Түркия Грециянын жаңы жарыяланган «Деңиз мейкиндигин пландоо» (MSP) планынын айрым бөлүктөрүн катуу сынга алып, пландын Түркиянын Эгей деңизиндеги жана Чыгыш Жер Ортолук деңизиндеги деңиз юрисдикциясына карама-каршы келгенин жактады.
Тышкы иштер министрлигинен шаршемби күнү жасалган билдирүүдө Афинанын мындай бир тараптуу кадамдарынын Түркия үчүн эч кандай юридикалык күчү жана натыйжасы жок экени дагы бир жолу баса белгиленди.
«Европа Биримдиги мыйзамдарына ылайык Греция жарыялаган «Деңиз мейкиндигин пландоодо» (DMP) көрсөтүлгөн аймактардын айрымдары биздин өлкөнүн Эгей деңизиндеги жана Чыгыш Жер Ортолук деңизиндеги деңиз юрисдикция аймактарын бузуп жатат» деп айтылды.
Turkish Foreign Ministry sources call the incident an unacceptable attempt to undermine Turkish-Greek relations.
Түркия диалогду жактаган позициясын ырастайт
Министрлик жабык же жарым-жартылай жабык деңиздерде бир тараптуу демилгелерден качуу керектигин баса белгилеп, эл аралык деңиз укугунун жээктеги мамлекеттердин кызматташуусун кубаттай турганын эске салды.
«Ушул контекстте Түркия Эгей деңизинде Греция менен кызматташууга ар дайым даяр»,деген билдирүүгө орун берилип, Анкаранын чыңалуунун күчөгөнүнө карабастан диалогго ачык экени белгиленди.
«Мурунку аракеттердин эч кандай юридикалык негизи жок»
Министрлик Грециянын буга чейин жасаган ушуга окшош демилгелери жана болооору болду (фаит аккомпли) деген аракеттери да эч кандай юридикалык салмакка ээ болбогонун билдирди.
Түркия акыркы демилгелердин да укуктук жана дипломатиялык жактан натыйжасыз болорун жактады.
«Бул чечимдер жана ишке ашкан аракеттер кечээкидей бүгүн да, эртең да өлкөбүз үчүн эч кандай юридикалык кесепеттерге алып келбейт», - деп айтылат билдирүүдө.
Turkish Finance Minister Mehmet Simsek emphasises the need to modernise the 1995 Türkiye-EU Customs Union, urging its expansion to public procurement, services, and agriculture to unlock significant economic potential.
2023-жылкы Афина декларациясына шилтеме
Анкара ошондой эле эки өлкөнүн ортосунда 2023-жылдын 7-декабрында кол коюлган Достук мамилелер жана жакшы коңшулук Афина декларациясын эске салып, бул документтин эки тараптуу көйгөйлөрдү чечүү үчүн жол көрсөтүүчү негиз болоорун билдирди.
«Түркия көйгөйлөрдү эл аралык укуктун, теңчиликтин жана жакшы коңшулаштыктын негизинде чечүү үчүн чын ыкластуу жана ар тараптуу мамиленин кабыл алынышы керек» деген позициясын карманууда» делди.
Түркия өзүнүн деңиз планын сунуштайт
Грециянын ДМПсына жооп катары Түркия өзүнүн деңиз мейкиндигин пландоосун ЮНЕСКОго жана БУУнун тиешелүү органдарына тапшыра турганын жарыялады.
Бул кадам Түркиянын деңиздеги ыйгарым укуктарын баса белгилөө жана Грециянын чектен чыгуусуна каршы туруу максатын көздөйт.
Бул акыркы кырдаал түрк-грек карым-катнаштарында эки өлкө тең дипломатия жана өз ара урмат көрсөтүүнү баса белгилеген ийкемдүү мезгилге туш келди. Грециянын деңиз дооматтары бул жакшы ниеттин чектерин бузуу аракетин көрүп жатат.
