Isroil muxolifati Bosh vazir Benyamin Netanyaxuni “milliy xavfsizlikka tahdid” deb atadi. Bu ayblov Shin Bet rahbari Ronen Bar tomonidan Oliy sudga yuborilgan xat ortidan paydo bo‘ldi, deb xabar bermoqda Isroil ommaviy axborot vositalari.

Muxolifat yetakchisi Yair Lapid boshchiligida o‘tkazilgan yig‘ilishda Yesh Atid partiyasi rahbari, Davlat Lageri partiyasi rahbari Benni Gants, Yisrael Beiteynu partiyasi rahbari Avigdor Liberman va Demokratlar partiyasi rahbari Yair Golan ishtirok etdi, deb xabar berdi Channel 12 dushanba kuni.

Muxolifat yetakchilari qisqa bayonotda Bar xatida tasvirlangan Netanyaxuning xatti-harakatlarini qoralab, bu “bizning kelajagimiz va mavjudligimizni xavf ostiga qo‘yadi hamda davlat xavfsizligiga zarar yetkazadi”, deb ta’kidlashdi.

Dushanba kuni ertalab Lapid videomurojaatida Bar xati “Netanyaxu Isroil xavfsizligini xavf ostiga qo‘yishini va bosh vazir bo‘lib qolmasligi kerakligini isbotlaydi”, deb aytdi.

U Netanyaxuni Shin Betni Isroil fuqarolarini kuzatish va demokratiyani yo‘q qilish uchun ishlatishga urinishda aybladi. Shuningdek, Netanyaxu rahbarligida yangi Shin Bet rahbarini tayinlash Isroil va uning fuqarolari uchun “haqiqiy tahdid” bo‘lishini qo‘shimcha qildi.

‘Endi ogohlantirish emas’

Armiya bosh shtabi sobiq o‘rinbosari Golan Netanyaxuni “Isroil xavfsizligi va qonun ustuvorligiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri tahdid” deb atab, uning darhol iste’foga chiqishini talab qildi.

X ijtimoiy tarmog‘ida Golan Barning guvohnomasini “endi ogohlantirish emas — bu jiddiy ayblov va Isroil demokratiyasi uchun favqulodda signal” deb ta’rifladi.

U Netanyaxuni Shin Bet rahbaridan “davlatga emas, balki shaxsiy sadoqatni talab qilishda” aybladi. Shuningdek, u maxfiy xizmatni fuqarolarga qarshi ishlatishni, Oliy sudga yolg‘on gapirishni va qonun ustuvorligini shaxsiy ehtiyojlariga moslashtirishni talab qilganini ta’kidladi.

Golan Netanyaxuni “muxolif siyosatchilarga, norozilik namoyishlariga va demokratiyani himoya qilish uchun chiqqan fuqarolarga qarshi Shin Betni ishlatishga urinishda” aybladi. U Netanyaxuni “xavfsizlik va siyosat bo‘yicha muvaffaqiyatsiz bosh vazir” deb atab, uni “anarchist hukumat” boshqarayotganini va bu “amaldagi davlat to‘ntarishiga” teng ekanini aytdi.

Ayblovlarni tasdiqlash

Dushanba kuni ertalab Bar Oliy sudga sakkiz betlik xat yuborib, Netanyaxuni qoraladi. U mart oyida uni ishdan bo‘shatishga qaror qilganini tasdiqladi va bosh vazirning Shin Bet bilan bog‘liq xatti-harakatlari haqida mahalliy ommaviy axborot vositalarida tarqalgan ma’lumotlarni tasdiqladi.

Bar Netanyaxuni konstitutsiyaviy inqirozda bosh vazirni Oliy suddan ustun qo‘yishni va hukumatga qarshi namoyishchilarga qarshi Shin Betni safarbar qilishni buyurganini aytdi. Bar bu talabni “noqonuniy” deb hisoblagan.

Netanyaxu, shuningdek, namoyishchilar va ularning moliyaviy homiylari haqida ma’lumot talab qilgan. Bar bosh vazirni korrupsiya ayblovlari bo‘yicha sudga chiqmaslik uchun o‘zining professional fikrini o‘zgartirishga majburlash uchun “g‘ayrioddiy bosim” o‘tkazganini qo‘shimcha qildi.

Netanyaxuning javobi

Netanyaxuning ofisi Bar xatini “yolg‘onlarga to‘la” va 2023-yil 7-oktabrda Hamas tomonidan amalga oshirilgan kutilmagan hujum paytida uning “to‘liq muvaffaqiyatsizligi”ning dalili deb atadi.

O‘tgan oyda Oliy sud hukumatga Barni ishdan bo‘shatish, uning o‘rniga boshqa rahbarni tayinlash yoki uning vakolatidagi amaldorlarga ko‘rsatma berishni taqiqlovchi vaqtinchalik qaror chiqardi. Bu qaror muxolifat tomonidan uning ishdan bo‘shatilishiga qarshi berilgan arizalarni ko‘rib chiqqandan so‘ng qabul qilindi.

20-mart kuni Isroil hukumati Shin Bet rahbarini ishdan bo‘shatishni ma’qulladi va bu qaror 10-apreldan kuchga kirishi kerak edi. Ammo 21-mart kuni Oliy sud hukumatning Barni ishdan bo‘shatish qarorini to‘xtatib qo‘ydi va muxolifat tomonidan berilgan arizalarni ko‘rib chiqishni boshladi.

Netanyaxu Barni ishdan bo‘shatishni 7-oktabr voqealarining oqibatlari tufayli unga “ishonch yo‘qligi” bilan izohladi. Ammo Bar bosh vazirning qarorida siyosiy sabablar borligini, bu uning “shaxsiy sadoqat” talablarini rad etgani bilan bog‘liq ekanini aytdi.

Genotsid urushi

Bar va Netanyaxu o‘rtasidagi tortishuv Netanyaxuning G‘azoda sulhni bir tomonlama tugatib, genotsid urushini qayta boshlash qarori ortidan yuzaga keldi. Bu urushda 51 mingdan ortiq falastinliklar, asosan ayollar va bolalar halok bo‘ldi. Bu raqam keyinchalik 62 mingga yetdi.

Isroil blokadadagi hududning katta qismini vayron qildi va deyarli butun aholini ko‘chirishga majbur qildi. Tel-Aviv shuningdek, hududni qamal qilib, oziq-ovqat, suv, dori-darmon, elektr energiyasi va boshqa zarur gumanitar yordamni kirishini to‘sib qo‘ydi.

O‘tgan noyabr oyida Xalqaro Jinoyat Sudi Netanyaxu va uning sobiq Mudofaa vaziri Yoav Gallantga qarshi G‘azodagi urush jinoyatlari va insoniyatga qarshi jinoyatlar uchun hibsga olish orderlarini chiqardi.

Shuningdek, Isroil G‘azodagi urushi uchun Xalqaro Sudda genotsid ishi bo‘yicha javobgarlikka tortilmoqda.