Дүйнөлүк банк Сирияга ишенимдүү жана жеткиликтүү электр инфраструктурасын калыбына келтирүүгө жардам берүү үчүн 146 миллион долларлык грантты бекитти. Бул он жылдан ашуун убакытка созулган согуштан кийин өлкөнүн инфраструктурасын кайра куруу аракеттеринде чоң кадам болуп саналат.
Бейшемби күнкү билдирүүсүндө Дүйнөлүк банк бул грант өлкөнүн көпчүлүк бөлүгүн күйүүчү майдын тартыштыгы жана үзгүлтүксүз электр өчүрүүлөр менен күрөшүүгө мажбур кылган 14 жылдык жаңжалдан улам олуттуу жабыркаган электр инфраструктурасын реабилитациялоону каржылай турганын билдирди.
Сириянын энергетика министри Мохаммед аль Башир бул чечимди кубаттап, каражаттар "стратегиялык долбоорлорду" колдоого, анын ичинде Сириянын электр тармагын Түркия жана Иордания менен кайрадан туташтырууга жардам берерин айтты.
"Бул Сириянын энергетикалык коопсуздугу жана экономикасын калыбына келтирүү үчүн маанилүү кадам", - деди аль-Башир Дүйнөлүк банкка көрсөткөн колдоосу үчүн ыраазычылык билдирип.
Түркиянын кеңейип жаткан ролу
Бул билдирүү, Түркиянын Сириянын согуштан кийинки калыбына келтирүү иштериндеги колдоосу күчөп жаткан мезгилге туш келди.
Май айында Түркиянын энергетика министри Алпарслан Байрактар Анкаранын Сирияга жылына эки миллиард куб метр жаратылыш газын жеткирүү боюнча эки тараптуу келишимди жарыялаган. Бул келишим 1,300 мегаваттка чейин электр энергиясын өндүрүүгө жана Сириянын электр энергиясынын тартыштыгын жеңилдетүүгө шарт түзөт деп күтүлүүдө.
Дамаскка барган Байрактар Түркиянын ошондой эле чукул муктаждыктарды канааттандыруу үчүн Сирияга кошумча 1000 мегаваттык электр энергиясын түздөн-түз камсыздай турганын айтты. Газ жана электр энергиясы боюнча келишим Анкаранын Сириянын туруктуулугу жана калыбына келиши үчүн узак мөөнөттүү стратегиялык милдеттенмесинин белгиси катары каралды.
Бир нече күндөн кийин Түркиянын вице-президенти Жевдет Йылмаз Анкарада Сириянын президенти Ахмад аль Шараа менен жолугушуп, Сириянын экономикасын калыбына келтирүүгө карата жогорку деңгээлдеги сүйлөшүүлөрдү өткөрдү. Эки тарап инвестицияларды тартуу, коомдук кызматтарды кайра куруу жана санкциялардан кийинки кеңири калыбына келтирүү үчүн каржылык жана структуралык реформалардын жол картасынын үстүндө иштешти.
Калыбына келтирүү жана алдыдагы узак жол
Эл аралык жана аймактык катышуулар күчөгөнүнө карабастан, Сириянын калыбына келүү жолу татаал жана морт бойдон калууда.
Өлкөнүн энергетикалык инфраструктурасынын чоң бөлүгү талкаланып же жараксыз абалга келген, ал эми эл аралык донорлор саясий белгисиздик жана чечилбеген гуманитардык маселелерден улам калыбына келтирүү каражаттарын берүүдө этияттык кылышууда.
Ошентсе да, бейшемби күнкү билдирүү айрым жылыштар болуп жатканын көрсөтөт. Дүйнөлүк банктын гранты жана Түркиянын аймактык кепил жана энергетикалык өнөктөш катары кеңейип жаткан ролу Сириянын шашылыш өнүгүү муктаждыктарын чечүү боюнча эл аралык аракеттердин көбүрөөк координацияланган багытка өтүшүнүн белгиси болушу мүмкүн.