Речиси 60 отсто од сите возрасни и една третина од сите деца во светот ќе бидат со прекумерна тежина или дебели до 2050 година, доколку владите не реагираат, се вели во големата нова студија објавена во медицинското списание Лансет по повод Светскиот ден на дебелината на 4 март.
Светскиот ден на дебелината се одбележува како можност да се поттикнат луѓето да ги препознаат причините за дебелината, да станат свесни за факторите на ризик за живеење со дебелина и да споделат искуства.
Авторите на студијата користеле податоци од 204 земји за да направат мрачна слика за она што е опишано како еден од најголемите здравствени предизвици на векот.
„Невидената глобална епидемија на прекумерна тежина и дебелина е длабока трагедија и монументален општествен неуспех“, рече водечкиот автор Емануела Гакиду од американскиот Институт за здравствена метрика и евалуација (ИХМЕ).
Бројот на луѓе со прекумерна тежина или дебели луѓе ширум светот е зголемен од 929 милиони во 1990 година на 2,6 милијарди во 2021 година, покажа студијата.
Без сериозни промени, истражувачите проценуваат дека 3,8 милијарди возрасни лица ќе бидат со прекумерна тежина или дебели за 15 години - тоа е околу 60 отсто од возрасната популација во светот до 2050 година.
Ако продолжат сегашните трендови, глобалните стапки на возрасни со прекумерна тежина и дебели се предвидува да достигнат 57,4 отсто за мажи и 60,3 отсто за жени до 2050 година, се вели во студијата.
Светските здравствени системи ќе бидат под огромен притисок, предупредуваат истражувачите, при што се очекува дека дотогаш околу четвртина од дебели луѓе во светот ќе бидат над 65 години.
Тие, исто така, предвидуваат зголемување на дебелината од 121 процент кај децата и адолесцентите ширум светот.
Третина од сите дебели млади луѓе ќе живеат во два региона- Северна Африка и Блискиот Исток, и Латинска Америка и Карибите- до 2050 година, предупредија истражувачите.
„Но не е доцна да се дејствува“, вели коавторот на студијата Џесика Кер од Детскиот истражувачки институт Мардок во Австралија.
„Потребна е многу посилна политичка посветеност за промена на исхраната во рамките на одржливите глобални системи за храна“, рече таа.
Оваа посветеност е потребна и за стратегии „кои ја подобруваат исхраната на луѓето, физичката активност и животната средина, без разлика дали се работи за премногу преработена храна или нема доволно паркови“, вели Кер.
Повеќе од половина од возрасните со прекумерна тежина или дебели во светот веќе живеат во само осум земји - Кина, Индија, САД, Бразил, Русија, Мексико, Индонезија и Египет, се вели во студијата.
„Иако лошата исхрана и седечки начин на живот се очигледни двигатели на епидемијата на дебелина, „останува сомнежот“ за основните причини“, вели Торкилд Соренсен, истражувач од Универзитетот во Копенхаген, кој не бил вклучен во студијата.
На пример, социјално исклучените групи имаат „конзистентна и необјаснета тенденција“ кон дебелина, рече тој во сродниот коментар во „Лансет“.
Истражувањето се заснова на бројки од студијата на ИХМЕ, која обединува илјадници истражувачи ширум светот и е финансирана од Фондацијата Бил и Мелинда Гејтс.