АКШнын президенти Дональд Трамп Пакистандын армия башчысы, фельдмаршал Асым Мунирди Индия менен согушту токтотууда маанилүү роль ойногону үчүн мактады. Ал эки тарап аймактагы чыңалуу, анын ичинде Иран менен болгон абал жана соода келишими мүмкүнчүлүктөрү тууралуу да сүйлөшкөнүн билдирди.
“Бүгүн фельдмаршал Асым Мунирди кабыл алуу мен үчүн чоң сыймык болду”, – деди Трамп Вашингтондогу түшкү жолугушуудан кийин.
Жолугушуу Ак үйдүн Кабинет бөлмөсүндө өтүп, журналисттер үчүн жабык болду.
“Мен аны согушту токтотууга жардам бергени үчүн ыраазычылык билдирүү максатында чакырдым. Ошондой эле Пакистан менен соода келишими жана аймактык маселелер, анын ичинде Иран боюнча сүйлөштүк”, – деп кошумчалады Трамп.
Түшкү тамак алдында журналисттер менен сүйлөшүп жатып, Трамп Түштүк Азиядагы атаандаштардын ортосундагы кагылышууну токтотууга жардам бергенин дагы бир жолу белгиледи.
“Алар согушууга даярданып жатышкан, экөө тең өзөктүк куралы бар өлкөлөр. Мен эки ири мамлекеттин ортосундагы согушту токтоттум”, – деди ал.
Трамп бул абалды жөнгө салууда генерал Мунирди жана Индиянын премьер-министри Нарендра Модини мактады.
Трамп:“Бул киши (Мунир) Пакистан тараптан абалды жөнгө салууда чоң таасир этти, ал эми премьер-министр Моди Индия тараптан аракет кылды”, – деди.
“Мен Пакистанды жакшы көрөм. Моди да сонун адам. Мен кечээ аны менен сүйлөштүм, Индия менен соода келишимин түзөбүз”, – деп кошумчалады Трамп.
Ак үйдүн басма сөз катчысынын орун басары Анна Келлинин айтымында, жолугушуунун бир себеби генерал Мунирдин жакында жасаган билдирүүлөрү болгон. Анда ал Трампты Индия менен Пакистандын ортосундагы “өзөктүк согуштун” алдын алганы үчүн Нобель сыйлыгына көрсөтүү керектигин айткан.
Кашмир маселеси боюнча ортомчулук
Өткөн айда фельдмаршал наамына көтөрүлгөн Мунир учурда АКШга беш күндүк расмий сапар менен барууда. АКШ Пакистандын эң ири экспорттук рыногу болуп саналат.
Бул сапар Түштүк Азиядагы эки коңшу мамлекеттин ортосундагы чыңалуу күчөгөн учурга туш келди. Өткөн айдагы аскердик тирешүү аларды ачык кагылышууга жакындаткан эле.
Дүйшөмбү күнү Вашингтондо пакистандык америкалыктар менен жолугушууда Мунир Индияны “цивилизациялуу мамлекет” катары аракет кылууга жана аймакта “гегемонияга” умтулбоого чакырды.
Трамп менен Мунирдин жолугушуусу Жакынкы Чыгыштагы чыңалуу күчөгөн учурга туш келди. Израилдин Иранга жасаган соккулары глобалдык коопсуздукка дагы бир көйгөй жараткан эле.
Бул жолугушуу Трамп январь айында Ак үйгө кайтып келгенден бери Исламабад менен Вашингтондун ортосундагы биринчи жогорку деңгээлдеги эки тараптуу байланыш болду.
Трамп Кашмир маселесин чечүү үчүн Индия менен Пакистандын ортосунда ортомчулук кылууну бир нече жолу сунуштаган.
Бирок шаршемби күнү Индиянын тышкы иштер катчысы Викрам Мисри Индиянын премьер-министри Нарендра Моди Трамп менен телефон аркылуу сүйлөшүп, Делинин Пакистан менен Кашмир талашында үчүнчү тараптын ортомчулугун эч качан кабыл албай турганын айтканын билдирди.
Ак үй да, Мамлекеттик департамент да Трамп менен Модинин телефон сүйлөшүүсүнүн мазмуну боюнча эч кандай билдирүү жасаган жок. Индиянын маалыматы боюнча, бул сүйлөшүү 30 мүнөттөн ашыкка созулган.
Индиядан айырмаланып, Пакистан Трампты Индия менен ок атышууну токтотууга жардам бергени үчүн мактап, Кашмир талашында АКШнын ортомчулугуна ачык экенин билдирди.