Во неодамнешна јавна изјава, американскиот претседател Доналд Трамп се осврна на тековната војна во Газа како „брутален конфликт“ и изрази надеж дека ослободувањето на израелско-американскиот заложник Едан Александер од страна на Хамас ќе го означи почетокот на неговиот крај.

„Се надевам дека ова е првиот од тие последни чекори потребни за да се стави крај на овој брутален конфликт“, рече Трамп, признавајќи ја улогата на Катар и Египет во посредувањето во договорот.

Александер, 21-годишен израелски војник од Њу Џерси, беше држен во заробеништво од нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година. Неговото ослободување, олеснето од Меѓународниот комитет на Црвениот крст и координирано преку привремено запирање на израелските напади, беше широко сметано за симболична победа за администрацијата на Трамп.

И покрај овој развој на настаните, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху брзо разјасни дека паузата во борбите е привремена и тактичка - насочена исклучиво кон обезбедување безбедно враќање на Александер. Тоа не означи поширок прекин на огнот.

Војната на Израел во Газа, потврди тој, ќе се интензивира сè додека Хамас не биде целосно расформиран.

Но што навистина тоа значи?

Доаѓајќи од човекот кој некогаш му даваше на Нетанјаху речиси неконтролирана поддршка, од преместување на американската амбасада во Ерусалим, до намалување на финансирањето на УНРВА и снабдување со бесконечен извор на разорно оружје, повикот на Трамп за воздржаност може да изгледа како пукнатина во она што некогаш беше нераскинлив сојуз.

Сепак, за многу Палестинци, вклучувајќи го и моето семејство, кои сè уште се заробени и гладуваат под опсада во Газа, прашањето не е што вели Трамп. Туку дали нешто ќе се промени.

Досега, нема индикации дека ќе се промени.

Нетанјаху останува пркосен. Неговата влада продолжува со проширена воена операција, продолжувајќи да раселува над два милиони Палестинци во помали, сè поненаселливи зони. Помошта во храна останува строго ограничена, што значи дека гладувањето не е нуспроизвод на војната, туку метод на војување.

Ова не е однесување на влада што се подготвува да стави крај на војната. Тоа е однесување на оној што го гледа страдањето како стратегија.

И да не заборавиме кој е Нетанјаху. Тој не само што води војна - тој се бори за својот политички опстанок. Неговата кревка коалиција е изградена врз крајно десничарски партнери кои го гледаат уништувањето на Газа не како колатерална штета, туку како цел. За него, повлекувањето би можело да значи колапс на неговата влада или кривично гонење.

Мотивациите на Трамп, во меѓувреме, се длабоко сомнителни. Неговиот неодамнешен предлог дека САД би можеле да ја „преуредат“ Газа мириса на колонијална фантазија, каде што палестинското уништување станува инвестициска можност. Неговиот повик за завршување на војната можеби е помалку за мир, а повеќе за позиционирање: за бизнис договор, дипломатска игра или политички спин на кампањата пред посетата на регионот.

Не знаеме. Но го знаеме ова - на Трамп не му е гајле за нас Палестинците.

Сепак, дури и симболичниот притисок е важен.

Фактот дека личност како Трамп сега јавно изразува загриженост сигнализира растечка вознемиреност во западните престолнини. Како што хуманитарната катастрофа во Газа се продлабочува и како што доказите за воени злосторства стануваат неоспорни, дури и најверните сојузници на Израел се принудени да се преиспитаат.

Историјата се повторува

Ако оваа динамика ви се чини позната, тоа е затоа што е. Американските претседатели имаат долга историја на изразување реторичка загриженост, додека одржуваат материјална поддршка за режимите обвинети за злосторства. 

Од поддршката на Роналд Реган на Садам Хусеин за време на војната меѓу Иран и Ирак - дури и кога се користеше хемиско оружје - до продажбата на оружје на Бил Клинтон на Египет додека се бореше против неистомислениците, ставот на Америка честопати им даваше приоритет на стратешките сојузи пред човековите права.

Барак Обама, кој често зборуваше за мир, ја надгледуваше рекордна воена помош за Израел и обезбеди дипломатска покритие за време на претходните напади врз Газа во 2012 и 2014 година. И тие војни беа обележани со непропорционална сила и широко распространето страдање на цивилите - и завршија без вистинска одговорност.

Овој модел - јавно осуди го, тајно давај му оружје - е токму она што им овозможува на лидерите како Нетанјаху да истраат. Не е ништо ново. Но неговите последици сега се одвиваат во реално време, во живо од Рафах до Рамалах.

Што ќе се случи следно?

Постојат неколку веројатни сценарија:

Продолжување на војната - Најверојатниот исход. Нетанјаху ја интензивира војната, со цел да воспостави целосна контрола врз Газа. Коментарите на Трамп ги освојуваат насловните страници, но не следат вистински промени во политиката. Гладот ​​се продлабочува. Геноцидните напади ескалираат. Глобалниот бес расте. Но Израел продолжува неказнето.

Делумен прекин на огнот - Под меѓународен притисок, Израел се согласува на привремени или локализирани паузи - можеби за да ослободи повеќе заложници или да дозволи ограничена помош. Но воените напори продолжуваат. Целосната контрола врз Газа станува следната цел. Гестот е повеќе за политички спин отколку за правда.

Ненадејна промена во САД – Најмалку веројатна. Трамп (или американската администрација пошироко) би можел да ја условува или суспендира воената помош, конечно применувајќи значаен притисок. Но засега нема сигнал- реторички или реален- дека тоа ќе се случи.

Па што е најверојатно?

За жал, продолжување на војната.

Затоа што Нетанјаху го гледа ова како егзистенцијално- не за Израел, туку за себе. И е охрабрен од децениите молчење на Западот. Освен ако тоа молчење не се претвори во последица, тој нема причина да престане. Зборовите на Трамп може да звучат поинаку, но тие не носат закана. А без закана, нема влијание.

Можеби, под зголеменото глобално негодување, Израел ќе биде принуден да дозволи поголема хуманитарна помош. Можеби тоа ќе го намали интензитетот на бомбардирањето. Но Газа ќе остане под опсада, а животот за Палестинците ќе остане неиздржлив -намерно.

Ако Трамп навистина сакаше да ја запре бруталноста, можеше да дејствува. Можеше да ја замрзне воената помош. Можеше да го прекине дипломатското покритие. Можеше да престане да вооружува режим кој ги изгладнува цивилите.

Но додека тоа не се случи, Газа ќе продолжи да гори.

И ние, Палестинците - како и моето семејство - ќе останеме да го гледаме светот како дебатира дали нашите животи вреди да се спасат.

Ахмед Наџар

Ахмед Наџар е палестински писател, медиумски коментатор, економист и финансиски професионалец. Роден и израснат во Газа, пишувал за Гардијан, Mетро, Индепендент, Електронска Интифада, Окото на Блискиот Исток, ИЊуз нудејќи лични и политички размислувања за Палестина. Тој гостувал и на Би-Би-Си, Скај Њуз и Ал Џезера, давајќи анализи за реалноста на конфликтот и глобалните импликации.

Извор: ТРТ Ворлд