Armaniston Bosh vaziri Nikol Pashinyan seshanba kuni Ozarbayjon bilan tinchlik shartnomasini imzolash va YEXHT (Yevropada Xavfsizlik va Hamkorlik Tashkiloti) Minsk guruhini tarqatish haqidagi hujjatni bir vaqtning o'zida qabul qilishni taklif qildi.
“Biz Ozarbayjonning YEXHT Minsk guruhini tarqatish bo‘yicha ilgari surgan kun tartibini tushunamiz. Haqiqatan ham, agar biz Qorabog‘ mojarosini yopayotgan bo‘lsak, va biz uni yopmoqdamiz, unda uning yechimi bilan shug‘ullanuvchi formatga nima ehtiyoj bor?” dedi Pashinyan Yerevanda bo‘lib o‘tgan mamlakat Milliy majlisi yig‘ilishida.
Shu bilan birga, Pashinyan YEXHT Minsk guruhi aslida kengroq kontekstga ega ekanligini ta’kidladi va Yerevan Ozarbayjon Armanistonning bu qadamini “mojaroni o‘z hududida yopish va uni Armanistonga ko‘chirish” sifatida qabul qilmasligiga ishonch hosil qilishni xohlayotganini aytdi.
“Biz tinchlik shartnomasini tuzishni va YEXHT Minsk guruhini bir vaqtning o‘zida tarqatishni taklif qilamiz. Ya’ni, ikkala hujjatni bir kunda imzolashni,” dedi u.
Ozarbayjon esa Pashinyanning taklifiga darhol izoh bermadi.
Qorabog‘ urushi
1992-yilda tashkil etilgan YEXHT Minsk guruhi Fransiya, Rossiya va AQSh raisligida Qorabog‘ mojarosini hal qilishga ko‘maklashishni maqsad qilgan edi.
Ikki sobiq Sovet respublikalari o‘rtasidagi munosabatlar 1991-yildan beri tarang bo‘lib kelmoqda, o‘shanda Armaniston harbiylari xalqaro miqyosda Ozarbayjonning bir qismi sifatida tan olingan Qorabog‘ va unga tutash yetti hududni bosib olgan edi.
2020-yil kuzida 44 kunlik urush davomida Ozarbayjon hududning katta qismini ozod qildi va bu Rossiya vositachiligida tinchlik bitimi bilan yakunlandi. Bu bitim normallashtirish va chegaralarni belgilash bo‘yicha muzokaralarga yo‘l ochdi.
2023-yil sentabr oyida Ozarbayjon Qorabog‘da to‘liq suverenitetni o‘rnatdi, mintaqadagi separatist kuchlar taslim bo‘ldi.
Mart oyida Boku va Yerevan tinchlik shartnomasi bo‘yicha kelishuvga erishganliklarini aytishdi, ammo shundan beri ikki davlat bir-birini chegaradosh hujumlarda ayblashda davom etmoqda.
