Συνεχίζω τα γυρίσματα της ολοκαίνουργιας τηλεοπτικής μου εκπομπής, «Where to Next» στο TRT World. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει τον μισό κύκλο, και είναι πραγματικά προνόμιο να εξερευνώ περιοχές της Τουρκίας πέρα από την Ιστάνμπουλ και την Καππαδοκία.
Αν νομίζετε λοιπόν ότι ξέρετε την Τουρκία, ξανασκεφτείτε το. Ξεχάστε τις παραλίες του Μπόντρουμ ή την τρέλα της Ιστάνμπουλ. Ελάτε να σας πάω σε μέρη πέρα από τα συνηθισμένα, όπως το Καρς, και μάλιστα τον χειμώνα. Είχα επισκεφτεί αυτό το μέρος μια φορά στο παρελθόν, σε ένα περιπετειώδες ταξίδι χωρίς αεροπλάνο από την Ταϊλάνδη στην Ιρλανδία. Αλλά τότε είχα περάσει βιαστικά από τα ανατολικά της Τουρκίας.
Επέστρεψα αυτή τη φορά για να το ζήσω σωστά. Πώς είναι λοιπόν εδώ τον χειμώνα; Ένας χιονισμένος, παραμυθένιος τόπος κρυμμένος στη μακρινή βορειοανατολική γωνιά, γεμάτος πλούσια κουλτούρα, με ένα φαγητό απίστευτο, και τοπία που σε μεταφέρουν σε ένα χειμωνιάτικο παραμύθι.
Πώς πηγαίνεις στο Καρς
Πρώτα απ’ όλα — το ταξίδι για να πας εκεί είναι από μόνο του μια περιπέτεια. Μπορείς είτε να φτάσεις με πτήση εσωτερικού από την Ιστάνμπουλ είτε, για τους αληθινούς λάτρεις της περιπέτειας, να πάρεις το Eastern Express, ένα νυχτερινό τρένο που διασχίζει τη χιονισμένη Ανατολία για 24 ώρες. Αυτή τη φορά επέλεξα την πτήση· οι προθεσμίες είναι προθεσμίες, φίλοι μου!
Πρόγραμμα στο Καρς
Στο blog θα βρείτε τόσο το δικό μου γενικό πρόγραμμα στo Καρς, όπως το έζησα, όσο και ένα προτεινόμενο για εσάς. Έχω μια ολόκληρη ομάδα για τα γυρίσματα, οπότε μπορείτε να εμπιστευτείτε αυτό το πρόγραμμα περισσότερο από ποτέ! Πάμε να ανατρέξουμε:
Ημέρα 1η: Πάγος, Άλογα και Χήνες: Λίμνη Τσιλντίρ
Το Καρς είναι αλλιώτικο τον χειμώνα. Η περιπέτειά μας ξεκίνησε στην παγωμένη έκταση της Λίμνης Τσιλντίρ, όπου ο πάγος ήταν τόσο παχύς που μπορούσες να οδηγήσεις αυτοκίνητο πάνω του (αν και δεν το συνιστώ — προτιμήστε τις βόλτες με έλκηθρο, πολύ πιο ινσταγκραμικές).
Οι ντόπιοι οργανώνουν αυτές τις όμορφες βόλτες με έλκηθρο — με κουδουνάκια, πολύχρωμα χαλάκια — είναι πραγματικά μαγικό. Φανταστείτε vibes Λαπωνίας, αλλά με τουρκικό τσάι αντί για υπερτιμημένη ζεστή σοκολάτα.
Πιάτο Χήνας στο Kars Kaz Evi
Εκείνο το βράδυ, μετά από μια παγωμένη διαδρομή προς την πόλη του Καρς, ήταν η ώρα για το απόλυτο πιάτο της περιοχής: χήνα. Το διάσημο εστιατόριο Kars Kaz Evi μας έφερε αργοψημένη χήνα με τραγανή χρυσαφένια πέτσα, σερβιρισμένη πάνω σε πλιγούρι που έχει απορροφήσει όλη τη νοστιμιά από το πλούσιο, λιπαρό ζουμί της. Όνειρο. Όπως ξέρετε, δεν είμαι λάτρης των πουλερικών, οπότε απλά παρακολούθησα την πανδαισία από απόσταση.
Όλα καλά μέχρι που εμφανίστηκαν ντόπιοι καλλιτέχνες και με έβαλαν να χορέψω (χάλια) και μετά με ξάπλωσαν κάτω, μου τοποθέτησαν ένα ξύλο πάνω στην κοιλιά και άρχισαν να πετούν μαχαίρια. Εκεί… ίδρωσα!
Ημέρα 2η: Τυρί, Τυρί και Περισσότερο Τυρί
Χωριό Μπογάτεπε: Τυροκατάσταση
Πιστεύω ειλικρινά ότι πολλοί αγνοούν το πόσο γνωστή είναι η Τουρκία για τα τυριά της. Είναι εξαιρετικής ποιότητας. Και το Καρς είναι ένας από τους σημαντικότερους προορισμούς της χώρας. Έτσι, το επόμενο πρωί, κατευθυνθήκαμε στο χωριό Μπογάτεπε, την πρωτεύουσα του τυριού στην Τουρκία. Στα ψηλά χιονισμένα βουνά, εδώ και γενιές παράγεται τo Kars Gravyeri.
Συναντήσαμε ανθρώπους που φτιάχνουν το τυρί και παρακολουθήσαμε την όλη διαδικασία - αγνό, φρέσκο γάλα, χειροποίητα ξύλινα πιεστήρια, παραδοσιακή πυτιά. Αν είστε τυχεροί, μπορεί να σας προσφέρουν "civil peyniri" – το ιδιαίτερο αποξηραμένο τυρί με ίνες.
Μουσείο Τυριού Καρς
Στη συνέχεια επιστρέψαμε στην πόλη για να επισκεφθούμε το Μουσείο Τυριού Καρς — το οποίο, πληροφοριακά, είναι το μεγαλύτερο μουσείο τυριού στον κόσμο. Στεγασμένο σε ένα οθωμανικό οχυρό 250 ετών, έχει κάτι το ξεχωριστό και κάτι το... 'τυρένιο' ταυτόχρονα.
Βραδινό στο Συριακό Εστιατόριο
Ολοκληρώσαμε τη δεύτερη μέρα σε ένα μικρό και ζεστό συριακό εστιατόριο, κρυμμένο σε έναν χιονισμένο δρόμο. Αρνίσια κεμπάπ, σούπα φακής, ατελείωτο τσάι. Το Καρς είναι γεμάτο εκπλήξεις (συμπεριλαμβανομένου και συριακού κρασιού!).
Ημέρα 3η: Ρωσικά Φαντάσματα και Φυσικές Θερμές Πηγές
Περίπατος στην Πόλη: Ρωσική Αρχιτεκτονική
Το Καρς δεν μοιάζει με καμία άλλη περιοχή της Τουρκίας. Μετά από 40 χρόνια ρωσικής κυριαρχίας τον 19ο αιώνα, η πόλη θυμίζει περισσότερο μια χιονισμένη βαλτική πόλη. Δρόμοι σε γεωμετρική διάταξη, πέτρινα κτίρια αρχοντικής αισθητικής, μεγάλες λεωφόροι — όλα χτισμένα από σκουρόχρωμη ηφαιστειακή πέτρα.
Περπατώντας στους δρόμους, θα δείτε ορθόδοξες εκκλησίες, εγκαταλελειμμένα σχολεία και σιντριβάνια καλυμμένα με βρύα. Είναι σαν να μπαίνετε σε ένα ζωντανό βιβλίο ιστορίας.
Ξενοδοχείο Cheltikov
Επίσης, κάναμε γυρίσματα μέσα στο Ξενοδοχείο Cheltikov, μια ανακαινισμένη ρωσική έπαυλη — και ναι, μπορείτε να μείνετε εκεί!
Παλάτι Ισχάκ Πασά
Αργότερα, πήγαμε μέχρι το Παλάτι Ισχάκ Πασά κοντά στο Ντογουμπαγιαζίτ. Θέλει περίπου δύο ώρες με το αυτοκίνητο, αλλά αξίζει απόλυτα. Το παλάτι μοιάζει σαν ένα κάστρο βγαλμένο από το Game of Thrones, που το άφησαν μόνο του σε μια ερημική, καλυμμένη με ομίχλη πλαγιά.
Επιστρέφοντας, κάναμε μια στάση σε κάποιες φυσικές ιαματικές πηγές στην άγρια φύση. Τίποτα δεν συγκρίνεται με το να χαλαρώνεις σε ζεστό νερό ενώ χιονίζει γύρω σου.
Ημέρα 4η: Ani - Η Πόλη Φάντασμα
Ανακαλύπτοντας τα Ερείπια
Τέλος, αφιερώσαμε την 4η μέρα στα γυρίσματα στα Ερείπια του Ani, την λεγόμενη «Πόλη των 1001 Εκκλησιών». Είναι μια εγκαταλελειμμένη μεσαιωνική πόλη στα σύνορα με την Αρμενία.
Φανταστείτε ερειπωμένους ναούς, αρχαία τείχη, ιστορικά τεμένη — όλα γαντζωμένα σε γκρεμούς πάνω από ένα ποτάμι που σέρνεται. Ερημιά ολόγυρα. Μόνο εσείς κι ο άνεμος που βρυχάται ανάμεσα στους αιώνιους λίθους.
Συμβουλή: Πάρτε μαζί σας οπωσδήποτε καλές μπότες. Σε κάποια μέρη έχει πολλή λάσπη τον χειμώνα.
Τελικές Σκέψεις για το Καρς
Αν θέλεις μια πραγματική τουρκική περιπέτεια, το Καρς είναι ιδανικό. Είναι ένας αληθινός, αυθεντικός προορισμός που δεν τον έχει αγγίξει ο μαζικός τουρισμός. Εξάλλου, που αλλού θα βρεις την ευκαιρία να καβαλήσεις άλογο σε παγωμένη λίμνη, να απολαύσεις ντόπιο τυρί σε ένα χιονισμένο χωριουδάκι και να περιπλανηθείς σε μια εγκαταλειμμένη πόλη—όλα σε τέσσερις μόλις μέρες;
Συχνές Ερωτήσεις για το Ταξίδι στο Καρς
Είναι το Καρς ασφαλές για επίσκεψη;
Ναι! Είναι πολύ ασφαλές, εξαιρετικά φιλόξενο και οι ντόπιοι ενθουσιάζονται όταν βλέπουν ξένους να ανακαλύπτουν την περιοχή.
Ποια είναι η καλύτερη εποχή για να ταξιδέψεις στο Καρς;
Χειμώνας (Δεκέμβριος–Μάρτιος) για τη χιονισμένη μαγεία, ή αρχές φθινοπώρου (Σεπτέμβριος–Οκτώβριος) για δροσερό καιρό και λιγότερη λάσπη. Σημειώστε, κάνει υπερβολικό κρύο τον χειμώνα!
Χρειάζομαι ξεναγό για τα Ερείπια Ani;
Όχι απαραίτητα, αλλά ένας οδηγός εμπλουτίζει την εμπειρία — υπάρχουν τόσες πολλές κρυμμένες ιστορίες που δύσκολα θα ανακαλύψεις μόνος σου.
Μπορείς να επισκεφθείς το Καρς αν δεν μιλάς τουρκικά;
Και βέβαια! Δεν μιλάνε πολλοί αγγλικά, αλλά οι ντόπιοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν. Και φυσικά, υπάρχει πάντα το Google Translate.
Αυτό είναι λοιπόν το Καρς. Άγριο. Κρύο. Απολαυστικό. Γεμάτο ιστορίες. Αν σχεδιάζετε το ταξίδι σας, απλώς ντυθείτε καλά και ετοιμαστείτε για μια περιπέτεια που θα σας μείνει αξέχαστη.