Түркиянын тышкы иштер министри Хакан Фидан жекшемби күнү Дохада өтө турган министрлер деңгээлиндеги даярдык жыйынына катышат. Бул жыйын дүйшөмбү күнү Катар борборунда өтө турган араб-ислам чукул саммитинин алдында уюштурулууда. Бул тууралуу түрк дипломатиялык булактары билдиришти.
Даярдык жыйында Израилдин 9-сентябрдагы Дохага кол салуусунан кийин Катардын талабы жана Ислам Кызматташтык Уюмунун (ИКУ) Тышкы иштер министрлер кеңешинин учурдагы төрагасы Түркиянын колдоосу менен чакырылган кезексиз саммитте сунуштала турган чечим долбоору каралат.
Фидан Түркиянын Катарга болгон тилектештигин дагы бир жолу баса белгилеп, Израилди тынчтык аракеттерине гана эмес, Катар эгемендигине жана аймактык бүтүндүгүнө да коркунуч келтирди деп айыптоосу күтүлүүдө. Ошондой эле, ал бул чабуул Израилдин премьер-министри Биньямин Нетаньяхунун өкмөтү Газа тилкесинде ок атышууну токтотуу ниети жок экенин көрсөтүп жатканын белгилеши мүмкүн.
Булактардын айтымында, Фидан Израилдин агрессиясы палестиналыктар менен гана чектелбестен, кеңири аймактык коркунучка айланарын Түркия көптөн бери эскертип келгенин баса белгилейт. Ал Израилдин эки мамлекеттүү чечимди бузуу аракеттерин жана аймактык кризистерди саясий максаттар үчүн пайдалануу аракеттерин сынга алып, аймактык оюнчуларды жана дүйнөлүк жооптуу күчтөрдү күчтүү жооп кайтарууга үндөйт.
Биргелешкен үчүнчү араб-ислам саммити
Түркиянын жогорку дипломаты бир катар өлкөлөрдүн Палестинаны таануу ниетин билдирген акыркы жарыяларын баса белгилеп, мындай демилгелер Израилге каршы конкреттүү чаралар менен коштолушу керектигин айтат деп күтүлүүдө. Ал Палестина үчүн БУУнун толук мүчөлүгүн камсыз кылуу аракеттерин күчөтүүгө чакырып, Газадагы Израилдин геноцидин токтотуу үчүн туруктуу ок атышпоонун зарылдыгын белгилейт.
Мамлекет башчыларынын бул өзгөчө саммити 2023-жылдын 7-октябрында Израиль Газада согуш баштагандан бери биргелешкен үчүнчү араб-ислам саммити болуп саналат. Саммиттин күн тартибинде Израилдин Газадагы жана оккупацияланган Батыш Шериадагы чабуулдары, оккупация жана аннексия саясаты, ошондой эле Дохадагы ХАМАС жетекчилигине жасалган чабуул талкууланат.
Акыркы өзгөчө араб-ислам саммиттери 2023-жылдын ноябрында жана 2024-жылдын ноябрында Эр-Риядда өткөн.