ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը և Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ավարտեցին իրենց գագաթնաժողովը Ալյասկայում՝ առանց որևէ համաձայնագիր հայտարարելու, ներառյալ Թրամփի առաջնահերթությունը՝ Ուկրաինայում պատերազմի ավարտը։
Ուրբաթ օրը, համատեղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ, որը տեղի ունեցավ մոտ երեք ժամ տևած հանդիպումից հետո, Թրամփը նշեց. «Կային բազմաթիվ կետեր, որոնց շուրջ մենք համաձայնվեցինք։ Կարծում եմ՝ մի քանի մեծ կետեր դեռևս լուծված չեն, բայց մենք որոշակի առաջընթաց ենք գրանցել», կանգնած լինելով «Խաղաղության ձգտում» գրությամբ ֆոնի առջև։
«Համաձայնագիր չկա, մինչև որ համաձայնագիր չլինի», - ավելացրեց նա։
Նա չնշեց մնացած կետերը կամ հաստատեց, թե դրանք ուղղակիորեն վերաբերում են Ուկրաինային։
Պուտինը չնշեց որևէ փոփոխություն Ռուսաստանի դիրքորոշման մեջ՝ նկարագրելով հակամարտությունը որպես «մեր անվտանգության հիմնարար սպառնալիքների» հետևանք և պնդելով, որ երկարատև կարգավորումը պահանջում է «հակամարտության հիմնական պատճառների» լուծում։ Այս լեզուն Մոսկվան օգտագործում է Ուկրաինայի տարածքների զիջման, զինաթափման, ՆԱՏՕ-ին անդամակցությունից հրաժարվելու և կառավարության փոփոխության պահանջները նկարագրելու համար։
«Մենք ակնկալում ենք, որ Կիևը և եվրոպական մայրաքաղաքները դա կընկալեն կառուցողական և չեն խոչընդոտի գործընթացին», - ասաց Պուտինը։
«Հաջորդ անգամ Մոսկվայում»
Նա նաև կրկնեց Թրամփի պնդումը, որ պատերազմը չէր սկսվի, եթե Թրամփը լիներ նախագահ 2022 թվականին՝ ասելով. «Ես համոզված եմ, որ դա իսկապես այդպես կլիներ»։
Թրամփը նշեց, որ կզանգահարի ՆԱՏՕ-ի առաջնորդներին, Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկուն և այլոց՝ նրանց տեղեկացնելու բանակցությունների մասին։
Մամուլի հարցերին չպատասխանելով՝ Թրամփը Պուտինին ասաց. «Հավանաբար շուտով կրկին կհանդիպենք»։
Պուտինը պատասխանեց անգլերենով. «Հաջորդ անգամ Մոսկվայում»։
Թրամփը պատասխանեց. «Օհ, դա հետաքրքիր է... դրա համար մի փոքր քննադատություն կստանամ, բայց հնարավոր է, որ դա տեղի ունենա»։
Գագաթնաժողովը սկսվեց Պուտինի համար տպավորիչ ընդունելությամբ, որը գտնվում է ԱՄՆ-ի պատժամիջոցների տակ և միջազգային քրեական դատարանի կողմից Ուկրաինայում ռազմական հանցագործությունների համար հետախուզվում է։
Թրամփը նրան դիմավորեց օդանավակայանում՝ ձեռքսեղմումով, ժպիտներով և կարմիր գորգով քայլելով, մինչ ԱՄՆ ռազմական ինքնաթիռները, ներառյալ B-2 ռմբակոծիչը, թռչում էին վերևում։
Երկու առաջնորդները միասին նստեցին ԱՄՆ նախագահի լիմուզինում՝ առանց թարգմանչի, ինչը անսովոր քայլ էր երկու հակառակորդ ուժերի ղեկավարների համար։
Շարունակություն
Մինչդեռ Կրեմլի խոսնակը, ըստ Interfax լրատվական գործակալության, նշեց, որ Պուտինի և Թրամփի բանակցությունները թույլ տվեցին երկրներին շարունակել կարգավորման ուղիներ որոնել։
«Զրույցը իսկապես շատ դրական էր, և երկու նախագահներն էլ խոսեցին այս մասին։ Սա հենց այն զրույցն է, որը մեզ թույլ է տալիս վստահորեն առաջ շարժվել միասին՝ կարգավորման տարբերակներ որոնելու ճանապարհին», - ասաց Կրեմլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը։
Երբ երկու առաջնորդները խոսում էին, պատերազմը շարունակվում էր, և Ուկրաինայի արևելյան շրջանների մեծ մասը գտնվում էր օդային հարձակման ազդանշանների տակ։ Ռուսաստանի Ռոստովի և Բրյանսկի մարզերի նահանգապետերը հայտնել են, որ իրենց տարածքների որոշ հատվածներ ենթարկվել են ուկրաինական անօդաչու թռչող սարքերի հարձակումների։
Զելենսկին բացառել է Մոսկվային որևէ տարածք պաշտոնապես զիջելու տարբերակը և նաև ձգտում է ԱՄՆ-ի կողմից երաշխավորված անվտանգության ապահովման։
Կիևից անմիջական արձագանք գագաթնաժողովին դեռևս չի եղել։
Ուկրաինայի ընդդիմադիր պատգամավոր Օլեքսի Գոնչարենկոն Telegram հավելվածում գրել է. «Թվում է, թե Պուտինը իրեն ավելի շատ ժամանակ է գնել։ Ոչ մի հրադադար կամ լարվածության թուլացում չի համաձայնեցվել»։
Չեխիայի արտաքին գործերի նախարար Յան Լիպավսկին հայտարարության մեջ ողջունել է Թրամփի ջանքերը, բայց կասկած է հայտնել Պուտինի խաղաղության համաձայնության հետաքրքրության վերաբերյալ։
«Եթե Պուտինը լրջորեն մտածեր խաղաղության բանակցությունների մասին, նա այսօր ողջ օրը չէր հարձակվի Ուկրաինայի վրա», - ասել է նա։
Ե՛վ Մոսկվան, և՛ Կիևը հերքում են, որ պատերազմում թիրախավորում են խաղաղ բնակիչներին։ Սակայն հակամարտության ընթացքում զոհվել են հազարավոր խաղաղ բնակիչներ, որոնց մեծ մասը՝ ուկրաինացիներ, և պատերազմը սպանել կամ վիրավորել է ավելի քան մեկ միլիոն մարդու երկու կողմերից։