვევს ჩვენი ქვეყნის საზღვაო იურისდიქციის ზონებს ეგეოსის ზღვასა და აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვაში“, - ნათქვამია განცხადებაში.
თურქეთმა დაადასტურა დიალოგისადმი მზაობა
სამინისტრომ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ დახურულ ან ნახევრად დახურულ ზღვებში თავიდან უნდა იქნას აცილებული ცალმხრივი ინიციატივები და შეახსენა, რომ საერთაშორისო საზღვაო სამართალი ხელს უწყობს სანაპირო სახელმწიფოებს შორის თანამშრომლობას.
„ამ კონტექსტში თურქეთი ყოველთვის მზად არის ეგეოსის ზღვაში საბერძნეთთან თანამშრომლობისთვის“, - აღნიშნულია განცხადებაში, რაც აჩვენებს, რომ ანკარა მზარდი დაძაბულობის მიუხედავად ღიაა დიალოგისთვის.
„წარსულ მცდელობებს იურიდიული საფუძველი არ გააჩნია“
სამინისტრომ აღნიშნა, რომ წარსულში საბერძნეთის მსგავს მცდელობებსა და „მომხდარი ფაქტის“ (fait accompli) შექმნის მცდელობებსაც არ ჰქონია იურიდიული წონა.
თურქეთი აცხადებს, რომ ბოლო მცდელობებიც იურიდიული და დიპლომატიური თვალსაზრისით უშედეგო იქნება.
„აღნიშნულ ქმედებებსა და მომხდარი ფაქტის (fait accompli) მცდელობებს ჩვენი ქვეყნისთვის, როგორც გუშინ, ისე დღეს და ხვალ, არანაირი იურიდიული შედეგი არ ექნება“, - ნათქვამია განცხადებაში.
მითითება 2023 წლის ათენის დეკლარაციაზე
ანკარამ ასევე შეახსენა 2023 წლის 7 დეკემბერს ორ ქვეყანას შორის ხელმოწერილი ათენის დეკლარაცია მეგობრული ურთიერთობებისა და კეთილმეზობლობის შესახებ და აღნიშნა, რომ ეს დოკუმენტი წარმოადგენს სახელმძღვანელო ჩარჩოს ორმხრივი პრობლემების გადასაჭრელად.
„თურქეთი ინარჩუნებს თავის პოზიციას, რომ პრობლემების საერთაშორისო სამართლის, სამართლიანობისა და კეთილმეზობლობის პრინციპების საფუძველზე გადასაჭრელად აუცილებელია გულწრფელი და ყოვლისმომცველი მიდგომის გაზიარება“, - ნათქვამია განცხადებაში.
თურქეთი საკუთარ საზღვაო გეგმას წარადგენს
საბერძნეთის DMP-ის საპასუხოდ თურქეთმა გამოაცხადა, რომ საკუთარ საზღვაო სივრცით დაგეგმარებას წარუდგენს იუნესკოსა და გაეროს შესაბამის ორგანოებს.
ეს ნაბიჯი მიზნად ისახავს თურქეთის საზღვაო იურისდიქციაზე პრეტენზიების ხაზგასმას და საბერძნეთის გადამეტებულ მცდელობებზე წინააღმდეგობის გაწევას.