Павел Чехал смета дека чешката компанија за која работи лесно би можела да генерира повеќе бизнис за своите ракетни и беспилотни мотори за да ја удвои својата работна сила, само ако можеше да најде персонал.

Неговата дилема ја делат многу одбранбени компании во Европа, каде што владите ги зголемуваат трошоците за муниција, тенкови и друго оружје како одговор на предупредувањата на американскиот претседател Доналд Трамп дека не треба толку многу да се потпираат на Вашингтон.

Чехал е потпретседател за операции во ПБС Груп (PBS Group), чиј производствен погон во Велка Битеш, на два часа возење од Прага, вработува 800 луѓе. Тој бара повеќе.

„Доколку беа достапни на пазарот на трудот, веднаш би ги вработиле повеќето од нив. Имаме бизнис за тоа“, изјави тој за Ројтерс, додавајќи дека фирмата ги зголемила платите за 8% минатата година и планира уште едно зголемување од 10% во 2025 година за да привлече таленти.

„Сега вработуваме на сите нивоа на компанијата.“

Иако се очекува дека буџетот за одбрана од 800 милијарди евра на блокот ќе создаде стотици илјади работни места во следната деценија, потребните специјално обучени инженери за вештачка интелигенција, научници за податоци, заварувачи и механичари се во недостиг.

Ројтерс разговараше со повеќе од десетина компании, регрутери и работници кои рекоа дека заедно со зголемувањето на платите и бенефициите, производителите на оружје крадат од други сектори и бараат потенцијални регрути меѓу локалните ученици и студенти.

Групацијата ПБС направи чекор подалеку од соработката со училиштата и универзитетите, изјави Милан Мачолан, извршен директор на производствениот погон во Велка Битеш: „Исто така, започнавме сопствено училиште за обука каде што генерираме свои вработени“.

Од инвазијата на Русија на Украина во 2022 година, 78% од трошоците за воени набавки на ЕУ отидоа надвор од блокот, а само САД

осигураа 63%, покажуваат податоците на Европската комисија, делумно затоа што одбранбениот сектор на Европа е фрагментиран меѓу државите.

ЕУ планира да премести голем дел од таа набавка во Европа и се надева дека нејзината нова Унија за обука на вештини и стратегија за вработување ќе помогне да се пополни јазот во регрутирањето во одбраната. Во меѓувреме, во Русија, вработувањето од страна на добро финансираниот сектор за оружје предизвикува недостиг на работна сила на други места.

Загриженост за конкурентноста

Француско-германската компанија КНДС (KNDS), која ја произведува самоодната хаубица ЦЕЗАР (CАESAR) што се користи во Украина, ги прошири смените на главната производствена локација на компанијата во Бурж во централна Франција и го зголемува вработувањето за 50% годишно.

Вработувањето останува клучно прашање, рече Николас Шамуси, генерален директор на КНДС Франција, додавајќи дека постои ограничување за тоа колку можат да ги зголемат платите.

„Не заборавајте дека сме во воена економија, но сме и во економска војна. Ако нашите плати се зголемат на неконтролиран начин, ќе бидеме помалку конкурентни“, рече тој.

Експертите за вештачка интелигенција кои можат да развиваат автономни системи за оружје, како и луѓето со експертиза во производи произведени во мали количини, се особено барани, рекоа учесниците во индустријата.

„Нема да произведуваме ЦЕЗАР на ист начин како Пежо 308. Мораме да совладаме многу, многу специфично знаење кое бара многу специфични вештини. А тие се ретки на пазарот на трудот“, рече портпаролот на KНДС, Габриел Масони.

Зголемувањето на трошоците за одбрана на 3% од БДП од сегашната цел на НАТО од 2% би барало дури 760.000 нови квалификувани работници во Европа, соопшти советодавната компанија Керни (Kearney) во неодамнешен извештај.

„Независноста на одбранбената политика во Европа би била можна само ако локалниот удел во трошоците за одбрана драматично се зголеми, што пак би можело дополнително да го влоши недостигот на персонал“, напиша партнерот на Керни, Гвидо Хертел, во извештајот.

„Рајнметал“ - најголемиот производител на муниција во Европа - планира да ја зголеми својата работна сила за околу 29%, или до 9.000 вработени до 2028 година, првенствено со развивачи на производи, инженери, заварувачи и електронски техничари, изјави компанијата за „Ројтерс“.

Градителот на подморници и фрегати „Тисенкруп Марин Системс“ бара до 1.500 работници за своето бродоградилиште во Висмар, северна Германија. Ги пребарува саемите, но вели дека недостигот на СTEM експерти обучени по математика, ИТ или науки е предизвик, став што го дели и Леонардо во Италија.

„Во минатото, фактот дека нудевме безбедни, квалитетни договори беше доволен за да го гарантира нашето лидерство, но денес младите луѓе претпочитаа други сектори пред индустријата“, рече компанијата за воздухопловство и одбрана, која се насочува кон универзитети и технички училишта.

Годефрој Џордан, генерален менаџер во „Хедхантинг Фактори“, компанија за регрутирање со седиште во Париз, е специјализирана за пронаоѓање механичари, системски инженери и техничари за некои од 4.000 мали и средни добавувачи на одбранбената индустрија во Франција.

„Луѓето што ги таргетираме се на работни места каде што никогаш не биле барани, дури немаат ни ЦВ“, изјави Џордан за Ројтерс. „Кога ги повикуваме, мислат дека е измама“.

„Ова не е проблем со финансиите; тоа е проблем со човечките ресурси бидејќи нема вештини“, додаде тој.

Побарувачка за автомобилски работници 

Емрулах Карача, кој работи во фабриката Гифхорн на добавувачот на автомобили Континентал, која наскоро ќе биде затворена, размислува за префрлање во Рајнметал, кој управува со фабрика околу 50 км северно.

Но таткото на три деца, кој се обучил да стане оператор на машини специјализиран за технологија на пластика, разгледувал и други опции без тричасовното патување.

„25 години го имав луксузот... да стигнам на работа за пет минути“, рече тој.

Проблемите во автомобилската индустрија ѝ помогнаа на чешката компанија за производство на муниција и гранати СТВ Груп (STV Group) да регрутира дел од повеќе од 200 луѓе што има за цел да ги додаде во својот погон Високе Мито, на 155 км од Прага до средината на следната година, изјави нејзиниот претседател, Дејвид Хац.

„Со влошувањето на ситуацијата во автомобилската индустрија, сега сме, за прв пат по долго време, во ситуација каде што можеме малку да избереме меѓу луѓето.“

Оливер Доер, извршен директор на германскиот производител на сензори и радари Хенсолд (Hensoldt), изјави за Ројтерс дека компанијата ги повикува и ги цени поранешните автомобилски работници затоа што се навикнати на производство „точно на време“.

„Тука се надеваме дека ќе добиеме стручност што ќе нè поддржи на овој пат кон сериско производство, кон зголемување на производството“, рече тој.

Извор: Ројтерс