Тегеран ишемби күнү АКШнын ирандыктарга жана негизинен Жакынкы Чыгыш менен Африканын 11 өлкөсүнүн жарандарына киргизген саякатка тыюу салуусун айыптап, Вашингтондун бул чечимин "расисттик менталитеттин көрүнүшү" деп мүнөздөдү.
Ирандын Тышкы иштер министрлигинин чет өлкөлөрдөгү ирандыктар боюнча башкы директору Алиреза Хашеми-Раджа 9-июнда күчүнө кире турган чараны “америкалык саясатчылардын арасында үстөмдүк кылуучу жана расисттик менталитеттин үстөмдүгүнүн ачык далили” деп мүнөздөдү.
Министрликтин билдирүүсүндө Хашеми-Ража бул чечим тууралуу "америкалык чечим кабыл алуучулардын иран элине жана мусулмандарга карата терең душмандыгынын белгиси" деп кошумчалады.
АКШ президенти Дональд Трамп шаршемби күнү Колорадо штатында Израилди колдогон митингде молотов коктейли менен кол салуу болгондон кийин, улуттук коопсуздукту шылтоо кылып, биринчи мөөнөтүндөгү саякаттоого тыюу салууну эске салган кеңири чектөөлөрдү кайрадан киргизген президенттик жарлыкка кол койду.
Хашеми-Раджа бул саясаттын “эл аралык укуктун негизги принциптерин бузгандыгын” жана “миллиондогон адамды улутуна же динине карап саякаттоо укугунан ажырата” тургандыгын айтты.
Министрликтин өкүлү бул тыюу салуунун дискриминациялык мүнөзгө ээ экенин жана "АКШ өкмөтү үчүн эл аралык жоопкерчиликке алып келерин" белгилеп, бирок кенен түшүндүрмө берген жок.
Трамптын тыюу салуусу
Ирандан тышкары, АКШнын тыюусу Афганистан, Мьянма, Чад, Конго-Браззавиль, Экватордук Гвинея, Эритрея, Гаити, Ливия, Сомали, Судан жана Йемендин жарандарына да багытталган. Жети башка өлкөнүн жарандарына жарым-жартылай тыюу салынган.
АКШ Ирандан тышкары эң көп ирандык жамаат жашаган өлкө болуп саналат.
Тегерандын Тышкы иштер министрлигинин маалыматы боюнча, 2020-жылы АКШда болжол менен 1,5 миллион ирандык жашаган.
Иран менен АКШ дипломатиялык мамилесин 1979-жылдагы революциядан көп өтпөй үзгөн.