Դաշնային դատավորը որոշել է, որ նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմը անօրինական կերպով չեղյալ է հայտարարել Հարվարդի համալսարանին տրամադրված մոտ 2.2 միլիարդ դոլարի հետազոտական ​​դրամաշնորհները՝ նշելով, որ որոշումը խախտում է համալսարանի խոսքի ազատության իրավունքը։

Բոստոնի ԱՄՆ շրջանային դատավոր Էլիսոն Բարոուզի որոշումը, որը կայացվել է չորեքշաբթի, մեծ հաղթանակ է Հարվարդի համար՝ Սպիտակ տան հետ իր հակամարտության մեջ։ Վերջինս նպատակ ուներ ճնշում գործադրել համալսարանի վրա՝ կապված ԱՄՆ համալսարաններում Պաղեստինի աջակցության ցույցերի հետ։

Հարվարդը դատական հայց էր ներկայացրել այն բանից հետո, երբ վարչակազմը չեղարկել էր հարյուրավոր դրամաշնորհներ՝ պնդելով, որ պաշտոնյաները վրեժխնդիր են լինում համալսարանից՝ մերժելով նրանց պահանջները՝ վերահսկելու, թե ում է համալսարանը վարձում և ում է սովորեցնում։

Համալսարանը նշել է, որ սա հակասահմանադրական միջամտություն է ակադեմիական ազատությանը։

Բարոուզը, որը նախկին նախագահ Բարաք Օբամայի կողմից նշանակված դատավոր է, նշել է, որ չնայած վարչակազմի նպատակն է եղել պայքարել հակասեմիտիզմի դեմ, իրական նպատակը եղել է Հարվարդին քաղաքական պահանջներին ենթարկեցնելը։

«Դատարանների պարտականությունն է պաշտպանել ակադեմիական ազատությունը և ապահովել, որ կարևոր հետազոտությունները չդառնան կամայական և ընթացակարգային խախտումների զոհ, նույնիսկ եթե դա վտանգում է կառավարության օրակարգին հակադրվելու հետևանքները»,- գրել է նա։

Դատավորը արգելել է վարչակազմին դադարեցնել կամ սառեցնել հետագա ֆինանսավորումը, հետաձգել առկա դրամաշնորհների վճարումները կամ հրաժարվել նոր դրամաշնորհներ տրամադրելուց։

Որոշումը կայացվել է այն բանից հետո, երբ Թրամփը կրկին կոչ էր արել Հարվարդին համաձայնության գալ կառավարության հետ և վճարել «ոչ պակաս, քան 500 միլիոն դոլար»։

Նա նախկինում մեղադրել էր համալսարանին «շատ վատ» լինելու մեջ և հակասեմիտիզմի դեմ պայքարելու ձախողման մեջ։

Համալսարանների նկատմամբ ճնշումներ

Թրամփի ճնշումները Հարվարդի վրա մաս են կազմում ավելի լայն արշավի՝ ուղղված ԱՄՆ համալսարաններում Պաղեստինի աջակցության ցույցերի դեմ։

Նա սկսել էր Կոլումբիայի համալսարանից, որը Պաղեստինի աջակցության ցույցերի ալիք էր առաջացրել, չեղարկելով 400 միլիոն դոլարի դաշնային ֆինանսավորումը։

Համալսարանը ի վերջո ենթարկվեց ճնշումներին՝ հայտարարելով քաղաքականության լայնածավալ փոփոխությունների մասին, ներառյալ ցույցերի քաղաքականության վերանայումը։

Կոլումբիայի համալսարանը համաձայնվեց հուլիսին վճարել 220 միլիոն դոլար՝ վերականգնելու համար հետազոտական միջոցները։

Նա հետագայում սառեցրեց դաշնային ֆինանսավորումը Կոռնել և Նորթուեսթերն համալսարանների համար՝ թույլ տալով Պաղեստինի աջակցության ցույցեր։

Ինչ վերաբերում է Հարվարդին, համալսարանը մերժեց Թրամփի պահանջները ապրիլի սկզբին և հետագայում դատական հայց ներկայացրեց վարչակազմի դեմ՝ մոտ 2.3 միլիարդ դոլարի ֆինանսավորումը դադարեցնելու համար։

Վարչակազմը նաև փորձել է արգելափակել միջազգային ուսանողների ընդունելությունը Հարվարդում, սպառնացել է համալսարանի հավատարմագրման կարգավիճակին և մեղադրել է դաշնային քաղաքացիական իրավունքների օրենքի խախտման մեջ։

Հարվարդը միայնակ տվել է 162 Նոբելյան մրցանակակիր։

Բարոուզը առանձին արգելել է պաշտոնյաներին խոչընդոտել համալսարանի՝ օտարերկրյա ուսանողներ ընդունելու հնարավորությունը, որոնք կազմում են ուսանողների մոտ մեկ քառորդը։