AQSh Prezidenti Donald Trampning ma'muriyati Davlat departamenti byudjetini taxminan yarmiga qisqartirishni rejalashtirmoqda, deb xabar bermoqda mahalliy ommaviy axborot vositalari.
Dastlab Washington Post tomonidan dushanba kuni xabar qilingan ichki memorandumga ko‘ra, 2026-moliya yili uchun taklif Davlat departamenti va AQSh Xalqaro taraqqiyot agentligi (USAID) uchun 28,4 milliard dollar ajratishni ko‘zda tutadi. Bu esa 2025-yil uchun Kongress tomonidan tasdiqlangan mablag‘lardan 27 milliard dollarga kamdir.
Memorandumga ko‘ra, gumanitar yordam 54 foizga, global sog‘liqni saqlash mablag‘lari esa 55 foizga qisqarishi kutilmoqda.
NATO va BMT kabi 20 ta xalqaro tashkilotlarga ko‘rsatiladigan yordam to‘xtatilishi rejalashtirilgan bo‘lsa-da, Xalqaro atom energiyasi agentligi va Xalqaro fuqaro aviatsiyasi tashkiloti kabi ayrim tashkilotlarga maqsadli hissa qo‘shish davom ettiriladi.
Bu qisqartirishlar Kongress tomonidan tasdiqlanishi kerak bo‘ladi, ammo ular hatto respublikachi qonunchilar orasida ham qarshilikka duch kelishi mumkin.
Katta qisqartirishlar
Bu muhokamalar Tramp ma'muriyati va milliarder Ilon Maskning Hukumat samaradorligi bo‘yicha departamenti federal hukumatni tezkor va keng ko‘lamda qisqartirish, milliardlab dollar mablag‘larni tejash va minglab xodimlarni ishdan bo‘shatish harakatlarini olib borayotgan bir paytda yuz bermoqda.
Trampning birinchi prezidentlik muddati davomida u AQSh diplomatiyasi va yordam byudjetlarini uchdan bir qismini qisqartirishni taklif qilgan edi. Ammo federal AQSh hukumatining byudjetini belgilovchi Kongress Trampning bu taklifiga qarshi chiqqan edi.
Hujjatlarga ko‘ra, boshqa takliflar qatorida xorijiy yordamning chorakdan ko‘prog‘ini yo‘q qilish, OIV uchun kichik mablag‘lardan tashqari global sog‘liqni saqlash mablag‘larini bekor qilish, Birlashgan Millatlar Tashkilotiga ajratiladigan mablag‘larni to‘xtatish, afg‘on ittifoqchilariga yordam beruvchi asosiy idorani yopish va bir qator qochqinlar va immigratsiya dasturlarini qisqartirishni o‘z ichiga oladi.
