Ова е визија директно од Ѕвездените патеки.

Стартап од Велика Британија наречена Пулсар Фјужн (Pulsar Fusion) ги претстави плановите за мотор на вселенско летало што ќе користи нуклеарна фузија како свој темелен погонски систем, што би можело драматично да го забрза меѓупланетарното патување.

За разлика од нуклеарната фисија што се користи во некои постари вселенски летала, која ги дели атомите за да генерира енергија, фузијата ги имитира високоенергетските реакции во ѕвездите, комбинирајќи лесни атоми како водород за да формираат потешки атоми, ослободувајќи огромна моќ во процесот.

„Фузијата не сака да работи во атмосфертаа“, рече Ричард Динан, основач и главен извршен директор на Пулсар.

„Вселената е многу пологично, поразумно место за фузија, бидејќи тоа е местото каде што таа сака да се случи во секој случај“.

НАСА долго време проценуваше дека патувањето со екипаж до Марс би било приближно тригодишно патување.

Глобалната трка до Марс ја водат Спејс Икс и НАСА, при што приватната компанија на Илон Маск има за цел лансирање на Старшип без екипаж уште во 2026 година, најверојатно проследено со мисии со екипаж веќе во 2029 година. НАСА поддржана од владата цели на мисии со екипаж во 2030-те.

Меѓу петте основни опасности наведени во Хјумен Рисрч Програмата на НАСА, оддалеченоста од Земјата претставува предизвици кои влијаат на секој аспект од мисијата на Марс.

Тие вклучуваат доцнење на комуникацијата до 20 минути во секој правец, продолжена изложеност на вселенско зрачење, ограничен пристап до медицинска интервенција и невозможност за брзо враќање во случај на итен случај, како што е наведено на веб-страницата на НАСА.

Погонскиот пробив како оној на Пулсар Фузија, доколку се реализира, може да помогне да се ублажат овие ризици со олеснување на факторот на растојание.

Како функционира науката

На Земјата, за создавање на енергија на фузија потребни се огромни температури- потопли од површината на Сонцето и моќни магнетни полиња за да ја задржат добиената плазма, супа од наелектризирани честички.

Децениското истражување допрва треба да произведе нето-позитивен принос на енергија. Но Пулсар верува дека самиот простор, со својот вакуум и екстремни услови, може да понуди поприроден амбиент за такви реакции.

Идејата е да се изгради ракета која емитира „нуклеарен издувен гас“, исфрлајќи наелектризирани честички со извонредна брзина за да го придвижи вселенското летало напред.

Наречена „Санбрд“, оваа ракета ќе биде придвижувана од хелиум-3, редок и скап изотоп за кој се смета дека го има во изобилство на Месечината, но е редок на Земјата.

Динан замислува орбитални „станици за полнење“ каде што леталата со погон на фузија би можеле да се вкотват и да полнат гориво, слично на меѓупланетарни бензински пумпи.

„Ги исклучувате вашите неефикасни мотори со согорување и користите нуклеарна фузија во поголемиот дел од вашето патување“, вели тој. 

Еден центар би можел да орбитира околу Земјата, друг во близина на Марс, со ракети Санбрд да се движат меѓу нив.

Секоја ракета би била висока над 30 метри и би била обвиткана во оклоп за да ја заштити од вселенско зрачење и удари од микрометеорити.

Со проценета цена од 90 милиони долари за ракета- главно поради горивото хелиум-3 - овие не би биле обични вселенски летала.

Временската рамка е амбициозна. Компанијата се надева дека ќе спроведе мал тест за фузија во орбитата до 2027 година, користејќи го она што го нарекува „линеарен експеримент за фузија“ за да ги потврди клучните системи.

Целосно оперативен прототип, сугерира компанијата, би можел да следи во рок од пет години, под претпоставка дека финансирањето ќе остане непроменето.

Глобална трка

За прв пат теоретизирана во 1920-те и демонстрирана во лаборатории до 1930-те, нуклеарната фузија долго време ги плени научниците како сила што го напојува Сонцето.

Речиси еден век, таа се води како речиси неограничен извор на енергија- почист, побезбеден и поодржлив од нуклеарната фисија, но сепак многу потежок да се контролира.

Меѓутоа, во последниве години, истражувањето за фузијата влезе во нова фаза, онаа дефинирана со интензивирање на глобалната конкуренција.

Во 2024 година, американската влада одвои приближно 790 милиони долари за програми за наука за фузија, како што беше забележано за време на конференцијата на Здружението на индустријата за фузија (ФИА).

Во меѓувреме, Кина инвестираше околу 1,5 милијарди долари годишно во истражување за фузија - речиси двојно повеќе од посветеноста на американската влада таа година.

Во јануари 2025 година, кинескиот експериментален напреден суперспроводлив Токамак, или ИСТОК, честопати наречен „вештачко сонце“, постави светски рекорд одржувајќи температури во плазмата над 100 милиони Целзиусови степени за повеќе од 1.000 секунди.

Доколку биде успешна, ракетата Санбрд на британскиот стартап би можела да ја позиционира Велика Британија како сериозен конкурент во трката за фузија, што ќе означи пресвртница во истражувањето на вселената.

Извор: ТРТ Ворлд