АКШнын президенти Дональд Трамптын Жакынкы Чыгыш боюнча атайын өкүлү акыркы күндөрү Израилдин премьер-министри Беньямин Нетаньяхуга бир нече жолу телефон чалып, сүйлөшүү тобунун ыйгарым укуктарын кеңейтүүнү жана Палестинанын каршылык көрсөтүүчү Хамас тобу менен сүйлөшүүдө ийкемдүү болууну суранды. Мындай маалыматты израилдик Haaretz гезити жашыруун булакка таянып билдирди.

Учурда Катардын Доха шаарында жүргөн Стив Виткофф бул кадамын Израиль Газадагы геноцидди күчөтүп жаткан учурда жасап жатат. Израилдин экинчи күндөгү катуу аба соккуларында бир нече аймактарда, анын ичинде Хан Юнус жанындагы Европанын Газа ооруканасы комплексинде кеминде 80 палестиналык, анын ичинде аялдар жана 22дей бала набыт болду.

Сүйлөшүүлөр жүрүп жатканына жана Трамптын Жакынкы Чыгышка сапарына карабай Нетаньяху эпке келүүгө каршылык көрсөтүүдө.

Булак гезитке билдиргендей, Израиль, ХАМАСтын 10 барымтадагыны бошотуп, каза болгон израилдиктердин сөөктөрүнүн жарымын өткөрүп бериши үчүн 45 күндүк ок атышпоо жана сүйлөшүүлөрдү караштырган эки жарым ай мурда сунушталган «Виткофф пландарын» карманууну улантууда.

«Yedioth Ahronoth» гезитинин маалыматына караганда, Шин Бет коопсуздук агенттигинин башчысынын орун басары башчылык кылган Израилдин делегациясы Дохада Виткофф жана АКШнын барымтачылар иштери боюнча өкүлү Адам Бейлер менен сүйлөшүүлөрдү өткөрдү. 

Аты аталбаган булактарга шилтеме жасап, гезит Виткофф тараптарды ок атышпоо келишимин кабыл алууга көндүрүү үчүн барымтадагыларды этап-этабы менен бошотуу сыяктуу кошумча сунуштарды да изилдеп жатканын билдирди.

Бирок Израилдин расмийлери согушту токтотуу үчүн бардык барымтадагыларды кайтаруу, Хамасты куралсыздандыруу жана анын жетекчилигин сүргүнгө чыгаруу керек деп ырасташууда.

Нетаньяху согушту узартууда

Шаршемби күнү эртең менен 12-канал АКШнын кысымына карабастан, Израиль делегациясынын мандаты Виткоффтун баштапкы планын гана талкуулоо менен чектелип, андан аркы сүйлөшүүлөргө орун жок деп билдирди.

Хамас бир нече жолу ок атышууну толук токтотууну, Израилдин Газадан чыгып кетишин жана барымтадагы израилдиктерди бошотуунун ордуна палестиналык туткундарды бошотууну камтыган кеңири келишимди сүйлөшүүгө даяр экенин кайталап келген.

Нетаньяху ХАМАСтын куралсыздануусу сыяктуу жаңы шарттарды сунуштады, бирок Израилдин оккупациясы уланып жаткан шартта уюм бул шарттарды четке кагууда.

Оппозициялык депутаттар жана барымтадагы үй-бүлөлөр Нетаньяхуну ашынган оңчул топторду тынчытуу жана саясий бийлигин сактап калуу үчүн согушту узартты деп айыпташууда. 

Кийинчерээк Израилдин бир каналы Виткофф сунуштаган жаңы сунушту Хамастын оң сигналдарына жана ортомчулар кабыл алганына карабастан Нетаньяху тарабынан четке кагылганын билдирди.

12-канал бул план Виткоффтун Дохага жасаган иш сапары учурунда сунушталганын билдирди.

Отчетто Нетаньяхунун согушту токтотууну камтыбаган жарым-жартылай келишимге умтулуусун улантканы айтылат.

Израилдин сүйлөшүү тобу Дохага шейшемби күнү Виткофф менен Бохлердин алдына келип, ортомчулуктун акыркы айлампасы боюнча сүйлөшүүлөрдү баштады. Каир, Доха жана Вашингтон Трамптын январь айында экинчи мөөнөтүн баштагандан берки биринчи сапары аяктаганга чейин макулдашууга жетишүүгө үмүттөнүшөт.

Израил Газада 58 жараны барымтада экенин, алардын 20сы тирүү деп эсептейт. Ошол эле учурда, укук коргоо уюмдарынын маалыматы боюнча, Израилдин түрмөлөрүндө 9900дөн ашуун палестиналык камакта, алардын көбү кыйноо, туура эмес тамактануу жана медициналык кароосуздук сыяктуу катаал мамилеге туш болушат.

Газадагы геноцид

19-январда Египет менен Катар АКШнын колдоосу менен башталган ок атышпоо жана туткундарды алмаштыруу келишимин Израиль марттын башында бузган. Хамас келишимдин шарттарын сактаган болчу. 

Израил армиясы 2023-жылдын октябрынан бери көбү аялдар жана балдар болгон 65 миңден ашуун палестиналыкты өлтүрдү. Бомбаланган үйлөрдүн урандыларынын астында 11 миңге жакын палестиналык көмүлгөнү болжолдонууда.

Эл аралык кылмыш соту былтыр ноябрда Нетаньяху менен мурдагы коргоо министри Йоав Галлантты Газадагы согуш кылмыштары жана адамзатка каршы кылмыштары үчүн камакка алууга ордер чыгарган.

Израилдин аймактагы согушу үчүн Эл аралык Сотто геноцид иши да каралууда.