Rossiya Ukrainaga qarshi havo hujumlarini boshladi, bu esa Pasxa sulhining mo‘rt davriga to‘satdan yakun yasadi. Shu bilan birga, Prezident Vladimir Putin Kiyevning tinch aholi obyektlariga hujumlarni bir oyga to‘xtatish taklifiga shubha bilan qaradi.
Dushanba kuni amalga oshirilgan yangi hujumlar AQSh Prezidenti Donald Trampning ikki tomon o‘rtasida kengroq sulhga erishish umidlarini so‘roq ostiga qo‘ydi. Bu hujumlar Trampning “kelishuv” shu hafta amalga oshishi mumkinligi haqidagi bayonotidan bir necha soat o‘tib sodir bo‘ldi.
“Harbiy harakatlar qayta boshlandi,” dedi Putin davlat televideniyesida, Ukraina rasmiylari qisman kuzatilgan 30 soatlik sulhdan keyin tunda dron va artilleriya hujumlari haqida xabar berganidan so‘ng.
Har ikki tomon sulhni minglab marta buzganlikda bir-birini aybladi, bu sulhni Putin shanba kuni e’lon qilgan edi.
“Ammo umumiy hisobda bunday faoliyat kamaydi,” dedi Putin, Ukraina tomonidan sodir etilgan deb da’vo qilingan buzilishlarni sanab o‘tib. “Biz buni olqishlaymiz va kelajakka qarashga tayyormiz.”
Prezident Volodimir Zelenskiy sulhni olqishladi, lekin Ukraina armiyasi Rossiya kuchlari nima qilsa, unga “simmetrik” javob berishini ogohlantirdi.
Kiyev rasmiylari Putinni sulhni taklif qilish orqali propaganda g‘alabasini qo‘lga kiritishga urinishda aybladi. Bu sulh Tramp uch yillik urushda tinchlikka erishish harakatlaridan voz kechishini aytganidan bir necha soat o‘tib e’lon qilingan edi.
Yakshanba kuni mamlakat bo‘ylab havo hujumlari ogohlantirishlarisiz o‘tgan kunni olqishlagan Zelenskiy, keyingi bosqich sifatida kamida 30 kun davomida tinch aholi infratuzilmasiga uzoq masofali dron va raketalar bilan hujumlarni to‘xtatishni taklif qildi.
Zelenskiy 'aniq javob' kutmoqda
Putin bu g‘oyani “tahlil qilishlarini” aytdi, lekin Ukraina tinch aholi binolaridan, masalan, restoranlar va universitetlardan harbiy maqsadlarda foydalanayotganini aytib, bu qanday amalga oshirilishini savol ostiga qo‘ydi.
Rossiya zarbalaridan biriga oid kamdan-kam izohlarida, u 13-aprel kuni Sumida universitet binosidan harbiy mukofotlar marosimi uchun foydalanilganini da’vo qildi. O‘sha kuni shaharning markaziga ikki rus ballistik raketasi tushib, kamida 35 kishini o‘ldirgan edi.
“Bu tinch aholi obyekti hisoblanadimi yoki yo‘qmi? Ammo rejim bu tinch aholi obyektlaridan foydalanmoqda,” dedi Putin. “Biz buni aniqlashimiz kerak,” deya qo‘shimcha qildi u, Ukraina bilan bu masala bo‘yicha ikki tomonlama muzokaralarni istisno qilmasligini aytib.
“Biz hamma narsani tahlil qilamiz va tegishli qarorlarni qabul qilamiz,” dedi u.
Dushanba kuni kechqurun Zelenskiy Rossiyani sulh taklifiga “aniq javob” berishga chaqirdi.
“Ukraina kamida tinch aholi infratuzilmasiga zarba bermaslik taklifini saqlab qoladi. Va biz Moskvadan aniq javob kutamiz. Biz buni ta’minlash bo‘yicha har qanday suhbatga tayyormiz,” dedi u.
Ukraina delegatsiyasi chorshanba kuni Britaniya, Fransiya va AQSh bilan sulh muzokaralari uchun Londonga borishi kutilmoqda, dedi u X platformasida.
“Biz iloji boricha konstruktiv harakat qilishga tayyormiz,” deya qo‘shimcha qildi u.
Zelenskiy zo‘ravonlikni to‘xtatish mas’uliyati Rossiyada ekanligini ta’kidlab, “Agar qat’iy Rossiya buyrug‘i bo‘lmasa, tinchlik bo‘lmaydi,” dedi.
Trampning 'umidlari'
Putinning sulh e’lon qilishi Trampning juma kuni ikki tomon kelishuvga yaqinlashmasa, AQSh urushni to‘xtatish harakatlaridan voz kechishini aytganidan keyin amalga oshdi.
AQSh prezidenti yakshanba kuni ikki tomon tez orada kelishuvga erishishiga umid bildirgan edi, lekin batafsil ma’lumot bermadi.
“Umid qilamanki, Rossiya va Ukraina bu hafta kelishuvga erishadi,” dedi u Truth Social platformasida.
Tramp o‘tgan oy to‘liq va shartsiz sulh taklifini ilgari surgan edi, bu taklifni Ukraina qabul qildi, lekin Putin rad etdi.
Dushanba kuni Trampning izohlariga oid savollarga javob berar ekan, Kreml vakili Dmitriy Peskov Moskva AQSh harakatlari “natija berishiga” umid qilayotganini aytdi, lekin muzokaralar jadvali haqida izoh bermadi.