در حالی که حملات اسرائیل به غزه منجر به کشته شدن ده‌ها هزار فلسطینی شده است، ترکیه پیشتاز تلاش‌ها برای هماهنگی اقدامات مشترک به‌منظور پاسخگو کردن اسرائیل می‌باشد.
سیزده کشور از جمله ترکیه، بولیوی، کلمبیا و آفریقای جنوبی در نشست گروه لاهه در جولای متعهد شدند شش اقدام برای قطع روابط با اسرائیل به دلیل اقدامات آن در فلسطین را اجرا کنند. نشست اضطراری بوگوتا درباره فلسطین نیز بیش از ۳۰ کشور از آمریکای لاتین، آفریقا، آسیا، اروپا و خاورمیانه را گرد هم آورد.
این کشورها بیستم سپتامبر، همزمان با آغاز هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل، را به‌عنوان هدف برای پیوستن کشورهای بیشتر تعیین کردند و تا بدین روز رایزنی‌ها با پایتخت‌های مختلف در سراسر جهان ادامه داشته است.
اقدامات تصویب‌شده شامل تعلیق تجارت نظامی با اسرائیل، مسدود کردن عبور سلاح‌ها، بازبینی قراردادهای عمومی برای کاهش ارتباطات مالی، محدود کردن کالاهای با کاربرد دوگانه و ممنوعیت پهلوگیری کشتی‌های اسرائیلی حامل سوخت، سلاح یا دیگر محموله‌های ممنوعه است.
ترکیه نخستین کشوری بود که این اقدامات را امضا و اجرا کرد. آنکارا همزمان با تأیید این اقدامات، محدودیت‌های جدیدی بر کشتیرانی مرتبط با اسرائیل اعمال کرد و نشان داد که این تصمیم فراتر از یک شعار است.
منابع وزارت امور خارجه ترکیه به تی‌آرتی ورلد گفتند: ما هدف اصلی گروه لاهه را برای افزایش همکاری‌های بین‌المللی علیه بی‌اعتنایی اسرائیل به قوانین بین‌المللی شریک هستیم؛ کسانی که مسئول نسل‌کشی در غزه هستند باید پاسخگو شوند.
اعمال تحریم‌ها در عمل
پیش از کنفرانس بوگوتا، ترکیه تجارت دوجانبه خود با اسرائیل به ارزش حدود ۹.۵ میلیارد دلار را به‌طور کامل تعلیق کرده بود.
ماه گذشته نیز آنکارا این موضع را تقویت کرد و ورود کشتی‌های متعلق به اسرائیل یا مرتبط با آن را به بنادر ترکیه ممنوع ساخت.
اکنون مقامات ترکیه از نمایندگان کشتیرانی می‌خواهند تأیید کنند کشتی‌ها هیچ ارتباطی با اسرائیل ندارند و محموله‌های ممنوعه‌ای همچون سلاح یا مواد خطرناک حمل نمی‌کنند. درهمین حال، کشتی‌های با پرچم ترکیه نیز از پهلوگیری در بنادر اسرائیل منع شده‌اند.
منابع دیپلماتیک ترکیه با اشاره به اینکه صرفاً کلمات برای محکومیت کافی نیستند و اقدام عملی لازم است، افزودند: هواپیماهایی که حامل سلاح و مهمات برای اسرائیل باشند نیز اجازه عبور از حریم هوایی ترکیه را ندارند؛ ما همواره از جامعه جهانی خواسته‌ایم اعمال تحریم‌ها برای وادار کردن اسرائیل به پایبندی به قوانین بین‌المللی را در نظر بگیرند.
اقدام ترکیه با استقبال گروه لاهه مواجه شد که از دیگر کشورها می‌خواهد پیش از مجمع عمومی سازمان ملل از آن الگو بگیرند.
وارشا گاندی‌کوتا-نلوتلا، دبیر اجرایی گروه لاهه، در گفت‌وگو با تی‌آرتی ورلد گفت: چالش‌های اصلی برای گروه لاهه و در واقع برای هر کشوری که می‌خواهد از قوانین بین‌المللی دفاع کند، حمایت از مصونیت توسط کشورهای قدرتمند و نابودی نهادهای حقوقی بین‌المللی ما و همچنین مجازات کشورهایی است که می‌کوشند اسرائیل را پاسخگو کنند.
رونالد لامولا، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی، نیز از تصمیم ترکیه استقبال کرد و گفت: این تصمیم مبارزه جمعی با بی‌عدالتی و مصونیت را تقویت می‌کند.
ترکیه تأکید کرده است که نقش آن فراتر از محدودیت‌های تجاری و حمل‌ونقل است.
منابع دیپلماتیک ترکیه اعلام کردند: ما تلاش‌های خود در حوزه حقوقی را ادامه خواهیم داد تا زمانی که عاملان نسل‌کشی پاسخگو شوند. ما بر فراخوان خود به جامعه جهانی، به‌ویژه شورای امنیت سازمان ملل، برای اتخاذ اقدامات قهری جهت توقف تجاوز اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین پایبندیم.
فراتر از گروه لاهه
ترکیه علاوه بر حضور در گروه لاهه، در «گروه تماس غزه» که توسط سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب تشکیل شده و همچنین در «ائتلاف جهانی برای راه‌حل دوکشوری» فعال است.
آنکارا برای شناسایی وسیع دولت فلسطین تلاش کرده و همچنان از طریق نهادهای چندجانبه خواستار اعمال تحریم‌ها علیه اسرائیل است.
منابع وزارت امور خارجه ترکیه گفتند: در برابر تجاوز و سیاست‌های الحاق اسرائیل، کشورهای بیشتری قصد خود را برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین اعلام کرده‌اند؛ ما جامعه جهانی را تشویق می‌کنیم تا هر اقدامی که می‌توانند برای پایان دادن به این بی‌عدالتی و نسل‌کشی انجام دهند.
