Ирандын тышкы иштер министри Аббас Арагчи ушул аптада Москвага барып, Оманда АКШ менен өткөрүлгөн акыркы ядролук сүйлөшүүлөрдү талкуулайт. Бул тууралуу дүйшөмбү күнү Ирандын тышкы иштер министрлигинин өкүлү билдирди.
Ишемби күнү Арагчи Маскатта АКШнын Жакынкы Чыгыш боюнча атайын өкүлү Стив Виткофф менен жолугушту. Бул 2015-жылдагы келишим бузулгандан берки Иран менен АКШнын эң жогорку деңгээлдеги ядролук сүйлөшүүлөрү болуп калды.
Тышкы иштер министрлигинин басма сөз катчысы Исмаил Бакайи: «Аббас Арагчи дем алыш күндөрү Москвага барат», - деп айтып бул сапардын «алдын ала пландалганын» жана «Маскат сүйлөшүүлөрүнө байланыштуу акыркы окуяларды талкуулоо үчүн мүмкүнчүлүк болоорун» кошумчалады.
Иран менен АКШ ишемби күнкү сүйлөшүүлөрдү «конструктивдүү» деп мүнөздөштү.
Бул сүйлөшүүлөр, АКШнын президенти Дональд Трамптын Ирандын жогорку лидери Аятолла Али Хаменейиге ядролук сүйлөшүүлөрдү баштоо тууралуу кат жөнөтүп, Тегеран баш тартса аскердик чаралар көрүлүшү мүмкүн экенин эскерткенден бир нече жума өткөндөн кийин болду.
Ирандын жакын өнөктөшү болгон Орусия жана Кытай акыркы жумада Ирандын ядролук программасы боюнча сүйлөшүүлөрдү өткөрүштү. Москва Иран менен АКШнын сүйлөшүүлөрүн кубаттап, дипломатиялык чечимди колдоду жана кандайдыр бир аскердик кагылышуунун «глобалдык апаат» болорун эскертти.
Иран менен АКШнын кийинки сүйлөшүүлөрү 19-апрель ишемби күнү өтөт деп пландалууда. Иран бул сүйлөшүүлөрдүн кайда өтөрүн тактаган жок, бирок Нидерландиянын тышкы иштер министри жана дипломатиялык булактар кийинки сүйлөшүүлөрдүн Италиянын борбору Римде өтүшү мүмкүн экенин айтышты.
«Кызыл сызыктар»
IRNA мамлекеттик маалымат агенттиги сүйлөшүүлөр Европада өтөрүн билдирип, бирок кененирээк маалымат берген жок.
Бакайи сүйлөшүүлөрдүн кийинки айлампасы Омандын арачылыгы астында кыйыр түрдө улана турганын, түз сүйлөшүүлөрдүн “натыйжалуу” жана “пайдалуу” эмес экенин айтты.
Ал буга чейин алдыдагы сүйлөшүүлөрдө “өзөктүк маселе жана санкцияларды алып салуу” гана талкууланарын, АКШ менен башка маселелер боюнча сүйлөшүүлөр болбой турганын билдирген.
Жекшемби күнү кечинде IRNA агенттиги, Тегерандын аймактагы таасири жана ракеталык мүмкүнчүлүктөрү сүйлөшүүлөрдөгү «кызыл сызыктар» экенин кабарлады.
2018-жылы Дональд Трамптын биринчи президенттик мөөнөтүндө Вашингтон 2015-жылкы өзөктүк келишимден чыгып, Тегеранга каршы катаал санкцияларды кайра киргизген.
Иран АКШ келишимден чыккандан кийин бир жыл бою өз милдеттенмелерин аткарууну улантты, бирок андан бери акырындап келишимге болгон милдеттенмесин азайта баштады.
Иран өзөктүк куралга умтулуп жатат деген айыптоолорду дайыма четке кагып келет.
Бакайи Бириккен Улуттар Уюмунун өзөктүк көзөмөл агенттигинин башчысы Рафаэль Гроссинин жакынкы күндөрү Тегеранга барарын, бирок сапарынын чоо-жайынын дагы эле тактала электигин айтты.
Гросси X платформасында ушул жумада Тегеранга барарын тастыктап: «Дипломатиялык чечимдер өтө зарыл болуп турган учурда Агенттик менен үзгүлтүксүз кызматташуу маанилүү», – деп жазды.
Атомдук энергия боюнча эл аралык агенттиктин башчысы ноябрда Иранга барып, президент Масуд Пезешкян баш болгон жогорку даражалуу жетекчилер менен жолугушууларды өткөргөн.