თურქეთის პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა ანტალიის დიპლომატიურ ფორუმზე სიტყვით გამოსვლისას საერთაშორისო სამართლიანობის, რეგიონული შერიგებისა და უფრო ინკლუზიური გლობალური წესრიგისკენ მოწოდება გააკეთა. გამოსვლამ ნათლად აჩვენა თურქეთის ამბიციური დიპლომატიური პოზიცია და ჰუმანიტარული კრიზისების ფონზე დასავლეთის უმოქმედობის მწვავე კრიტიკა.
პარასკევს დაწყებულ ანტალიის მე-4 დიპლომატიურ ფორუმზე სიტყვით გამოსვლისას ერდოღანმა კონფლიქტის ნაცვლად დიალოგის და გეოპოლიტიკური ანგარიშების ნაცვლად მორალური სიცხადის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი.
„კიდევ ერთხელ ვაცხადებთ, რომ ჩვენ ვირჩევთ დიალოგს კონფლიქტის ნაცვლად, საერთო გონებას და გლობალურ სინდისს პოლარიზაციის ნაცვლად“, - განაცხადა მან. წელს მაღალი დონის ღონისძიებას, რომელიც გაიმართა თემაზე „დიპლომატიის დაცვა დანაწევრებულ მსოფლიოში“, მსოფლიო ლიდერები, დიპლომატები და პოლიტიკის ექსპერტები ესწრებოდნენ.
Organised by Türkiye’s Foreign Ministry, the Antalya Diplomacy Forum has become a key venue for global leaders and diplomats to engage in candid dialogue amid increasing polarisation and fragmentation in international relations.
პრეზიდენტმა ერდოღანმა გაეროს უშიშროების საბჭოს მიმართ კრიტიკა გაიმეორა და შეგვახსენა ფრაზა „მსოფლიო ხუთზე დიდია“.
„იმიტომ, რომ კაცობრიობა ხუთზე დიდია“, - თქვა მან და დაამატა, რომ არსებული გლობალური მმართველობის სტრუქტურა თავის მიზანს ვეღარ ემსახურება და შორსაა თანამედროვე მსოფლიოს მოლოდინებისა და დემოგრაფიის ასახვისგან.
ანკარა დიდი ხანია უფრო სამართლიანი საერთაშორისო სისტემის შექმნისკენ მოუწოდებს, სადაც განვითარებად ქვეყნებს უფრო ძლიერი ხმა ექნებათ.
გზავნილი რეგიონისთვის: თურქეთი აქ არის და აქ დარჩება
პრეზიდენტმა ერდოღანმა თურქეთის მუდმივ ყოფნასა და ლიდერობას ამ გეოგრაფიულ არეალში მტკიცედ გაუსვა ხაზი, საუკუნოვან ისტორიულ კავშირებსა და ეროვნულ იდენტობაზე მითითებით:
„ჩვენ ამ გეოგრაფიის მხოლოდ მაცხოვრებლები კი არ ვართ, არამედ მისი ძირძველი ნაწილი ვართ“, - განაცხადა მან. „ათასი წელია აქ ვართ და ღმერთის ნებით, კიდევ მრავალი საუკუნის განმავლობაში ვიქნებით აქ.“
ერდოღანის ეს განცხადებები იმ პერიოდს ემთხვევა, როდესაც თურქეთი თავის საგარეო პოლიტიკას ხელახლა აყალიბებს, ნორმალიზაციისკენ ნაბიჯებს დგამს და სამხრეთ კავკასიაში, ბალკანეთსა და ახლო აღმოსავლეთში თავის ეკონომიკურ და დიპლომატიურ გავლენას აფართოებს.
Turkish Foreign Minister Fidan is expected to raise concerns regarding developments following the recent verdict against Republika Srpska President Milorad Dodik.
მშვიდობისა და კეთილდღეობის ხედვა
ერდოღანმა მშვიდობაზე, განვითარებასა და საერთო კეთილდღეობაზე დაფუძნებული რეგიონული ხედვა წარმოადგინა:
„ჩვენ გვსურს ვიხილოთ რეგიონი, სადაც კონფლიქტების ნაცვლად შერიგება ბატონობს; სადაც სისხლის, ცრემლების, ტკივილისა და დაძაბულობის ნაცვლად კეთილდღეობა სუფევს“, - განაცხადა მან და გამოხატა უფრო სტაბილური და ინკლუზიური მომავლის სურვილი.
მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ თურქეთის საგარეო პოლიტიკა არა მხოლოდ დღევანდელი დღისთვის, არამედ მომავალი თაობებისთვისაც იმისთვის ყალიბდება, რომ მათ უკეთეს სამყაროში იცხოვრონ.
„ჩვენ გვინდა ასეთი სამყარო დავუტოვოთ ჩვენს შვილებს“, - თქვა მან და ყურადღება გაამახვილა დღევანდელი გლობალური გადაწყვეტილებების თაობათაშორის გავლენაზე.
მან მკაცრად გააკრიტიკა ისრაელი და საერთაშორისო დუმილზე რეაგირება მოახდინა
თავისი გამოსვლის ერთ-ერთ ყველაზე მკაცრ ნაწილში ერდოღანმა ისრაელის მიერ ღაზაში განხორციელებული სამხედრო თავდასხმები „ხოცვა-ჟლეტად“ შეაფასა და თქვა, რომ საერთაშორისო საზოგადოების დუმილი ამ დანაშაულში თანამონაწილეობას ნიშნავს.
„ისრაელის ხოცვა-ჟლეტის ფონზე დუმილი ამ დანაშაულში თანამონაწილეობაა“, - თქვა მან და პირდაპირ გააკრიტიკა მსოფლიო ძალები და საერთაშორისო ინსტიტუტები, რომლებიც ძალადობის შეჩერებას ვერ ახერხებენ.
თურქეთი აგრძელებს ღაზაში თავდასხმების წინააღმდეგ ცეცხლის შეწყვეტისკენ მოწოდებას, ჰუმანიტარულ დახმარებაზე ხელმისაწვდომობის და სამოქალაქო მსხვერპლზე პასუხისმგებლობის დაკისრების მოთხოვნას.
თურქეთის მზარდი დიპლომატიური გავლენა
ანტალიის დიპლომატიური ფორუმი თურქეთის გლობალური ჩართულობისა და რბილი ძალის დემონსტრირებისთვის მნიშვნელოვან პლატფორმად იქცა. ფორუმი სხვადასხვა კონტინენტის ლიდერებსა და დიპლომატებს აერთიანებს.
წლევანდელი ფორუმი უკრაინის ომის, ახლო აღმოსავლეთში დაძაბულობის და მრავალმხრივი ინსტიტუტების მიმართ ნდობის ეროზიის მსგავსი გლობალური არასტაბილურობის ზრდის ფონზე იმართება.
ერდოღანის გამოსვლა ასახავს თურქეთის იმედგაცრუებას არსებული გლობალური წესრიგის მიმართ და ამ წესრიგის, რომელიც ძალის პოლიტიკაზეა აგებული, ახალი წესრიგით ჩანაცვლების სურვილს, რომლის ცენტრშიც სამართლიანობა, ინკლუზიურობა და მშვიდობა იქნება.
