Иран менен АКШ жекшемби күнү Маскатта өзөктүк сүйлөшүүлөрдүн жаңы айлампасын баштады.
Иран маалымат каражаттары «Иран менен Америка Кошмо Штаттарынын ортосундагы кыйыр сүйлөшүүлөрдүн төртүнчү раунду бир нече мүнөт мурун Маскатта Омандын арачылыгы астында башталды», - деп жазды.
АКШ президенти Дональд Трамптын 13-16-майдагы Жакынкы Чыгышка сапарынын алдында Вашингтон позициясын катаалдаштырып жаткан учурда Иран менен АКШнын жогорку даражалуу сүйлөшүүчүлөрү Тегерандын өзөктүк программасы боюнча пикир келишпестиктерди чечүү үчүн жолугушту.
Ирандын тышкы иштер министри Аббас Аракчи менен Трамптын Жакынкы Чыгыш боюнча атайын өкүлү Стив Виткофф омандык ортомчулар, анын ичинде Омандын тышкы иштер министри Бадр ал Бусаиди аркылуу Маскатта сүйлөшүүлөрдүн төртүнчү айлампасын өткөрөт. Бирок Иран бийликтери Вашингтондун коомчулук алдында катаал позициясы сүйлөшүүлөргө жардам бербей турганын айтышты.
The fourth round of negotiations, initially scheduled for May 3 in Rome, was postponed, with mediator Oman citing "logistical reasons".
Америкалык аткаминерлер сүйлөшүүлөрдүн мурунку раунддары сыяктуу эле бул сүйлөшүүлөр да түз жана кыйыр бөлүктөрдү камтыйт деп баалашты. Маскатта жана Римде өткөрүлгөн башка турлардай эле, бул жолугушуунун да чоо-жайы белгисиз бойдон калууда.
Тегеран менен Вашингтон ондогон жылдардан бери келе жаткан талаш-тартышты чечүү үчүн дипломатияны артык көрүшөрүн айтышат, бирок сүйлөшүүчүлөр жаңы өзөктүк келишимге жетишүү жана келечектеги аскерий аракеттердин алдын алуу үчүн өтүшү керек болгон бир нече кызыл сызыктар боюнча терең пикир келишпестиктерин билдиришти.
AP маалымат агенттиги Эракчи менен Виткофф сүйлөшүү учурунда бетме-бет кездешсе дагы, сүйлөшүүлөрдүн көбү Аль Бусаидинин эки тараптын ортосунда билдирүүлөрдү ташуучу ортомчу ролу аркылуу кыйыр түрдө өткөн болушу мүмкүн экенин белгиледи.
Ичке кызыл сызык
Иран уранды байытуу мүмкүнчүлүгүн сактап калуу өлкө үчүн кызыл сызык экенин ырастап келет.
Бейшембиде Виткофф адегенде телекөрсөтүүдөгү маегинде Иран уранды 3,67% байыта алат деп айтып, маселени бүдөмүктөп, андан соң бардык байытуу иш-чараларын токтотуу керектигин айтты.
The talks seek to limit the nuclear programme in exchange for lifting some economic sanctions imposed by the US
Виткофф Вашингтондун кызыл сызыгын «эч кандай байытуу болбойт» деп сыпаттады жана бул «жок кылуу жана жайылтпоо дегенди билдирет», ал үчүн Ирандын Натанз, Фордо жана Исфахандагы өзөктүк объектилерин толугу менен демонтаждоо талап кылынарын кошумчалады.
Breitbart News телеканалына берген маегинде Виткофф эгер жекшемби күнү сүйлөшүүлөр жемиштүү болбосо, алар уланбай турганын жана башка жолго барууга туура келерин кошумчалады.
Виткоффтун билдирүүлөрүнө жооп катары Эракчи ишемби күнү Ирандын уранды байытуу сыяктуу өзөктүк укуктарынан баш тартпай турганын айтты.
Тегеран санкцияларды алып салуу үчүн өзүнүн өзөктүк иштерине кандайдыр бир чектөөлөрдү киргизүүгө даяр экенин билдирди, бирок байытуу программасын токтотуу же байытылган урандын запастарын өткөрүп берүү сүйлөшүүлөрдөгү «келишпес кызыл сызыктардын» катарына кирет, дейт Иран расмийлери.
Маскатка кетер алдында Ирандын мамлекеттик телеканалына маалымат берген Эракчи: «Иран так принциптерге таянган позицияларды билет... Жекшембидеги жолугушууда чечкиндүү позицияга жетишилет деп үмүттөнөбүз»,-деди. Ал ошондой эле ирандык эксперттик топ Оманда экенин жана «зарыл болсо алар менен кеңеше турганын» айтты.
Сүйлөшүүлөргө барардан мурда видеодо бул абалга басым жасаган министр, Тегерандын уранды байытуу укугу «сүйлөшүлгүс» экенин кайталап, «Байытуу мүмкүнчүлүгү Иран улутунун сыймыгы жана жетишкендиктеринин бири»,- деди.
