НАТО өлкөлөрү Жакынкы Чыгыштагы согушту талкуулап, аскердик каржылоону көбөйтүүнү чечкен саммиттин алдында бейшембиде Кытай чыгыш жээктеги Циндао шаарында Иран менен Орусиянын коргоо министрлерин кабыл алды.
Бээжин көптөн бери 10 мүчөдөн турган Шанхай Кызматташтык Уюмун (ШКУ) Батыш жетектеген күч блокторуна каршы салмак катары көрсөтүүгө аракет кылып келет жана анын мүчө өлкөлөрүнүн ортосунда саясат, коопсуздук, соода жана илим тармактарында кызматташтыкты чыңдоого умтулууда.
Бул жыйын ошондой эле Түндүк Атлантикалык Альянс (НАТО) лидерлеринин Гаагадагы саммитинен кийинки күнү өтүп жатат. Ал жерде мүчөлөр АКШнын президенти Дональд Трамптын талабын канааттандыруу үчүн коргонуу каржылоосун көбөйтүү чечимине келишкен.
Кытайдын коргоо министри Дун Цзюнь бейшемби күнү Циндаодо өткөн жыйынды "хаос жана туруксуздукка" каршы салмак катары мүнөздөдү. Циндао Кытайдын ири деңиз базаларынын бири болуп саналат.
"Тарыхый өзгөрүү"
Синьхуа мамлекеттик маалымат агенттигине караганда шаршемби күнү Орусиянын, Ирандын, Пакистандын, Беларустун жана башка өлкөлөрдүн коргоо министрлерин кабыл алган Дун: «Кылымдын негизги өзгөрүүлөрү ылдамдап баратканда, бир тараптуулук жана протекционизм күч алууда», - деди.
“Гегемониялык, үстөмдүк кылуучу жана коркутуп-үркүтүүчү аракеттер эл аралык тартипти олуттуу түрдө бузуп жатат,” - деген Дун кесиптештерин “тынчтыкчыл өнүгүү чөйрөсүн биргелешип коргоо үчүн күчтүү аракеттерди көрүүгө” чакырды.
Саммиттин алкагында Дун менен жолугушкан Орусиянын коргоо министри Андрей Белоусов эки өлкөнүн мамилелерин “мурда болуп көрбөгөндөй жогорку деңгээлде” деп баалады.
“Биздин өлкөлөрдүн достук мамилелери бардык багыттар боюнча өнүгүүнүн жогорку динамикасын сактап турат,” - деди.
Кытай өзүн Орусиянын Украинадагы согушунда нейтралдуу тарап катары көрсөтүп келет, бирок Батыш өкмөттөрү анын Москва менен жакын мамилелери экономикалык жана дипломатиялык жактан маанилүү колдоо көрсөтүп жатканын айтышууда.