Bangladesh Oliy Sudi mamlakatning asosiy siyosiy partiyasidan bo‘lgan yetakchiga nisbatan chiqarilgan hukmni bekor qildi. Ushbu yetakchi sobiq bosh vazir Sheikh Hasina davrida o‘lim jazosiga hukm qilingan edi.
Jamaat-e-Islami partiyasidan ATM Azharul Islam, 2012-yildan beri qamoqda edi. Oliy Sud seshanba kuni uni insoniyatga qarshi jinoyatlarda ayblovdan oqladi va uning ozod qilinishini buyurdi.
Islam Sheikh Hasina boshqaruvi davrida hukm qilingan olti nafar yuqori martabali siyosiy yetakchilardan biri edi. Hasinaning 15 yil davom etgan bosh vazirlik davri 2024-yil avgust oyida talabalar boshchiligidagi qo‘zg‘olon sabab tugagan edi.
Islamning advokati Shishir Monir uning “omadi chopganini” aytdi, chunki boshqa besh nafar yuqori martabali siyosiy yetakchilar, to‘rt nafari Jamaat-e-Islami va biri asosiy Bangladesh Milliy Partiyasidan (BNP), allaqachon qatl qilingan edi.
“U adolatga erishdi, chunki u tirik,” dedi Monir jurnalistlarga. “Apellyatsiya bo‘limi boshqa insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha dalillarni ko‘rib chiqishda muvaffaqiyatsizlikka uchragan.”
Adolatni o‘ldirish
Oqlovdan keyin o‘tkazilgan matbuot anjumanida Jamaat rahbari Shafiqur Rahman shunday dedi: “Agar bizning harakatlarimiz yoki xatti-harakatlarimiz kimnidir xafa qilgan bo‘lsa, bizni kechiring. O‘zimiz katta xavf ostida bo‘lganimizga qaramay, xalqning ehtiyoj paytida yonida bo‘lishga harakat qildik.”
Rahman Sheikh Hasinaning avtoritar boshqaruvi davrida partiya yetakchilari “soxta sudlar va yolg‘on guvohlar” orqali “sudiy qotillik”ka duchor bo‘lganini aytdi.
U “xavfsiz uylar” tashkil etilib, partiya yetakchilarini qiynoqqa solish va yolg‘on guvohlik olish uchun ishlatilganini ta’kidladi.
U Hasina boshqaruvi davrida urush jinoyatchilarini sud qilgan sud tribunalining butun jarayonini “adolatni o‘ldirish” deb atadi, deb xabar beradi The Daily Star.
Noto‘g‘ri va siyosiy maqsadli
Hasina boshqaruvi davrida 1971-yil ozodlik urushi davridagi jinoyatlar uchun ayblangan kamida olti nafar Jamaat yetakchisi qatl etilgan. Ushbu qatlni turli huquq tashkilotlari noto‘g‘ri va siyosiy maqsadli deb tanqid qilgan.
Abdul Qodir Molla 2013-yil dekabr oyida qatl etilgan. Muhammad Kamaruzzamon, Ali Ahsan Muhammad Mujahid va Salauddin Qodir Choudhury 2015-yilda qatl etilgan. Motiur Rahmon Nizami va Mir Qosim Ali esa 2016-yilda qatl etilgan.
Jamaat birinchi marta 1972-yilda o‘sha paytdagi bosh vazir Sheikh Mujibur Rahmon tomonidan taqiqlangan va 2013-yilda Hasina boshqaruvi tomonidan saylovlarda qatnashishdan chetlatilgan. Hasina Mujibur Rahmonning qizi hisoblanadi.
Jamaat 2001-yilgi milliy saylovdan beri asosiy muxolifat bo‘lgan BNPning muhim ittifoqchisi bo‘lib kelgan.
2024-yil avgust oyida katta noroziliklardan qo‘rqib, Hasina Jamaat-e-Islami, uning talabalar qanoti Islami Chhatra Shibir va boshqa bog‘liq tashkilotlarni terrorizmga qarshi qonun asosida taqiqladi.
O‘n kun o‘tib, Hasina rejimi ag‘darilgach, Jamaat o‘n yildan ortiq vaqt davomida yopiq bo‘lgan ofisini qayta ochdi.
Jamaat-e-Islami 1941-yilda Britaniya Hindistonida islom olimi Abu A’la Maududi tomonidan tashkil etilgan. Vaqt o‘tishi bilan, Britaniya Hindistoni bo‘lingach, partiya Pokiston, Hindiston, Bangladesh va Hindiston boshqaruvidagi Kashmirda alohida bo‘limlarini tashkil etdi.
Bangladeshdagi siyosiy partiyalar, shu jumladan Jamaat-e-Islami, 2026-yil iyun oyigacha o‘tkazilishi va’da qilingan kutilayotgan saylovlarga tayyorgarlik ko‘rmoqda.
