AQSh vitse-prezidenti JD Vance, AQShning Eron bo‘ylab asosiy yadroviy infratuzilmalarga qaratilgan zarbalari ortidan, Eron endi yadro quroli ishlab chiqarishga qodir emasligini aytdi.
“Biz hozir bir hafta oldingi holatdan butunlay boshqa joydamiz. Bir hafta oldin Eron yadro quroliga juda yaqin edi,” dedi Vance Fox Newsga bergan intervyusida. “Endi Eron o‘zlarida bor uskunalar bilan yadro quroli qurishga qodir emas, chunki biz ularni yo‘q qildik.”
Vitse-prezidentning bu izohlari AQSh prezidenti Donald Trump Isroil va Eron o‘rtasida sulh kelishuvini e’lon qilganidan bir necha soat o‘tib yangradi. Bu esa ikki haftaga yaqin davom etgan to‘g‘ridan-to‘g‘ri qarama-qarshilikdan keyin vaziyatning yumshashiga ishora qilmoqda.
“Ertaga haqiqatan ham yangi kun — 12 kunlik urushning yakuni, Eron yadro dasturining tugashi va Yaqin Sharqda tinchlik uchun juda katta narsaning boshlanishi,” dedi Vance.
Eron va AQSh o‘rtasidagi keskinlik dam olish kunlari kuchayib ketdi. AQSh kuchlari Isroilning Eronga qarshi harbiy hujumlariga qo‘shilib, Eronning uchta yadro obyektiga, jumladan, yer ostidagi Fordow boyitish zavodiga havo hujumlarini amalga oshirdi.
Bunga javoban, Eron dushanba kuni AQShning Qatardagi Al Udeid harbiy bazasiga bir nechta ballistik raketalar uchirdi. Hodisada hech qanday talafot qayd etilmadi.
Oq Uy so‘nggi harbiy hujumni Eronning yadro ambitsiyalariga qarshi hal qiluvchi zarba va mintaqada yangi diplomatik sa’y-harakatlar uchun asos sifatida ko‘rsatmoqda.
Sulh kelishuvi o‘n yilliklar ichidagi eng to‘g‘ridan-to‘g‘ri Eron-Isroil mojarosidan keyin e’lon qilindi.
13-iyundan boshlab Isroil Eron hududiga hujum qilib, yadro va harbiy obyektlarni, shuningdek, tinch aholini nishonga oldi. Tehron bunga javoban Isroilga raketa hujumlari bilan javob qaytardi, bu esa mintaqaviy urush xavfini kuchaytirdi.
Dushanba kuni Trump tomonidan e’lon qilingan sulh kelishuvi har ikki tomonning harbiy harakatlarni bosqichma-bosqich to‘xtatishini nazarda tutadi. Eron birinchi bo‘lib harakatlarni to‘xtatishni boshlashi, Isroil esa 12 soat o‘tib unga qo‘shilishi kerak. Mojaro sulh boshlanganidan 24 soat o‘tib rasmiy ravishda yakunlanadi.
Uzoq muddatli ta’sir hali aniq emas, ammo AQSh rasmiylari bu lahzani burilish nuqtasi sifatida ko‘rsatmoqda.
